خبرگزاری حوزه | از زمانهای قدیم برپایی مراسم روضه برای سیدالشهدا (ع) در میان مسلمانان مرسوم بوده است. سنتهای عزاداری، هر زمان منطبق با مقتضیات خاص خود برپا میشوند؛ در ایران نیز همواره روضههای سنتی برپا میشده و حتی قسمتی از این روضههای سنتی، در خانه اقامه میگشته که اکنون نیز ادامه دارد.
در گذشته سبک روضههای خانگی به این شکل بود که مجلسی برگزار میگردید و همهی اعضای خانواده، بعضی از فامیل و دوستان نیز به همراه فرزندانشان مشارکت میکردند. از بزرگترهای خود بسیار شنیدهایم که در پس این روضهها همواره فایدههایی نصیبشان میشده، به گونهای که در دوران بعد از کودکی حتی تا زمان حال هم تاثیر این فواید کاملا مشهود است.
از جمله فواید روضههای خانگی این است که این روضهها ویژگی مسوولیتپذیری را در فرزندان تقویت میکند.
به واسطهی این روضهها فرزندان یاد میگیرند کاری را که به عهدهشان گذاشته میشود به بهترین شکل به اتمام برسانند؛ اگر قرار است پشت سر سینی چای، قند را پذیرایی کنند مواظب باشند که کسی از قلم نیفتد، اگر عزادار، بچه یا بزرگسال بود، متناسب با شخصیت فرد خم شوند، یا کمک کنند قند را بردارد. اگر قرار است مثلا در ظرفی شیرینی یا خرما بچینند، آن را به درستی انجام دهند.
از دیگر ویژگیهای روضههای خانگی این است که در مجلس عزای امام حسین علیه السلام همه با هم برابرند؛ در این محیط کودک ما یاد میگیرد که در مجلس عزای امام حسین علیه السلام هیچ کس بر دیگری برتری ندارد و به همه یکسان احترام گذاشته میشود؛ این موضوع باعث میشود که فرزندان در بزرگسالی نیزبرتریهای مادی را ارزش تلقی نکنند.
علاوه بر آنچه گفته شد، این فضا میتواند بساط تصمیمگیریهای جدید را برای فرزندان ما فراهم نماید. زمانی که پدر خانواده با تصمیم خود مسوولیتها را بر عهدهی افراد میگذارد، فرزندان ما به شکل غیر مستقیم توانایی تصمیمگیری را آموزش میبینند.
از دیگر فایدههایی که به واسطهی این روضهها نصیب فرزندان ما میشود این است که گاهی لازم است آنها وارد کار گروهی شوند؛ این حضور، هم غرور و خودخواهی را از آنها دور میکند و هم در تعامل بهتر آنها با اجتماع اثر مثبت میگذارد.
با توجه به این که اساس این روضهها تقویت بعد معنوی در خانواده است و با توجه به تاثیرپذیری زیاد کودکان از محیط اطراف، روضهها این ظرفیت را دارند که بعد معنوی خانواده را تقویت کنند.
روضهای در خانه برگزار میشود، روضهخوان در فضایل اهلبیت سخن میگوید، از واقعهی عاشورا داستانهایی را بیان میکند و در کنار آن احکام و مباحث اخلاقی را نیز میگنجاند؛ در رثای سیدالشهدا ذکری میخواند، هر کس بدون توجه به دیگری و اطراف خود اشکی میریزد و با مولای خود خلوت میکند، اینجاست که فرزند ما با ویژگیای به نام بیریایی آشنا میشود.
به تدریج در پس این آموزشها، آشنایی با مفاهیم انسانی و دینی مانند اخلاص، ایثار، انفاق و ...رقم میخورد و این امر قطعا بر تقویت بعد معنوی فرزندان اثرگذار خواهد بود.
اما شرکت کردن یا شرکت دادن کودک در روضهی خانگی و شرکت دادن او در کارها، تمام ماجرا نیست. قسمت مهمتر، روش برخورد بزرگترها و عزاداران سیدالشهدا با کودکان در روضه است. عشق کودکان، بازی با همسالان است. لذا ممکن است بودن آنها در روضه، همراه با ایجاد سر و صدا، به معنی به هم ریختن نظم باشد و کسی معترض شود. اما چگونگی برخورد با این اعتراضها به روش بزرگترها بستگی دارد، به این معنا که بزرگترها با نوع برخورد خود میتوانند از این شیطنتها به عنوان وسیلهای برای تربیت دینی فرزندان استفاده کنند؛ شخصیت و عزت نفس آنها را حفظ کنند، با دعوا و عصبانیت و واژههای ناشایست آنها را ساکت نکنند و در مجموع پدر و مادر و بزرگترها از شیطنتها و لجبازیهای احتمالی آنها به نفع تربیتشان بهره ببرند.
با توجه به فوایدی که ذکر شد، امروزه نیزجا دارد که خانوادهها با تشکیل روضههای خانگی به این امر اهتمام بیشتری ورزند.
رضوان پی سپار، عضو گروه تبلیغی نسیم هدایت، وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان