خبرگزاری «حوزه»، مروری کوتاه بر حیات پربار زندگي نامه مرحوم آيت الله سيد عبدالحسين آيت اللهي، معروف به «آقاي بزرگ» داشته که در ذیل می آید.

* ولادت

عالم پرهیزکار مرحوم آيت الله سيد عبدالحسين آيت اللهي مشهور به «آقاي بزرگ» در عصر روز يكشنبه نهم ٩ فروردين ماه ١٣٠٩ ش مطابق با٢٠ ذي القعده ١٣٤٨ ق. در شهر جهرم در بيت رفيع سيادت و فقاهت چشم به جهان گشود.

پدر وی آيت الله آقا سيد علي اكبر آيت اللهي در رابطه با ولادت آقاي بزرگ در پشت قرآن خود اين چنين نگاشته است:

(روز يكشنبه ٢٠ شهر ذي القعده ١٣٤٨طرف عصر حق تعالي ولد ذكوري مرحمت فرمود به اين احقر علي اكبر الموسوي امروز كه روز شنبه هفتم ولادت است نام نموده او را به نام مرحوم والد ماجد عبدالحسين مكنّي به ابي محمد و ابي علي؛ از حق تعالي توفيق شكرگزاري اين نعمت جزيله مي خواهم و طلب مي كنم براي او از حضرت حق علم و حلم و حكمت و معرفت و عزت دنيا و آخرت.

حرّره في يوم السبت ٢٦ذي القعدة الحرام سنه ١34٨)

* نسب

نسب مرحوم آيت الله آيت اللهي از طرف پدر و مادر از طريق حمزة بن موسي (ع) به امام همام حضرت باب الحوائج موسي بن جعفر (ع) منتهي مي گردد. وی از سادات شاه ركن الديني بوده است.

پدر بزرگوارشان مرحوم آيت الله آقا سيد علي اكبر آيت اللهي جهرمي (ره) از مجتهدين و عالمان بزرگ زمان خويش و داراي تأليفات فراوانی بود.

جد وی مرحوم مجاهد كبير آيت الله حاج سيد عبدالحسين نجفي لاري (ره) كه از مراجع عظام تقليد و صاحب فتواي قيام و جهاد عليه انگليس بودند.

مادر گراميشان علويه مكرّمه مرحومه صديقه بیگم آيت اللهي، فرزند مرحوم آيت الله آقاي سيد عبدالحسن نجفي بود. 

* تحصيلات

وی تحصيلات مقدماتي، سطوح و عاليه را نزد اساتيد خود كه اكثرا از فقهاء و علماي به نام بوده اند در جهرم، شيراز و قم به پايان برد.

* اساتید

مرحوم آيت الله آيت اللهي ابتدا در جهرم در مكتب خانه مرحوم حاج محمد باقر جُعفي مشهور به حاج دلاور و سپس در مكتب خانه ملا مصطفي رحماني به تحصيل پرداخت و پس از آموختن، خواندن، نوشتن و... مقدمات صرف و نحو را خدمت آخوند ملا قاسم خوانده است.

وی ادبيات عرب از جمله: امثله، سيوطي، مغني و... را نزد مرحوم حاج شيخ عبدالحميد مهاجري و مرحوم ميرزا علي اكبر تبيان فراگرفت. آن مرحوم شرح باب حادي عشر را در نزد پدر خود تلمّذ نموده و از حضور حجت الاسلام حاج سيد احمد محمدي نيز استفاده کرد.

* هجرت به شيراز

آيت الله آيت اللهي سپس براي تكميل تحصيلات خود رهسپار شيراز گرديد و در مدرسه منصوريه شیراز مشغول به تحصيل گرديد. وی در منزل عموي خويش آيت الله آقا سيد عبدالمحمد آيت اللهي اقامت داشت.

از جمله اساتيد «آقای بزرگ» در شيراز مي توان به: آيت الله حاج سيد محمد باقر آيت اللهي معروف به حاج عالم، مرحوم آيت الله حاج شيخ ابوالحسن حدائق، مرحوم آيت الله حاج شيخ عبدالحسين حائري و آيت الله حاج سيد محمدكاظم آيت اللهي اشاره نمود.

* سفر به قم

پس از آن به جهت تحصيلات عاليه راهي شهر مقدس قم گرديد. در قم ابتدا در منزلي به همراه عموزاده هاي خويش آيت الله حاج سيدعبدالعلي آيت اللهي، مرحوم آيت الله سيد مجتبي موسوي لاري و آيت الله حاج سيد حسين آيت اللهي اقامت گزيد.

مرحوم آيت الله آيت اللهي در قم، کتاب قوانين میرزای قمی را نزد امام موسي صدر، رسائل را نزد آيت الله مشكيني، مقداري از مكاسب را خدمت مرحوم آيت الله حاج سيد رضا صدر و كافيه را هم خدمت آقا سيد محمد باقر سلطاني خواند.

وی قبل از تبعيد امام خميني (ره) در درس اصول امام شركت مي کرد. همچنين در درس اصول آيت الله داماد و اندكي هم در درس زعيم شيعه مرحوم آيت الله العظمی بروجردي (ره) شركت کرده است.

* تدریس

این عالم بزرگوار در حین تحصیل و اقامت در شیراز به امر تدریس نیز پرداخت که برخی از شاگردان وی از روحانیون و مسئولین کشوری هستند و در طول حیاتشان افرادی به فراخور حال از محضرشان استفاده و بهره مند شده اند.

* همسر

همسر محترمه آقاي بزرگ دختر عموي وی، مخدره محترمه زهرابيگم آيت اللهي دختر مرحوم آيت الله آقا سيد عبدالمحمد آيت اللهي مي باشد.

* اجازات

مرحوم آيت الله سيد عبدالحسين آيت اللهي، اجازاتی از آیات عظام داشته که عبارتند از:

«حضرت آيت الله حاج سيد عبدالمحمد آيت اللهي»، «آيت الله العظمی خوئي»، «امام خميني»، «آيت الله العظمی اراكي»، «حضرت آيت الله حاج سيد محمد شيرازي»، «آيت الله العظمی حاج سيدعبدالله شيرازي»، «آيت الله العظمی سیدمحمدرضا گلپايگاني»، «آيت الله العظمی صافي گلپايگاني»، «آيت الله شهید میرزا علی غروي»، «آيت الله العظمی حاج سید احمد خوانساری» و....

* تأليفات

تقريرات دروس اساتيد خويش»، «حاشيه نمودن برخي از كتب»، «سي مجلس به جهت ماه مبارك رمضان»، «خاطرات روزانه».  

* خدمات

 مرحوم آيت الله «آقاي بزرگ» خدمات عام المنفعه بسياري از جمله ساخت مسجد، مدرسه، قبرستان، حمام، غسالخانه، كتابخانه و... را به انجام رسانیده و باقيات صالحات فراواني را براي خويش به جاي گذاشته است.

 برخي از اين باقيات الصالحات عبارتند از:

«احیای امامزاده فضل بن موسی جهرم (ع)»، «ساخت مسجد اميرالمومنين (ع)»، «ساخت مسجد حضرت محمد (ص)»، «ساخت مسجد حضرت ابوالفضل»، «ساخت مسجد امام حسين (ع) در روستای محمدآباد»، «ساخت مسجد در علویه (باب عرب)»، «ساخت مسجد در رزك»، «ساخت مسجد در گل دامچه»، « ساخت مسجد در روستای خرم آباد جهرم»، «ساخت مسجد در دبیران شهر داراب»، «تجديد بناي مسجد امام صادق (ع)»، «احداث مدرسه در روستای محمدآباد»، «بناي حمام در علویه (باب عرب)»، «بناي  حمام در دبران شهر داراب»، «بناي قبرستان رضوان و وقف نمودن آن»، «بناي غسالخانه قبر ستان رضوان»، «بناي غسالخانه خرم آباد جهرم»، «اجرای وقف نامه و روضه خوانی موقوفه آقا محمد در بازار مسگران (بازار کهنه) جهرم»، «احیا و چاپ و نشر آثار و تالیفات جد بزرگوار خود و مرحوم والدشان»، «احداث كتابخانه حضرت آيت الله حاج سيد عبدالحسين لاري که آماده بهره برداری و افتتاح است.

* حضور در انقلاب

این روحانی انقلابی از جمله یاران نهضت امام خمینی (ره) و از مبارزان و مجاهدان انقلابی در عصر ستمشاهی پهلوی در جهرم و استان فارس بود به نحوی که چند مرتبه تذکر گرفته، بازداشت شد و از آغاز نهضت همگام با انقلاب و روحانیت جهرم، در تمام تظاهرات و راهپیمایی ها علیه رژیم طاغوت شرکت داشت و از جمله امضا کنندگان بیانیه ها و پیام های جامعه روحانیت جهرم بود. نام وی در اسناد بر جای مانده از اسناد ساواک فارس و شهربانی موجود است.

سرانجام آن عالم ربانی در صبح پنج شنبه 13/12/1394به علت بیماری قلبی و تنفسی به دیار باقی شتافت.