به گزارش خبرنگار خبرگزاری «حوزه»، حجت الاسلام والمسلمین میرمعزی امروز در مراسم تجلیل از پژهشگران برتر مدرسه علمیه حقانی که با حضور مدیر، استادان و طلاب این مدرسه علمیه در قم برگزار شد، گفت: امید است با تلاش های مسئولان حوزه، یکی از معضلات و مشکلات بزرگ نظام دانشی حوزه که نظام حفظ‌محور است، برطرف شود و نظام پژوهش با قدرت بیشتری در حوزه، اجرا شود و شاهد توسعه آن باشیم.
معاون پژوهش حوزه های علمیه عنوان کرد: در هفته پژوهش، فعالیت های خوبی صورت گرفته که یکی از آنها، برگزاری نمایشگاه دستاوردهای پژوهشی حوزه و دیگری، برگزاری جشنواره کشوری علامه حلی است.
وی افزود: مدرسه علمیه حقانی از مدارس پیشرو در عرصه پژوهشی است و لازم است با برنامه های بهتر و تلاش و همدلی مسئولان و مدیران مدارس علمیه، مسیر رشد علمی را هموارتر از گذشته طی کند.
حجت الاسلام والمسلمین میرمعزی افزود: پژوهش، حیات علم و جست‌وجوی روش‌مند برای پاسخ به پرسش‌های علمی و نیازهاست. اگر رشته‌ای فاقد پژوهش باشد و مرزهای دانش شکسته نشود، علم و دانش متوقف و با رکود مواجه می شود یا به تعبیر بعضی بزرگان، علم بدون پژوهش حیات نخواهد داشت و تبدیل به علم لاینفع خواهد شد.
وی اظهار داشت: «علم لاینفع»، علمی است که اثر مفیدی برای جامعه نداشته باشد؛ بنابراین، هر چه منافع علم بیشتر باشد، آن علم جایگاه بیشتری خواهد داشت. اگر علمی بر اساس نیاز گسترش نیابد، نمی تواند قدرت پاسخ‌گویی داشته باشد و این همان معنای لاینفع بودن است.
معاون پژوهش حوزه های علمیه عنوان کرد: یکی از موضوعاتی که از حوزه مطالبه می شود و نتوانسته ایم پاسخگو باشیم و در عرصه تمدن‌سازی اسلامی نقش دارد، مسئله علوم انسانی اسلامی است. این علوم، راه تدبیر فرد و جامعه را بیان می‌کند چراکه مدیریت فرد و جامعه با علوم اسلامی است و نظریه علوم انسانی، نرم افزاری برای مدیریت اسلامی است.
وی افزود: متأسفانه علومی که در دانشگاه است، اسلامی نیست، بلکه به تعبیر رهبر انقلاب، مبتنی بر مبانی کفر و الحاد است. جامعه اسلامی نیاز به مبانی اسلامی دارد و این نیاز باید از سوی حوزویان تولید شود و مرزهای علوم انسانی اسلامی باید از سوی نخبگان حوزوی توسعه یابد.
حجت الاسلام والمسلمین میرمعزی افزود: یکی دیگر از موضوعات که در تولید و اجرای تمدن اسلامی تعیین کننده است، بحث الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت است. اکنون برنامه و سیاست کشور براساس الگوی توسعه غرب که دارای مبانی کفر و الحاد است، نوشته می شود و ملاحظات اسلامی در آن اصلاً جای ندارد، مگر در موارد استثنا؛ چون الگوی جایگزینی وجود ندارد و اینجاست که پژوهش جایگاه پیدا می کند و این رسالتِ جامعه نخبگانی است که با مبانی ارزشی اسلامی آشنا باشند.
وی اظهار داشت: اگر حوزه نتواند به این علوم حیاتی پاسخ دهد، علمی که آموخته لاینفع است، بنابراین باید حوزویان از طریق مبانی غنی اهل بیت(ع) پاسخگو باشند.
معاون پژوهشی حوزه های علمیه عنوان کرد: منظور از لاینفع بودن علوم این است که آیا مفاهیمی که در حوزه ارائه می شود، این علوم نافع نیست یا مراد چیز دیگر است. منظور از لاینفع بودن این است که اگر کسی علوم حوزوی را خوب و عمیق نخواند و پایه اجتهادی را محکم بر ندارد، چنین کسی نمی تواند به علم سودمند دست پیدا کند.
وی افزود: تجربه نشان داده کسانی که درس حوزه را عمیق نخوانده اند و پایه اجتهادی را محکم برنداشته اند و ضعیف بودند، گرفتار نوعی التقاط شده اند و نتوانستند نظریات مبتنی بر اسلام را استخراج کنند و متأسفانه آنچه را استخراج کردند، التقاطی بین اسلام و غرب بود؛ به همین دلیل، این حرف کاملاً باطل است که معتقد شویم دین حرفی برای گفتن ندارد.
حجت الاسلام والمسلمین میرمعزی افزود: باید درس حوزه را خوب و عمیق خواند و در کنار آن دارای روحیه پژوهشی و نوآوری شویم و به مرحله ای برسیم که بتوانیم از طریق مبانی عمیق دین و معلومات، به مجهولات برسیم تا بتوانیم پاسخ سؤالات را باشیم. پژوهش نیروی محرکه‌ای برای پاسخ‌گویی بهتر است و این امر هم نیازمند یادگیری و مهارت افزایی در عرصه پژوهش است.
وی اظهار داشت: نگاه مدیریت جدید حوزه به بحث پژوهش و عمق بخشی آن در حوزه، بسیار جدی است و یکی از مباحث جدی حوزه، بحث نظام آموزشی است. تاکنون نظام آموزشی حوزه، حفظ‌محور بوده و نقش این نظام این است مفاهیم را آن‌طور که از پیشینیان گرفته به صورت دقیق به شاگردان منتقل کند و شاگرد هم درست حفظ کند.
معاون پژوهشی حوزه های علمیه عنوان کرد: در این نظام آموزشی، هدف پژوهش نیست، هدف این است شاگرد مباحثی را حفظ کند و به مقداری از فهم مباحث برسد. و اگر بخواهیم این نظام را نگاه داریم چاره ای نداریم، پژوهش و مقاله نویسی و موضوعات دیگر را به آن اضافه کنیم.
وی افزود: چشم‌انداز مدیریت جدید، اجرای نظام آموزشی پژوهش‌محور است؛ این انتقال مفاهیم نیست، بلکه در کنار آن محقق توانمند و بالفعل است و این نوع آموزش از همان اول سال ورود فرد به حوزه ایجاد می شود و فرد را با انواع سؤالات درگیر می کند و ذهن او را خلاق و جست‌وجوگر بار می آورد.
حجت الاسلام والمسلمین میرمعزی، افزود: این طرح در حال تدوین است و بناست این نظام آموزشی در حوزه اجرا شود.
وی اظهار داشت: از جمله سنت های خوب علمای گذشته، پژوهش بوده و با پژوهش خود مرزهای دانش را شکستند و توسعه دادند. به هر حال حوزه از نظام آموزشی حفظ‌محور صدماتی دیده و با طرح جدید قرار است به روزهای گذشته و سنت های خوب گذشته برگردیم.
313/40
