خبرگزاری «حوزه» ضمن آرزوی قبولی طاعات و عبادات مومنین، شرح دعای روز ششم ماه مبارک رمضان را در بیان حجت الاسلام والمسلمین محمد حسن زمانی، مسئول دفتر سیاسی اجتماعی حوزه علمیه منتشر می کند.
«اَللّهُمَّ لا تَخْذُلْنى فيهِ لِتَعَرُّضِ مَعْصِيَتِكَ وَ لا تَضْرِبْنى بِسِياطِ نَقِمَتِكَ وَ زَحْزِحْنى فيهِ مِنْ مُوجِباتِ سَخَطِكَ بِمَنِّكَ وَ اَياديكَ يا مُنْتَهى رَغْبَةِ الرّاغِبينَ/ خدايا در اين ماه به خاطر دست زدن به نافرمانيت خوارم مساز و تازيانههاى عذابت را بر من مزن و از موجبات خشمت بدان نعمت بخشى و الطافى كه نسبت به بندگان دارى دورم بدار.
اى آخرين حد اشتياق مشتاقان».
*انواع خواری و تحقیر
«اَللّهُمَّ لا تَخْذُلْنى فيهِ لِتَعَرُّضِ مَعْصِيَتِكَ/ خدايا در اين ماه به خاطر دست زدن به نافرمانيت خوارم مساز».
خواری و تحقیر در دنیا بر دو نوع است؛ گاهی تحقیرهای مثبت است و گاهی منفی.
تحقیر مثبت آن است انسان به خاطر پایداری بر ارزش ها و مبارزه با مفاسد و نجات مظلومان موجب خشم و غضب ستمگران و مفسدان و طنز، مسخره و تحقیر آنان قرار بگیرد.
تحمل این سختی به نوعی جهاد است البته بسیاری از پیامبران الهی، امامان معصوم(ع) و عالمان بزرگ مواجه با این گونه تحقیرها شده اند. مشاهده واژه هایی همچون «هذا ساحر مجنون» در قرآن کریم از جمله این مباحث می باشد.
گاه به نبی مکرم اسلام(ص) اهانت کرده و پیروان آن حضرت را افراد پیش پا افتاده، کم شخصیت و به تعبیر خودشان اراذل و اوباش معرفی می کردند.
گاه اگر شخصیتی را خداوند به دلیل ملاک ها و ارزش و قیمت وجودی اش به منصبی انتخاب می کرد، دنیاپرستان نداشتن ثروت دنیایی را به رخ او کشیده و ملامت و تحقیر می کردند و از این مدل سرزنش ها در تاریخ فراوان داریم.
خداوند متعال در آیه 247 سوره بقره درباره طالوت فرموده است: «وَ قالَ لَهُمْ نَبِيُّهُمْ إِنَّ اللَّهَ قَدْ بَعَثَ لَکُمْ طالُوتَ مَلِکاً قالُوا أَنَّي يَکُونُ لَهُ الْمُلْکُ عَلَيْنا وَ نَحْنُ أَحَقُّ بِالْمُلْکِ مِنْهُ وَ لَمْ يُؤْتَ سَعَةً مِنَ الْمالِ قالَ إِنَّ اللَّهَ اصْطَفاهُ عَلَيْکُمْ وَ زادَهُ بَسْطَةً فِي الْعِلْمِ وَ الْجِسْمِ وَ اللَّهُ يُؤْتي مُلْکَهُ مَنْ يَشاءُ وَ اللَّهُ واسِعٌ عَليمٌ/ و پیامبرشان به آنان گفت: همانا خداوند طالوت را برای شما به عنوان فرمانروا برانگیخت. گفتند: چگونه او را بر ما فرمانروایی است در حالی که ما به فرمانروایی از او سزاوارتریم، و به او وسعت مالی داده نشده؟! (پیامبرشان) گفت: بی تردید خدا او را بر شما برگزیده و او را در دانش و نیروی بدنی فزونی بخشیده ، و خدا ملک و شاهی خود را به هر کس بخواهد می دهد ، و خدا (از نظر وجود و توان و رحمت) دارای وسعت است و داناست».
اگر انسان ها و مؤمنین با اینگونه تحقیرها مواجه شدند، نباید موجب ناامیدی و یأس آنان شود؛ البته این تحقیرها از ناحیه دشمنان انسانیت بر افراد مؤمن تحمیل می شود؛ اما خداوند متعال محبوبیت این افراد مؤمن را بر قلوب تحمیل می کند؛ چراکه در آیه 96 سوره مریم فرموده است: «إِنَّ الَّذينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ سَيَجْعَلُ لَهُمُ الرَّحْمنُ وُدًّا/ همانا کسانی که ایمان آورده و عمل های شایسته کرده اند ، به زودی خدای رحمان برای آنها دوستی و محبتی (در دل های فرشتگان و مؤمنان در دنیا و آخرت) قرار می دهد».
امام خمینی(ره) نمونه دیگری از این مسائل است که چندین سال تبعید، بازداشت و ... شدند؛ اما خدای متعال آنچنان محبوبیتی برای ایشان ایجاد می کنند که نه تنها ده ها میلیون ایرانی به او عشق می ورزند؛ بلکه بسیاری از حق پرستان دنیا محب و عاشق امام راحل شده و وقتی از بزرگترین عالم اهل سنت جهان، شیخ سابق الازهر، طنطاوی پرسیدم نظر شما نسبت به امام خمینی(ره) چیست؟ گفت: «الخمینی فی قلبی».
آنچه تحقیر واقعی است، خواری است که به دلیل معصیت برای انسان پیش می آید و این خیلی نامناسب است.
ما از این موارد زیاد داریم؛ یزید، فرعون، شاه و ... ادعای زیادی داشتند؛ اما در نهایت خوار شدند.
آنچه باید به خدا پناه ببریم، تحقیر از معصیت هاست و این خواری هم در دنیا و هم در آخرت نصیب انسان شده و باید از هر دو خواری به خدا پناه برد و به خدا عرض کنیم: «اَللّهُمَّ لا تَخْذُلْنى فيهِ لِتَعَرُّضِ مَعْصِيَتِكَ/ خدايا در اين ماه به خاطر دست زدن به نافرمانيت خوارم مساز».
*تازیانه های عذاب خدا
در بند دوم از این دعا آمده است: «وَ لا تَضْرِبْنى بِسِياطِ نَقِمَتِكَ/ و تازيانههاى عذابت را بر من مزن».
وقتی انسان گناه می کند، عدل خدا اقتضا می کند که عذاب شود «وَ مَن یَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ شَرًّا یَرَهُ/ و هر که هم وزن ذرّه اى بدى کند [نتیجه] آن را خواهد دید»؛ اما باید از خدا خواست غضب نکرده و شلاق و تازیانه را در این دنیا بر ما نزده و مهلت توبه دهد.
بند سوم از این دعا آمده است: «وَ زَحْزِحْنى فيهِ مِنْ مُوجِباتِ سَخَطِكَ/ و از موجبات خشمت دورم بدار».
بسیاری از کارهایی که در زندگی انجام می دهیم، موجب سخط و خشم خدا می شود؛ راه دعا کردن این نیست که آلوده به معصیت ها باشیم و بگوییم خدایا ما را عذاب نکن؛ بلکه باید بگوییم ما را از معصیت ها و عواملی که موجب خشم و سخط توست، دور نما.
* خشم خدای متعال در آیات قرآن کریم
خداوند متعال در آیه 80 سوره مائده فرموده است: «تَري کَثيراً مِنْهُمْ يَتَوَلَّوْنَ الَّذينَ کَفَرُوا لَبِئْسَ ما قَدَّمَتْ لَهُمْ أَنْفُسُهُمْ أَنْ سَخِطَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ وَ فِي الْعَذابِ هُمْ خالِدُونَ/ بسیاری از آنها را می بینی که کافران (و بت پرستان) را دوست می دارند (و با آنها طرح دوستی می ریزند) نفس (سرکش) آنها، چه بد اعمالی از پیش برای (معاد) آنها فرستاد! که نتیجه آن، خشم خداوند بود و در عذاب (الهی) جاودانه خواهند ماند».
همچنین در آیه 93 سوره نساء آمده است: «وَ مَنْ يَقْتُلْ مُؤْمِناً مُتَعَمِّداً فَجَزاؤُهُ جَهَنَّمُ خالِداً فيها وَ غَضِبَ اللَّهُ عَلَيْهِ وَ لَعَنَهُ وَ أَعَدَّ لَهُ عَذاباً عَظيماً/ و هر کس مؤمنی را به عمد بکشد ( و آن را حلال شمرد ) ، کیفر او جهنم است که جاودانه در آن باشد، خداوند بر او خشم گیرد و او را از رحمت خود دور سازد و برای او عذابی بزرگ فراهم نماید».
در بند پایانی، دعا عرض می کنیم: «بِمَنِّكَ وَ اَياديكَ يا مُنْتَهى رَغْبَةِ الرّاغِبينَ/ به نعمت و الطافی که نسبت به بندگان دارى، اى آخرين حد اشتياق مشتاقان».
*رحمت خاص خداوند
مقصود از «من» منت، رحمت خاصه الهی است؛ رحمت خدا دو نوع عامه و خاصه است؛ خداوند لطف کرده و رحمت عامه را به همه داده و ما در این دعا رحمت خاصه را از حضرت حق طلب می کنیم.
ایادی الهی نعمت های گوناگونی است که نصیب انسان شده و یاور انسان در انجام عبادات است؛ مانند دوست و فامیل خوب.
دوست خوب از نعمت هایی است که باید به دنبال آن رفت؛ و الا دوستان بد انسان را به تباهی می کشند و اگر در این راه قرار بگیریم، در آخرت خواهیم گفت: «یا وَیْلَتى لَیْتَنِی لَمْ أَتَّخِذْ فُلاناً خَلِیلاً/ اى واى بر من! كاش فلانى را دوست خود نمىگرفتم».
*داشتن حاکم، زمامدار و امام خوب از دیگر نعمت هاست.
باید خداوند متعال را شاکر باشیم در نظامی قرار گرفته ایم که امام خمینی(ره) و حضرت آیت الله خامنه ای در آن حضور دارند، داشتن چنین حاکمانی که از ایادی و نعمت های الهی است، باید شاکر آن بود و همچنین از خدا بخواهیم فردای قیامت ما را با این دو بزرگوار محشور فرماید.
«يا مُنْتَهى رَغْبَةِ الرّاغِبينَ/ اى آخرين حد اشتياق مشتاقان».
آرزومندان زیادی در دنیا هستند که مسائل متفاوتی را آرزو می کنند؛ مال و ثروت، قدرت، جاه، شهرت و ... از جمله آرزوهاست؛ اما بهترین راغبین، طالبین خود خدای متعال هستند؛ البته کسانی که طالب حضرت حق هستند، مؤمن بوده و برای مؤمنین نیز درجاتی بیان شده است.