به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه، حجت الاسلام والمسلمین نجف لکزایی، رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در سومین محفل گفتوگو محور فکرت با اشاره به این که در خصوص بحث رفراندوم یا همهپرسی، به لحاظ فکری و اندیشهای باید به ابعاد و جوانب مسأله به طور دقیق و علمی ورود پیدا کرد، گفت: رفراندوم با مقوله مردمسالاری و دموکراسی پیوند دارد و اصل پایگاه بحث در این موضوع است همچنین از سویی با مقوله آزادی و قانون ارتباط دارد، اگر جایی قانون وجود نداشته باشد نمی توان از آزادی سخن گفت، پس در نتیجه رفراندوم با نظام تقنینی هر کشور مطرح می شود. ضمن آن که دیگر مباحث مرتبط با حقوق عمومی نیز درآن قابل طرح است.
حجت الاسلام والمسلمین لک زایی اضافه کرد: در نظام مردم سالار دو مولفه داریم که در رفراندوم هر دو مدنظر قرار می گیرد. در چهارچوب مکتب فکری بودن یکی از اصول است، وقتی جامعهای برای خود مکتب و مبنای فکری دارد باید بر اساس آن به مباحثی چون رفراندوم ورود پیدا کند.
رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی به انواع رفراندوم یا همهپرسی اشاره و عنوان کرد: رفراندوم انواع مختلفی شامل جنبه مشورتی، جنبه تصویبی، جنبه الزامی و جنبه اختیاری دارد. گاهی اوقات نیز بحث از ابتکار عام به میان می آید که در اینجا مردم رأساً پیشنهادی را در معرض عموم قرار می دهند و حال آن که در رفراندوم، اساساً دولت و حاکمیت مجری برگزاری آن است.
عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع) به اهمیت نظر مردم برای ساختار سیاسی ما اشاره و مطرح کرد: در اصول مختلف قانون اساسی بحث از رفراندوم شده و نخستین بار نیز در ایران، همهپرسی در قانون اساسی جمهوری اسلامی مطرح شد که این بهره گیری نشان دهنده اهمیت مردم در ساختار نظام است.
حجت الاسلام والمسلمین لک زایی در ادامه افزود: اصل همه پرسی در قانون اساسی جمهوری اسلامی در اصول مختلف به رسمیت شناخته شده است. ما انواع مختلفی از همه پرسی را نیز داریم و در سه رفراندومی که برگزار شده است، رفراندوم سوم اصلاحی بوده و رفراندوم تقنینی نداشتیم و در فضای فکری و اندیشه ای که صحبت شده همیشه درگیر این بحث بوده اند که چه مقدار رفراندوم ها می توانند بیانگر خواست حقیقی مردم باشد و چه مقدار می تواند بیانگر هیجانات باشد.