به گزارش‌خبرگزاری حوزه، در آستانه انتخابات بیست وهشتم خرداد ماه، مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات حوزه های علمیه در راستای افزایش آگاهی سیاسی و بصیرت افزایی عمومی در ادامه سلسله نشست های انتخاباتی، نشست علمی مجازی با عنوان «انتخابات؛ ضرورت حضور و چرایی مشارکت» را در بیست و ششم خرداد ماه با حضور حجت الاسلام محمد جواد نوروزی عضو هیأت علمی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) و حجت الاسلام ذبیح الله نعیمیان عضو پژوهشگاه مطالعات تقریب مذاهب اسلامی برگزار کرد.

بر اساس این گزارش: در این نشست موضوعاتی از جمله ضرورت و اهمیت مشارکت و پیامدهای کاهش مشارکت، اهمیت مشارکت حداکثری در نظام جمهوری اسلامی و تفاوت مردم سالاری در کشور ما با دیگر نظام های دموکراتیک، راهکارهای افزایش انگیزه مشارکت مردم در برابر عوامل داخلی دلسرد کننده و تلاش گسترده جبهه دشمنان نظام برای ناامید کردن مردم، نقش کاهش مشارکت در تضعیف اقتدار ملی و موانع مشارکت و راهکارهای برطرف نمودن آن مورد بحث و گفت و گو قرار گرفت.

مشارکت سیاسی عامل صیانت از دستاوردهای انقلاب اسلامی و نیل به تمدن اسلامی

حجت الاسلام نوروزی در مورد ضرورت و اهمیت حضور مشارکت در انتخابات و پیامدهای کاهش مشارکت در انتخابات، با اشاره به اینکه ظهور و بروز انقلاب اسلامی در چهار دهه مبتنی بر حضور و مشارکت مردم بوده است، گفت: اهمیت مشارکت سیاسی در این است که مشارکت سیاسی موجب سربلندی نظام ما در جامعه بین المللی می شود و مایه حفظ و صیانت از دستاوردهای انقلاب اسلامی است. مشارکت عنصر مهم در ایجاد و استمرار انقلاب در نیل به تمدن اسلامی است.

از نظر وی پیامد کاهش مشارکت سیاسی، عمق بخشیدن به مشکلات، بحران امنیت، طمع ورزی دشمنان در ضربه زدن به نظام خواهد بود.

حجت الاسلام  نعیمیان با استناد به فرمایش امیر مؤمنان علیه السلام:«فَلَیْسَتْ تَصْلُحُ الرَّعِیَّةُ إِلاَّ بِصَلاَحِ الْوُلاَةِ وَ لاَ تَصْلُحُ الْوُلاَةُ إِلاَّ بِاسْتِقَامَةِ الرَّعِیَّةِ» دو عنصر صلاح حاکمان و استقامت مردم را در تحقق و استمرار نظام ضروری و در پیوند با هم برشمرده و اهمیت مشارکت را هم از نظر تاریخی و هم از منظر دینی مورد بررسی قرار داد و اظهار داشت:اهمیت مشارکت را نمی توان صرفاً در اصلاح درون کشور و مسائل داخلی خلاصه کرد، باید نگاه کلان دینی داشته باشیم و از این منظر نیاز به تأسیس امت شاهد داریم تا نظام ما تبدیل به الگویی برای سایر ملتها بشود. در این نگاه پیامد کاهش مشارکت علاوه بر بروز مشکلات برای کشور، موجب می شود که ما نتوانیم خود را به سطح امت شاهد برسانیم و بسیج جهانی امت اسلامی را رقم بزنیم.

مشارکت سیاسی در نظام جمهوری اسلامی بر خلاف کشورهای مدعی دموکراسی، مبتنی بر اختیار ، آگاهی مردم و مبانی دینی

عضو هیأت علمی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) با طبقه بندی نظام های سیاسی از نظر انتخابات و مشارکت سیاسی، الگوی مشارکت سیاسی کشورما را متفاوت از الگوی مشارکت در سایر کشورهای دموکراتیک دانسته و اظهار داشت: تفاوت مشارکت سیاسی در نظام جمهوری اسلامی با این کشورها این است که مشارکت سیاسی در کشور ما مبتنی بر اختیار و آگاهی مردم و برآمده از مبانی دینی است. در نظام های غربی مشارکت واقعاً مهم نیست و بر فرض که دنبال مشارکت سیاسی باشند، به دنبال مشارکت سیاسی مبتنی بر آگاهی نیستند. 

مشارکت در نظام های غربی بر پایه منفعت گرایی و قدرت محوری است اما در نظام جمهوری اسلامی بر مبنای وظیفه گرایی و مسئولیت پذیری

در بررسی این موضوع دکتر نعیمیان عضو پژوهشگاه مطالعات تقریب مذاهب اسلامی نیز بنیان دموکراسی در نظام جمهوری اسلامی را با دموکراسی غربی متفاوت دانسته و افزود: از منظر فلسفه سیاسی ایجاد دموکراسی مبتنی بر حق است و نگاه غرب به مقوله مشارکت، در راستای منفعت گرایی و قدرت محوری است و دموکراسی غربی همچون یک عرصه بوکس بازی است که هر کسی بتواند در پشت صحنه با افراد بیشتر زد و بند کند، در میدان نتیجه را رقم می زند. اما نگاه به مشارکت سیاسی در نظام جمهوری اسلامی، نگاه وظیفه گرایی بوده و اینکه تحقق حاکمیت دین در گرو مشارکت و حمایت مردم است.

راهبرد تغییر وضعیت موجود  و حفظ دستاوردهای کشور، مشارکت فعال است نه قهر کردن با صندوق رأی

حجت الاسلام نوروزی در پاسخ به این سؤال که با وجود عوامل دلسرد کننده ای همچون مشکلات اقتصادی و معیشتی و  ضعف عملکردی برخی مسئولان و وعده های محقق نشده و تلاش دشمنان با استفاده از ظرفیت های رسانه ای و تبلیغاتی خود در جهت مأیوس نمودن مردم و کاهش مشارکت در انتخاب پیش رو، چه راهکارها و اقداماتی برای افزایش انگیزه مشارکت مردمی وجود دارد؟ اظهار داشت: یکی از راه های انگیزه بخشی به مشارکت سیاسی، تحلیل دقیق وضعیت کشور در عرصه داخلی و خارجی است. در عرصه داخلی دچار مشکلات معیشتی هستیم که برای همه ملموس است و در عرصه منطقه ای شاهد کامیابی ها و موفقیت های بسیار بزرگی هستیم.  راه حل تغییر وضعیت داخلی و حفظ دستاوردهای کشور راهبرد مشارکت فعال است نه عدم مشارکت و قهر با نظام و صندوق رأی. وی در ادامه سه راهبرد توجه به پیامدهای منفی عدم مشارکت برای کشور و خود مردم با توجه به تصریح دشمنان نسبت به این مسأله و انگیزه بخشی و احیای روحیه امید در جامعه و توجه به افق روشن پیش روی کشورما که مورد اعتراف خود دشمنان است و دشمن شناسی و توجه به خطوط و جبهه بندی ها را در افزایش مشارکت مؤثر دانست.

دلخوری و ناراحتی برخی افراد لزوماً به معنای عدم اقبال به نظام نیست

حجت الاسلام نعیمیان با توجه به وضعیت کشور وعملکرد برخی جریان های سیاسی که مردم به وعده های آنها دلخوش کرده بودند و عملکرد نامناسب آنها و عدم تحقق وعده های آنان، موجب سرخوردگی مردم شده است، تأکید کرد: اگر مردم به تغییر وضعیت موجود امید پیدا کنند و بدانند که رأی آنها مؤثر خواهد بود، به مشارکت تشویق خواهند شد و باید ذهنیت و احساسات افراد تغییر پیدا کند. ناراحتی و عصبانیت برخی افراد لزوماً به معنای عدم اقبال به نظام وعناد با آن نیست. این دلخوری و ناراحتی با دیدن عملکرد خوب مسئولان برطرف خواهد شد.

حرکت نظام اسلامی به سمت اهداف خود حرکت کاروانی است.

عضو هیأت علمی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) در مورد نقش کاهش مشارکت در تضعیف اقتدار کشور، خاطر نشان کرد: راهبرد انبیاء الهی و حضرت امام همراه ساختن مردم با حاکمیت دینی است. حرکت نظام اسلامی به سمت اهداف و تحقق افق تمدنی، حرکت کاروانی است نه مختص یک قشر خاص. تشکیل و استمرار نظام با حضور و همراهی مردم  امکان پذیر است و اقتدار نظام اسلامی و حفظ دستاوردهای آن مبتنی بر خواست و رأی مردم است. مردم باید بدانند کاهش مشارکت هزینه هایی را برای کشور به دنبال خواهد داشت. باید پیامدهای منفی و هزینه های کاهش مشارکت را در کنار آثار مثبت افزایش مشارکت مورد ارزیابی قرار دهیم.

کاهش مشارکت سیاسی ناشی از عملکردهاست نه نبود رقابت سیاسی

محور پایانی که در این نشست مورد بررسی قرار گرفت موانع مشارکت مردم در انتخابات و راهکارهای برطرف نمودن آن بود که حجت الاسلام نوروزی در این رابطه به سه مانع مشارکت مردم اشاره کرد:

یک. موانع شناختی که در اثر نادیده گرفتن دستاوردهای نظام و تمرکز مشکلات کشور به وجود می آید و دشمنان نیز به دنبال اختلال در حوزه شناخت با استفاده از هجمه تبلیغاتی و وارونه جلوه دادن واقعیات کشور هستند که در این زمینه باید واقعیات برای مردم بیان شود تا از تأثیر این القائات کاسته شود.

دو. موانع انگیزشی و یأس و ناامیدی که برخی عوامل داخلی زمینه ساز آن بوده و از سوی دشمن به شدت دنبال می شود. در مقابل این مانع باید حس امید به آینده و تأثیر مشارکت در تغییر وضعیت موجود و برطرف شدن مشکلات را تقویت کرد.

سه. موانع ساختاری، گروه بندی های سیاسی، منازعات سیاسی احزاب و جریان های سیاسی برای بخشی از بدنه اجتماعی این ذهنیت را ایجاد می کند که نزاع بر سر قدرت بوده و تفاوتی میان احزاب و جریان های سیاسی نیست. با تحلیل مبانی و اندیشه های جریان های سیاسی و خطوط فکری آنها می توان تفاوت آن را برای مردم تبیین نمود. وی افزود: کاهش مشارکت در اثر نبود برخی از افراد در صحنه رقابت و عملکرد شورای نگهبان در احراز صلاحیت ها نبوده و به عملکرد دولت و مشکلات به وجود آمده بر می گردد.

حجت الاسلام نعیمیان نیز با اشاره به تلاش دشمنان برای ساقط کردن نظام، تأکید کرد: با ناکامی و ناامید شدن دشمن از ساقط نمودن نظام، این هدف به تضعیف نظام تقلیل پیدا کرده و دمیدن در کاهش مشارکت مردم در این راستا صورت می گیرد. کاهش مشارکت در نهایت می تواند به نفع دشمن و در خدمت تغییر نظام باشد که باید در برابر آن به روشنگری ایجابی و خنثی نمودن تبلیغات دشمن پرداخت.