به گزارش خبرنگار خبرگزاری «حوزه»، دکتر خوشمنش در نشست علمی- پژوهشی «اسلام، ایران، فرانسه؛ مناسبات و ظرفیتها »، با اشاره به چالشها و تعاملات ایران و فرانسه در برهههای مختلف تاریخ، گفت: وقتی از ایران و فرانسه سخن میگوییم، یعنی ایران و روم، اسلام و مسیحیت، شمال و جنوب یعنی آسیا و اروپا، جمهوری اسلامی و لائیسیته، استعمار و ضد استعمار.
وی عصر جدید را فصلی تازهای در رابطه اسلام و غرب برشمرد و گفت: اصل و ریشه این رابطه، به ظهور اسلام بازمیگردد. این رابطه از آن زمان تاکنون، فراز و نشیبهای گوناگون و رویاروییهایی فراوان به خود دیده است. فتوحات خلافت اسلامی، جنگهای صلیبی، فتح اندلس و از دست دادن آن، حمله ناپلئون به مصر، دستاندازی به دستگاه خلافت عثمانی و تجزیه آن به خردهحکومتها، بخشی از این تاریخ پر فراز و نشیباند.
مدیر گروه فرانسه مؤسسه زبان و فرهنگشناسی اظهار داشت: با وجود مراکز فراوان شرقشناسی در بسیاری از کشورهای اروپایی، آمریکایی و حتی شوروی سابق، مراکز چندانی به منظور بررسی و مطالعات در ایران پا نگرفتهاند یا آنچه در این زمینه صورت گرفته، بسیار محدود، با نتایجی دور از دسترس متخصصان و علاقهمندان است.
وی با اشاره به مشخصات ژئوپلوتیک و تاریخی فرانسه، پاریس را شهر انقلاب نامید و خاطرنشان ساخت: فرانسه در آوردگاههای سرنوشت در تعاملات بینالمللی، همواره، حضور مؤثر داشته و كوشیده است از حریف دیرینه و قدرتمند خود، انگلیس عقب نماند؛ این تعاملات را از دیرباز، بازی بزرگ نام دادند.
دکتر خوشمنش انقلاب ۱۷۸۹ فرانسه را طلیعه جامعه سرمایهداری بورژوایی مدرن در تاریخ فرانسه دانست و ابراز کرد: شاخصه اصلی این انقلاب، استقرار موفقیتآمیز وحدت ملی از طریق سقوط رژیم ارباب- رعیتی بود. به گفته توكویل، هدف اصلی انقلاب عبارت بود از محو آخرین بقایای قرون وسطا. انقلاب فرانسه نخستین انقلابی نبود كه بورژوازی از آن منتفع میشد. فرانسه کشوری دارای ادبیات انقلاب و مقاومت است.
وی به سرآمد بودن زبان فرانسوی در دنیا اشاره کرد که در ادامه، زبان انگلیسی جایگزین آن شد و بیان نمود: این زبان در گفتمان علمی فکری و ادبی ما وجود داشت و شاهان و اشراف ما به این زبان مسلط بودند. از زمان ناصرالدین شاه، که شاهی مستبد و سنتی و در عین حال مدرن بود، تا پهلوی دوم، به این زبان آشنا بودند. حتی علما و شخصیت هایی مانند «علامه قزوینی»، «آیتالله حسنزاده آملی»، «علامه دهخدا»، «دکتر حسابی»، «دکتر معین»، «جلال آلاحمد»، «دکتر شریعتی»، «امام موسی صدر» و ... نیز با این زبان آشنایی داشته و دارند.
دکتر خوشمنش، در ادامه، به وضعیت مذهب در فرانسه اشاره و وضعیت مسلمانان و حضور آنان را در این کشور را ارزیابی کرد و اظهار داشت: حضور تدریجی شمار زاینده و فزاینده از مسلمانان مهاجر در فرانسه در پی آمدن نیروی کار بیگانه به منظور بازسازی اروپای پس از جنگ و نیز حاکمیت سیاست مهاجرپذیری این کشور در چندین دهه، که خود معلول پارهای شرایط دیگر بود، منجر به بروز مشکلاتی برای این کشور گردیده است. یکی این مشکلات برای آنها، شمار فزاینده جمعیت مسلمانان و شناخته شدن اسلام به عنوان دین دوم در حال حاضر و دین آینده فرانسه در قریب به نیمقرن آینده است.
مدیر گروه فرانسه، جمعیت مسلمانان فرانسه را طبق آمار رسمی، نزدیک به هفتمیلیون نفر عنوان کرد که آمار اصلی، بیش از این است.
وی، در ادامه،به هجوم فرانسه به سرزمینهای اسلامی در زمان ناپلئون و همچنین به رابطه سیاسی ایران و فرانسه اشاره کرد و گفت: آغاز رسمی روابط سیاسی فرانسه و ایران، رقابت و کشمکش فرانسه و انگلیس بر سر ایران به عنوان دروازه هند، در قرن نوزدهم است. در زمان رضاخان، نخستین گروه محصلان اعزامی، به اروپا رفتند که فرانسه در این میان، بیشترین سهم از محصلان را به خود اختصاص داد. اقامت امام خمینی(ره) در فرانسه در این دوره، در بهبود روابط پس از پیروزی انقلاب بسیار مؤثر بود.
دکتر خوشمنش، نمونه بارزی از رابطه علمی را در عصر توسعه ارتباطات دینی و علمی ایران و جهان در دهه چهل شمسی، دیدارها و محاضرات «علامه طباطبایی» و «پروفسور هانری كربن»، استاد دانشگاه سوربن و رئیس انستیتوی فرانسه و ایران دانست و اظهار داشت: این مباحثات سهم بسزایی در معرفی معارف ناب اسلامی به محافل علمی خارج ایران داشت.
وی ادامه داد: افزون بر این، قراردادها و موافقتنامههای زیادی در زمینه فرهنگی بین دو كشور منعقد شده است، به گونهای كه فرانسه در اعطای بورس به دانشجویان ایرانی، رتبه اول در بین كشورهای دیگر دارد.
مدیر گروه فرانسه تصریح نمود: «سیدجمالالدین اسدآبادی»، با وجود تحوّل در سرزمینهای مختلف اروپا، تنها در فرانسه توانست تا حدی برخی افکار خود را از طرق رفتوآمدهای گوناگون و انتشار نشریه «عروهالوثقی» و دیدارهای مکرر و مستمر با روشنفکران بلاد مختلف و اصحاب اندیشه و قلم عرضه کند. سید زبانهای مختلف مانند فرانسه را می دانست و نیازهای خود را در گفتن و خواندن به این زبان مرتفع میساخت.
کد خبر: 394037
۲۶ شهریور ۱۳۹۵ - ۱۵:۲۰
- چاپ
حوزه/ نشست علمی- پژوهشی «اسلام، ایران، فرانسه؛ مناسبات و ظرفیتها »در مؤسسه زبان و فرهنگشناسی در قم برگزار شد.