شنبه ۲۰ فروردین ۱۴۰۱ - ۱۶:۲۶
عدالت فضایی و فرصت‌های پیشرفت

حوزه/ از اهداف سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، نیل به عدالت فضایی و متعادل‌سازی و متوازن‌سازی رشد و توسعه در همه نواحی کشور و کاهش شکاف بین نواحی فقیر و غنی است.

به گزارش خبرگزاری حوزه از تهران، حسین حاتمی‌نژاد، عضو اندیشکده عدالت الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت و عضو هیئت علمی دانشگاه تهران در یادداشتی آورده است: از اهداف سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، نیل به عدالت فضایی و متعادل‌سازی و متوازن‌سازی رشد و توسعه در همه نواحی کشور و کاهش شکاف بین نواحی فقیر و غنی است.

از این رو، کاهش تضاد بین شهر و روستا و کاهش تفاوت‌های فضایی مکانی، هدف قرار گرفت به گونه‌ای که از توان هر منطقه برای پیشرفت همه‌جانبه آن منطقه به صورت بهینه استفاده شود.

بررسی الگوی توسعه فضایی منطقه‌ای در ایران، مبین آن است که ساختار فضایی کشور دارای دو بخش مرکز (استان‌های داخلی) و پیرامون (استان‌های حاشیه‌ای) است. قطب‌های رشد درجه ‌یک در استان‌های داخلی و مرکزی، و قطب‌های رشد درجه‌ دو در نواحی و استان‌های پیرامونی، توسعه و گسترش پیدا کرده‌اند.

با وجود کاهش نابرابری‌ها و عدم تعادل‌ها در برخی شاخص‌ها بین استان‌های کشور، نابرابری به صورت کلی، همچنان باقی است و جز در چند مورد، موقعیت استان‌ها در سلسله‌مراتب سطوحِ توسعه، بهبود نیافته است. به بیان دیگر، در جایگاه استان‌ها در داخــل گروه‌های سه‌گانه -توسعه‌یافته، نیمه‌توسعه‌یافته و محروم تحولات اندکی صورت گرفته است؛ بنابراین، می‌توان گفت که با چنین روندها و برنامه‌ریزی‌هایی در آینده، در استان‌های محروم، محدودیت‌های بیشتری در دستیابی به توسعه وجود خواهد داشت؛ چنانچه اگر نابرابری‌های بین استانی با روند کنونی تداوم یابد وحدت و حاکمیت ملی تضعیف می‌شود و در آینده، نابسامانی‌های بیشتر و مسائل سیاسی به‌ویژه در نواحی محروم، دور از انتظار نخواهد بود.

برخی از مهم‌ترین راهکارها برای دستیابی به پیشرفت متعادل منطقه‌ای ذیل الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت، دین شرح است: دگرگونی ساختار فعلی اقتصاد بازار و تبعیت از اقتصاد اسلامی، توزیع عادلانه ثروت، درآمد و قدرت در سطح فضای سرزمینی، مشارکت و نظارت فراگیر مردم بر تصمیم‌سازی‌ها و تصمیم‌گیری‌ها در مناطق مختلف کشور، ایجاد فرصت‌های اشتغال در تمام مناطق کشور متناسب با ظرفیت‌ها و توان‌های محیطی، توانمندسازی تهی‌دستان و اولویت دادن به گروه‌های خاص، کاهش تفاوت‌های اقتصادی-فضایی میان مناطق شهری و روستایی در سطح ملی، اختصاص بخشی از درآمدهای کلان ملی (صدور نفت، معادن و ...) به مناطق محروم، اصلاح نظام مالیاتی کشور از طریق تشویق‌ها و بخشودگی‌های مالیاتی در مناطق محروم، تقویت نظام تعاونی در مناطق نابرخوردار، جلوگیری از فعالیت‌های واسطه‌ای در مناطق محروم، مبارزه با فساد اداری و سوءاستفاده‌ها، اعمال سیاست‌های تمرکززدایی، ایجاد نهاد و سازمانی با هدف تحقق و پیگیری عدالت فضایی، تقویت فرهنگ‌های منطقه‌ای و تشدید پیوندهای فرهنگی منطقه‌ای-ملی، ایجاد زیرساخت‌های توسعه و پیشرفت و کاهش مشکلات ناشی از فاصله فیزیکی از طریق گسترش ارتباطات، ایجاد پیشرفت اقتصادی مناطق محروم کشور مبتنی بر توسعه گردشگری و بوم‌گردی، اختلاط قومی، زبانی، مذهبی بین مرکز-پیرامون به‌منظور تحکیم و انسجام ملی برای حفظ تمامیت ارضی و کاهش افتراق‌های فضایی، اتخاذ سیاست‌های همگرایی حداکثری و واگرایی حداقلی بین مناطق مختلف کشور، توجه ویژه به جزایر و خطوط مرزی و نوارهای ساحلی با تأکید بر عدالت توزیعی، بهبود کیفیت زندگی در مناطق محروم و جلوگیری از کار کودکان از طریق اعطای بورسیه و کمک‌های ویژه، ارتقای سواد و میزان باسوادی در مناطق محروم از طریق ایجاد زیرساخت‌های لازم، گسترش فضایی آموزش چندمنظوره، مدارس شبانه‌روزی، مراکز آموزش حرفه‌ای و غیره، حفاظت ویژه از منابع طبیعی و محیط‌زیست شکننده مناطق محروم از طریق تنسیق محیط و ایجاد شهرهای جدید در مناطق محروم با هدف اجرای عدالت فضایی و تأمین مسکن و تاب‌آوری شهری.

انتهای پیام/

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha