به گزارش خبرنگار خبرگزاری «حوزه»، دکتر طیبه سترگ عضو شورای علمی پژوهشی دفتر مقام معظم رهبری؛ در پیش نشست علمی تخصصی اولین همایش ملی مطالعات زنان با موضوع اسلامی سازی رشته مطالعات زنان چالش ها و راه کار ها به همت مطالعات زنان دانشگاه مجازی المصطفی(ص) و با همکاری دانشگاه خوارزمی در دانشگاه مجازی در قم برگزار شد، ابراز داشت: اسلامی سازی علوم انسانی، بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران از اهمیت بسزایی برخوردار شده است؛ به نحوی که رهبران انقلاب، از نخستین روزهای پیروزی انقلاب تا کنون همواره این دغدغه را داشته اند. به همین منظور در نخستین گام شورای عالی انقلاب فرهنگی به دستور امام خمینی(ره) تشکیل شد.
خانم میرخانی استادیار گروه مطالعات زنان دانشگاه تربیت مدرس نیز در این نشست به بیان سئوالاتی پیرامون خطبه فدکیه پرداخت؛ از جمله اینکه چرا حضرت در خطبه فدکیه قبل از بحث دانش به بینش می پردازند؟ تأثیر بینش اسلامی برای تولید دانش(به ویژه در عرصه زنان) چیست؟
وی بیان کرد: مسئله احیاگری دینی با هجمه از طرف فرهنگ غرب آغاز شده که منجر به فراموشی خودیت خود شده؛ که اهمیت آن در هماهنگی بین اندیشه ها و انگیزه ها در فرآیند تولید اندیشه بوده که آیا این امر مبتنی بر استقلال و عزت اسلامی بوده یا خیر؟
وی در ادامه ابراز داشت: تمدن اسلامی شخصیت های چند بُعدی را در علوم می سازد؛ زیرا منش انسانی- اسلامی و روش مستقل در تولید دانش نموده و لذا تا پیش دانش هایمان آسیب دیده باشند؛ تولید آن هم مخرب خواهد بود. لذا در مسائل زنان، مطالبات زن مسلمان را چگونه می بینیم؟ امروز زن مسلمان حق عفت جنسی اش، حق امنیت خود را مورد تعرض می بیند. و سلامت نفس او کاملاً دچار بحران است.
میرخانی عرصه مطالعات زنان را شامل دو مواجهه دانست و تصریح کرد: در مقام اول اندیشه سکولار حاکم شده و منجر به عدم وحدت در علوم گشته است. و در بعد دیگر نقش بینش توحیدی را در انسجام علوم انسانی با سایر علوم پی بگیریم؛ مبنای پالایش را بررسی کنیم و سپس بیداری اسلامی و بازیابی هویت و استقلال و عزت اسلامی را که دغدغه زن مسلمان شده بررسی نموده و از آن طرف به تفکرات فمینیستی که هم رویکرد انفعال داشته و جنسیت مقدم بر هویت انسانی است را یافته و آن زمان است که ضرورت نبود، انفعال در پاسخ به دغدغه زنان پر رنگ می شود.
وی تصریح کرد: پالایش بر مبنای بینش توحیدی و منش انسانی- اسلامی در احیاگری تفکر دینی مورد تدقیق و توجه قرار گیرد....زیرا طبق آیات نقش متفکرین اسلامی ارائه بینشی است که مبدء تحول در تولید دانش باشد؛چرا که دو پایه درخواستی و مطالبات زن مسلمان امروز اصل عدم سلطه گریِ استکبار جهانی و عدم استبداد درونی است؛ زیرا علم فعلی امروز مشرکانه و مستبدانه است و تا پاک سازی نشود در بُعد بینشی - منشی و روشی نمی توان تولید دانش مفیدی داشت و جز بازی دادن خودمان و بیگانه ما را به بازی گرفتن ثمری نخواهد داشت. از اینرو برای جهان رویکرد فعال داشته باشیم و نه انفعال..
در ادامه خانم میرخانی تبیین جایگاه دانش ها، دانش مقاصد، دانش علل و نتایج آن را به عنوان پیش دانش ها در مباحث زنان توجه نموده( که در نهایت با علم به این علوم خود به خود بعضی مباحث وارداتی از غرب به تدریج از بین خواهد رفت.) است.
همچنین در ادامه این نشست خانم دکتر صدیقه مهدوی کنی عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(علیه السلام) بیان داشتند: آنچه تا به حال انجام گرفته مفید بوده و به راحتی می توان مباحث اصول و مقاصد و مبانی را پیش بگیریم؛ لذا شناسایی نیازهای جامعه موجود و نه صرفاً جامعه مطلوب را توجه نموده و لذا نگاه سیستمی و کنار هم قرار دادن گزاره های دینی منجر به حل مسأله در مسائل زنان خواهد شد.
اسلامی سازی علوم را بر اساس نیاز تعریف نکرده ایم
در ادامه دکترمجید کافی عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، پیرامون موانع اسلامی شدن گرایش مطالعات زنان به بحث پرداخت؛ و موانع را اینطور بیان نمود: به جای تولید کننده بودن، مقلّد هستیم که این امر موجب عقب افتادن از تحول و تکامل علمی خواهد بود؛ زیرا اسلامی سازی علوم را بر اساس نیاز تعریف نکرده ایم و این امر منجر به تقلیدی گری می شود. با وجود تنوع و تکثر در قومیت های کشور ایران، بحث اسلامی سازی یک بحث وارداتی بوده و بدون توجه به فضای بحث به اسلامی سازی آن می پردازیم؛ لذا با بحث از آیات و روایات و تتبع تاریخی و توجه به آثار بزرگانی همچون مقام معظم رهبری،امام خمینی(ره) و شهید مطهری در می یابیم؛ هیچ گاه ایشان درباره اسلامی سازی این علوم نه تنها بحثی نکرده، بلکه با توجه به نافع و ضارّ بودن این علوم، آن ها را دایر مدار ضارّبودن دانسته اند.
وی اذعان داشت: روشن بودن محل نزاع به معنای تصویرهای روشن در این امر داشتن و همه به یک نحو معنا کردن این مسئله است؛ سپس منجر به علمی شود که حل مسأله نموده و اُطلب العلم بِاِستعماله باشد و در نهایت دانشجو باید بتواند آموخته اش را بیان کند و این علم باید براساس نیاز شکل بگیرد؛ همچنین روایات را باید سیستمی(با فرآیند کشف) توجه نمود و نه گزاره ای...وی در ادامه اظهار داشت: از این رو مهم ارائه راهکاری است که با جهان بینی اسلامی هماهنگ بوده که لازمه آن تولید داده هایی است که مرتفع کننده مشکلات جامعه اسلامی باشد. تشتُّت دیدگاه ها و به انجام نرسیدن بحث نشان از وارداتی بودن این علم داشته؛ از این رو تولید دیدگاه و وجود امکان یا عدم امکان آن مهمترین مانع اسلامی کردن این علم می باشد. و بحث دیگر از موانع علم دینی،عدم تبیین محل نزاع و نامشخص گذاشتن آن بوده که هرکسی بر اساس دیدگاه خویش وارد بحث شده و آن ها نیز نسبت به فلسفه علم و تاریخ علم نیز اطلاعات دقیقی نداشته و صرفا به نسخه پیچی آن بدون دانستن الفبای علوم انسانی می پردازند.از این رو تخصصی نمودن این علم با استفاده از دانشمندان علوم انسانی در این عرصه راهگشای بحث اسلامی سازی این علم خواهد بود.
کافی مطالعات زنان را چهار لایه دانست و اظهار داشت: صرفاً نباید به مسأله شناسی زن موجود خلاصه شود و باید کاربردی شود و صرفاً بیان زن مطلوب کفایت امر نکرده و مجموعه بحوث پارادایمیک و فلسفی و انسان شناسی و گرایشی و روشی و همه این ها مباحث مطالعات زنان را تشکیل می دهد و صرفاً اندیشیدن کفایت نمی کند، بلکه باید واقعیت اجتماعی را حل نمود؛ که براساس نظریه قرآنی در سبک زندگی باید چیده شود و مقدمات به نحوی چیده شود که هرکسی با هر فرهنگی بتواند به نتیجه واحد برسد. به این نحو که دلیل خودش را باید در نظریه نشان دهد؛ زیرا تولید علم در تولید نظریه است؛ که البته در این 15 سال نظریه ای راجع به زنان طرح نشده، بلکه فقط کتاب سازی در این مواجهه صورت می گیرد.