به گزارش خبرنگار خبرگزاری «حوزه»، حجت الاسلام والمسلمین عزالدین رضا نژاد در نشست علمی نقش آل سعود در تقویت جریان های تکفیری که در مرکز تخصصی شیعه شناسی حوزه علمیه قم برگزار شد گفت: در قرن چهارم حنفی ها در مقابل اهل اعتزال شکل گرفتند و آنها را اهل حدیث می نامیدند؛ مراجعه به آرای سلف را مطرح کردند در حالی که بیش از دویست سال با سلف فاصله داشتند.
وی افزود: به همین دلیل اصطلاح سلف و گرایش سلفی برای اولین بار در زمان احمد حنبل رایج شد و این مرحله عنوان اولین مرحله سلفی گری نام گرفت.
حجت الاسلام والمسلمین رضانژاد بیان کرد: این بحث تا قرن هشتم راکد بود تا در این زمان، رویکرد سلفی در دیدگاه ابن تیمیه شکل گرفت؛ وی در این زمینه بیان کرد که آرای سلف باید احیای شود؛ این سلفی گرایی بار دیگر از زمان ابن تیمیه در قرن هشتم و پس از او از سوی شاگردش ابن قیم تبلیغ شد.
محقق حوزه خاطرنشان کرد: در قرن های نهم تا دوازدهم این جریان به جریانی حاشیه ای مبدل شد و جریانی به نام سلفی گرایی متاخر توسط محمدبن عبدالوهاب شکل گرفت.
وی گفت: با توجه به این سابقه فکری، در زمان معاصر با انواعی از سلفی گرایی مواجه هستیم، اگر بخواهیم آنها را به دو دسته تقسیم کنیم می توانیم از آنها به عنوان سلفی گرایی وهابی و مصری نام ببریم.
این محقق حوزه اظهارکرد: کلیه جریان های تکفیری به شکل مستقیم و غیر مستقیم وامدار سلفی گری وهابی هستند که عربستان نیز مهمترین مقوم این جریان است.
وی گفت: مرگ محمد عبدالوهاب در سال 1206 است . یعنی تقریبا نیمه آخر قرن دوازدهم، آغاز فعالیت محمد عبدالوهاب بود که حرکت خود را با شعار اقامه توحید و مبارزه با شرک آغاز کرد؛ آغاز دعوت وهابیان در 1157 قمری است.
حجت الاسلام والمسلمین رضانژاد تصریح کرد: وی ابتدا با حاکم درعیه( محمد بن سعود) که در 1179 فوت کرد، وحدت پیدا کرد و نبردهای خونینی را در حجاز ایجاد نمود تا به قول خود این سرزمین را از شرک نجات دهد.
وی گفت: محمد عبدالوهاب به ابن سعود بیان می کند که امیدوارم که مردم گرد وی درآیند و فرزندان تو بر این سرزمین و با این مذهب حکومت کنند و مردم گردآنها جمع شوند؛ این دو با هم بیعت کردند و قرار گذاشتند؛ محمد بن سعود در این بین شرطی گذاشت که در آن به درعیه(محل حکومت اصلی وی) کاری نداشته باشند.
حجت الاسلام والمسلمین رضانژاد یادآورشد: در این بین یک تقسیم کاری انجام شد که حاکمیت دینی و امامت مردم با نسل محمد بن عبدالوهاب و حاکمیت سیاسی با خاندان محمد بن سعود باشد که امروز نیز این امر جاری است؛ سپس آنها با حمله به شهرهای مختلف سرزمین های مختلف را فتح کردند و نام این کشور را کشور حجازی در نجد و ملحقات دیگر نام نهادند.
وی گفت: این دولت نوپا در سال 1235 قمری به دست ابراهیم پاشای عثمانی از بین رفت، زیرا آنها اعلام استقلال کردند و حکومت عثمانی نیز نمی خواست که آنها از این حکومت جدا شوند؛ عبدالله بن سعود در این سال در استامبول به قتل رسید و عده ای از آل سعود به کویت پناهنده شدند.
حجت الاسلام والمسلمین رضانژاد بیان کرد: پس از هشتاد سال از این سقوط، یعنی پس از 1235، مرحله جدیدی از فعالیت آل سعود آغاز شد؛ در این مرحله با دعوت وهابیون و فعالیت عبدالعزیز بن عبدالرحمن و حمایت انگلیس بار دیگر وهابیت از همین دو طیف حکومتی را ایجاد کردند.
وی گفت: فراریان به کویت، به نجد بازگشتند و نجد را توسعه دادند و حکومت جدیدی را با نام کشور عربستان سعودی شکل دادند؛ این کشور پس از 1319 شکل گرفت و حکومت و مرجعیت به شکل ارثی ادامه یافت.
این محقق افزود: سازمان جماعت التبلیغ، دیوبندیه، سپاه صحابه، لشکر جهنگوی، طیبه، جیش محمد، اخوان المسلمین (شاخه جهادی)، ارتش نوین خلق، فارک، سپاه صحابه، طالبان، جبهه اسلامی سوریه، جیش الاسلام، ستاد کل ارتش آزاد سوریه، الشباب سومالی ، جبهه النصره، القاعده، بوکوحرام، داعش و... گروه های مختلف تروریسی و تکفیری هستند.
حجت الاسلام والمسلمین رضانژادیادآورشد: برخی از این جریان ها در دو دهه اخیر تجلی بیشتری داشتند، ولی شناخت رابطه این گروه ها با عربستان نکته بسیار مهمی است که باید به آن دقت کرد. هم پیمانی نظام سلطه سعودی با محمد بن عبدالوهاب، و وهابیت، رسمیت بخشی فعالیت وهابیون در بدنه حکومت عربستان، صدور فتاوای تکفیری از سوی رهبران مورد تاکید حکومت سعودی، پشیبانی مالی از گروه های تکفیر در پاکستان، افغانستان، جریان های موجود در منطقه، به ویژه در عراق ،سوریه و.. از جمله نکاتی است که در نقش عربستان در تقویت جریان های تکفیری رخ نمایی می کند.
وی گفت: نهادها و موسسات دینی- حکومتی سعودی شامل نهادهایی چون هیئت کبار العلما هستند که در 1971 با فرمان پادشاه تاسیس شد؛ کمیته امربه معروف و نهی از منکر، مراکز بزرگ زیر مجموعه سازمان کنفرانس اسلامی و رابطه الاعالم الاسلامی دیگر نهادهایی هستند که از سوی عربستان به تقویت جریان های تکفیری می پردازند.
حجت الاسلام والمسلمین رضا نژاد بیان کرد: هیئت کبار علما 17 عضو دارند که از طریق پادشاه حکم می گیرند؛ این گروه درهرم ساختار نهادهای دینی عربستان جانمایی می شوند؛ از نظر نقش دینی و فرهنگی، در رابطه با جامعه عربستان در خصوص مسایل اقتصادی همانند نقش شرکت آرامکو هستند.
وی گفت: از سال 1932 تا 1955، مسایل دینی عربستان تحت انسجام مناسبی نبود؛ در سال 1955 با تشکیل دارالافتا توسط شیخ محمد بن ابراهیم آل الشیخ(خاندان محمد بن عبدوالوهاب) ایجاد شد.
حجت الاسلام والمسلمین رضانژاد یادآورشد: وی در سال 1969 از بین رفت و مناصب وی به عالمان دیگر واگذار شد؛ در سال 1971 هیئت کبار با 17 عضو توسط ملک فیصل تشکیل شد؛ ریاست این هیئت نیز به شیخ عبدالعزیز بن عبدالله بن باز واگذار شد.
وی گفت: بن باز در سن 90سالگی و در سال 1999 از دنیا رفت و ملک فهد، عبدالعزیز بن عبدالله آل الشیخ التمیمی که نواده محمد بن عبدالوهاب بود را به این سمت گماشت؛ کبارالعلما آثار و فتاوای سلفی و وهابی خود را به سایر مردم در کشورهای دیگر نیز می رسانند.
حجت الاسلام والمسلمین رضا نژاد اظهارکرد: کتاب «التصحیح الخطا التاریخی حول الوهابیه»، نوشته محمد بن سعد الشویعر از منشورات این هیئت است که یک فصل آن به این نکته می پردازد که وهابیت و آل سعود در هم تنیده اند، زیرا نقل آل سعود در حمایت از سلفی گری وهابی انکار ناپذیر است.
این این محقق حوزه یادآورشد: کمیته امر به معروف و نهی از منکر در 1926 توسط عبدالعزیز ایجاد شد؛ کار این کمیته نظارت بر امور عبادی و اجتماعی و اقتصادی است؛ رئیس این کمیته از جایگاه بسیار بالایی برخوردار است به نحوی که در این حکومت در مرتبه وزیر قراردارد و با حکم پادشاه انتخاب می شود.
وی گفت: جنایاتی که این کمیته انجام می دهد در واقع شعاعی از همین جنایاتی است که همین گروه های تکفیری در کشورهای دیگر انجام می دهند.
حجت الاسلام والمسلمین رضانژاد تصریح کرد: سازمان کنفرانس اسلامی در جده عربستان قرار دارد؛ این سازمان دارای زیرمجموعه هایی است که هر کدام به نوعی مقوم جریان های تکفیری هستند که از آن جمله می توان به بانک توسعه اسلامی، صندوق قدس، خبرگزاری اسلامی، سازمان پایتخت های اسلامی و سازمان رادیو و تلوزیون های اسلامی اشاره کرد.
وی گفت: نهاد" رابطه العالم الاسلامی" وابسته به نظام حکومت عربستان اسلامی است که در کنفرانس مکه در سال 1381 قمری تاسیس شد که هدف آن دفاع از اسلام و حمایت از موسسات دینی بود؛ این نهاد، عضو ناظر در سازمان ملل و یونسکو و یونیسف است.
حجت الاسلام والمسلمین رضانژاد بیان کرد: کار این سازمان این است که تمام گروه های تکفیری از طریق همین سازمان اعزام شوند.
