به گزارش خبرگزاری حوزه از تهران، دکتر سیامک ره پیک، سه شنبه شب در برنامه گفتگوی ویژه خبری شبکه دو سیما به سؤالات مربوط به چگونگی بررسی صلاحیت داوطلبان انتخابات ریاست جمهوری از سوی شورای نگهبان پاسخ داد و تصریح کرد: هر تصمیمی که در شورای نگهبان میگیریم باید با حداقل ۷ رأی به تأیید برسد. مثلاً اگر به هر دلیلی یکی از اعضاء غایب باشد همچنان معیار تصمیم گیری اکثریت مطلق ۷ رأی باید به یک تصمیم ابراز شود.
قائم مقام دبیر شورای نگهبان افزود ادامه داد: این امر در مصوبات مجلس نیز وجود دارد که ما اگر بخواهیم در خصوص مصوبات مجلس نیز در شورا رأی بگیریم و بخواهیم مغایرت بگیریم باید حداقل ۷ رأی وجود داشته باشد.
وی افزود: در بررسی صلاحیتها نیز به همین شکل است و اگر جایی نیاز به تأیید صلاحیت وجود دارد، حداقل باید ۷ رأی از ۱۲ رأی وجود داشته باشد تا بتوانیم بگوییم صلاحیت یا احراز صلاحیت صورت گرفته است، بنابر این ممکن است در مورد خاصی ۷ رأی تأیید صلاحیت داشته باشد و بعضی جاها ممکن است ۸ رأی و بعضی جاها بیشتر نیز باشد.
در این دوره حدود ۱۰ پرونده را دوبار بررسی و دو بار رأی گیری کردیم و یک پرونده را سه بار مطرح و سه بار بر روی آن رأی گیری شد. ره پیک افزود: در ادوار شورای نگهبان در جایی که نیاز به رأی گیری است حتی یک مورد هم سابقه نداریم که تأییدی صورت گرفته باشد یا احرازی صورت گرفته باشد از این حد نصاب کمتر باشد، چرا که غیرقانونی خواهد شد.
وی گفت: باید توجه بشود که ضابطهای برای تصمیم گیری وجود دارد و نباید به گونهای در ذهن بعضیها بیاید که تصمیمات اجماعی یا غیر اجماعی گرفته میشود، بلکه بدین صورت نیست و همه تصمیمات مشخص است و صورت جلسه میشود و هیچ کس نظر برتری ندارد و هر فردی مستقلاً اظهار نظر میکند.
قائم مقام دبیر شورای نگهبان افزود: رأی گیری به صورت مخفی و کتبی انجام میشود و حتی اوراقی که در آن رأی گیری میشود هیچ اثری از خط کسی یا نوشته کسی که بتوان آن را تشخیص داد که چه کسی به چه کسی رأی داده است، نداریم.
ره پیک اظهار کرد: باید اینگونه تصور شود که در فرآیند بررسی صلاحیتها وقتی که پرونده کسی مطرح میشود پرونده افراد به صورت انفرادی مطرح و مورد بررسی قرار میگیرد.
وی ادامه داد: ما در بررسی صلاحیتهای مجلس و به ویژه ریاست جمهوری که اهمیت بیشتری دارد، پرونده هر فردی که داوطلب شده و شرایط اولیه ثبت نام را دارد به عنوان فردی است که صلاحیت بررسی پرونده وی در شورا وجود دارد و برای وی پروندهای تشکیل شده از جهات مختلف، استعلامات از دستگاههای نظارتی، دستگاههای نظارتی مالی، دستگاههای نظارتی مالیاتی، گزارشهای متعددی در پروندهها وجود دارد ضمن اینکه شورای نگهبان هم دارای گروههای کارشناسی است و کار میکنند که در خصوص سوابق و وضعیت ارزیابیهایی که در خصوص سوابق وجود دارد و در نهایت یک پرونده قابل توجهی برای هر فرد مطرح میشود.
ره پیک افزود: به عنوان مثال در همین دوره که بررسی صورت گرفت در خصوص یکی از نامزدها حدود چهار ساعت بحث شد. تعداد ۴۰ نفر که شرایط ثبت نام را داشتند بر اساس مصوبه شورا به همین شکل پرونده آنان را بررسی کردیم.
قائم مقام دبیر شورای نگهبان افزود: البته همه پروندهها اینگونه نیست که بررسی آنها چهار ساعت به طول بکشد و این بستگی به سوابق و اهمیت و کیفیت پرونده دارد، ولی تمام این ۴۰ پرونده مورد بررسی قرار گرفت.
ره پیک گفت: حتی اگر در شورای نگهبان مطرح میشد که یکی از اعضای محترم درخواستی دارد که به یک دلیلی حتی پس از رأی گیری نسبت به یک پرونده لازم است که پرونده مجدداً بررسی شود و حتی مجدداً رأی گیری شود، این کار انجام شده است.
وی افزود: در این دوره حدود ۱۰ پرونده را دوبار بررسی و دو بار رأی گیری کردیم و یک پرونده را سه بار مطرح و سه بار بر روی آن رأی گیری شد.
مصوبات لازم الاجرایی داریم که فرزندان مسئولان در برخی کشورها تحصیل نکنند و اگر این مصداق پیدا شود؛ در عدم احراز تاثیر دارد، چون ممنوعیت ملی است و مصوبه ای لازم الاجراست و نباید این کار را بکنند.قائم مقام دبیر شورای نگهبان تصریح کرد: در حدود شرایط و امکانات که کار فوق العادهای نسبت به حالت معمولی انجام میشود، این بررسیها صورت میگیرد.
ره پیک افزود: خود ما باید به یک اقنایی برسیم، چرا که افرادی که رأی میدهند باید از نظر وجدانی اقنا شوند و طبیعتاً این کار سختی است و انجام میشود.
قائم مقام دبیر شورای نگهبان یادآور شد: در بررسی صلاحیت داوطلبان انتخابات ریاست جمهوری حدود هفت جلسه فشرده مفصل چهار ساعته داشتیم.
ره پیک در ادامه در پاسخ به سؤالی در این خصوص که دو نفر که در یک برهه زمانی مختلف رئیس یک سازمان بودند یا در یک نهادی یک پست داشتند، یک دوره آن فرد مورد تأیید قرار گرفته و الآن وی تأیید نشده است؟ افزود: بحث مدیریت و شاخص های آن مثل چند سال خدمت در مدیریت های کلان کشور؛ بخشی از یکی از شرایطی است که در قانون اساسی آمده است. ممکن است دو نفر در یک پست مشابه حضور داشتند، منتهی در قانون شرایط متعددی ذکر شد. آن کسی که احراز نشده شرایط دیگر را نداشته است.
وی در پاسخ به سؤال دیگری درباره این که آیا اقامت یا زندگی کردن بستگان درجه یک در خارج از کشور می تواند یکی از دلایل عدم احراز داوطلبان باشد، افزود: به طور طبیعی اگر این موضوع باشد نخیر، و فی نفسه تأثیری در عدم احراز افراد ندارد، اما ممکن است در برخی موارد این موضوع با مسائل دیگری قرار گرفته باشد.
وی افزود: مثلاً ما مصوبات لازم الاجرایی داریم که فرزندان مسئولان در برخی کشورها تحصیل نکنند و اگر این مصداق پیدا شود؛ در عدم احراز تاثیر دارد، چون ممنوعیت ملی است و مصوبه ای لازم الاجراست و نباید این کار را بکنند.
بررسی ها فقط به یک گزارش اکتفا نمی شود، چرا که موضوع؛ موضوع مهمی است و باید بررسی ها از سوی چند دستگاه انجام شود که اطمینان آور شود و گاهی وقت ها اعضا تردید دارند و سؤال می کنند که دستگاه های مربوطه توضیحات را بدهند و گزارش را تکمیل کنند.
ره پیک خاطرنشان کرد: استعلامات از دستگاه های مختلف صورت می گیرد و آنها وظیفه دارند درباره داوطلبان به ما پاسخ دهند.
وی افزود: دستگاهی که وظیفه خاصی دارد باید به ما در مواردی که استعلام می شود گزارش دهد و فرض بر این است که به گزارش این دستگاه تخصصی باید اعتماد کرد.
قائم مقام دبیر شورای نگهبان گفت: دستگاه ها در بسیاری موارد اعلام می کنند که ارزش گزارشی که می دهند چقدر است، بنابر این اصل بر این است که گزارش ها مورد اعتماد است و اگر جایی استثنایی وجود داشت؛ آن استثنا است. به عنوان مثال اگر نیروی انتظامی در حوزه اختیارات خود گزارشی داد باید به آن اعتماد کرد، چرا که منابع در اختیار اوست و دستگاه های محاسبات مالی وقتی گزارشی می دهند منابع در اختیار آنها است.
وی افزود: در برخی موارد که موضوع مهم است؛ در بررسی ها فقط به یک گزارش اکتفا نمی شود، چرا که موضوع؛ موضوع مهمی است و باید بررسی ها از سوی چند دستگاه انجام شود که اطمینان آور شود و گاهی وقت ها اعضا تردید دارند و سؤال می کنند که دستگاه های مربوطه توضیحات را بدهند و گزارش را تکمیل کنند.
ره پیک گفت: بنابراین تمام این تلاش ها برای این که کار انجام شود صورت می گیرد و اگر جایی گزارشی به صورت استثناء اشتباه باشد یا نقصی داشته باشد، این ها خارج از فرایندی است که به صورت منطقی انجام می شود.
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر این که چگونه می شود شخصی در دوره دهم مجلس تأیید صلاحیت نشده در انتخابات ریاست جمهوری تأیید صلاحیت می شود و یا این که قبلاً در انتخابات ریاست جمهوری تأیید صلاحیت نشده و الآن تأیید صلاحیت می شود، گفت: بعضی موارد این مسائل در فضای مجازی به گونه ای مطرح می شود که انگار این اتفاقات عادی است.ممکن است این اتفاق بیفتد اما این اتفاق؛ اتفاق استثنایی است. نباید این گونه مطرح کرد که یک چنین رویه ای وجود دارد.
وی افزود: در انتخابات مجلس دوره گذشته ۱۶ هزار داوطلب داشتیم که برخی از آنها سابقه داشتند و کسانی بودند که سابقه رد داشتند و در دوره گذشته تأیید شدند و فرض کنید ممکن است اینها ۲۰ تا ۳۰ نفر باشند و این امر یک امر استثنایی است و یا برعکس هم احتمال دارد.
ممکن است پرونده ای در گذشته دارای اشکالی بوده، اما این اشکال رفع شده و الآن دلیل اساسی نیست که بخواهید آن شخص را تأیید نکنید و این موارد استثنا است.
ره پیک خاطرنشان کرد: در مورد ریاست جمهوری هم فاصله بین دو زمان هست.
وی افزود: فرض بفرمایید از جهات دیگر اتهامی متوجه نامزد بوده است و مدارکی وجود دارد در این زمینه، نمی شود خوب تصمیم گرفت که احراز صلاحیت ممکن است، بنابراین اتفاق نیفتاده و رسانه ای هم نشده، اما بعد از گذشت زمان؛ رفع اتهام شده است.
قائم مقام دبیر شورای نگهبان گفت: ممکن است ابهامی در مورد سندی وجود داشته که در آن زمانی که این مسأله مطرح بوده نمی شد با این مدارک و سند باید تأیید صلاحیت کنیم.
ره پیک افزود: ممکن است پرونده ای در گذشته دارای اشکالی بوده، اما این اشکال رفع شده و الآن دلیل اساسی نیست که بخواهید آن شخص را تأیید نکنید و این موارد استثنا است.