به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه در مشهد، حجتالاسلام خدابخشیان، در کارگاه «دانشها و مهارتهای سیاسی» که با عنوان «تمدن اسلامی» در مدرسه علمیه مسجدگوهرشاد برگزار شد، به بررسی مفهوم تمدن اسلامی و تفاوت آن با تمدن غربی پرداخت.
وی با اشاره به تحلیل مفهوم تمدن گفت: تمدن یک بحث بسیار مهم است. امروز غربیها خود را متمدنترین ملتها میدانند و تمدن غربی را بهعنوان الگو برای سایر ملتها معرفی میکنند. اما باید توجه کرد که تمدن غربی به هیچوجه تمدن واقعی نیست.
حجتالاسلام خدابخشیان با بیان اینکه تمدن غربی، بهعنوان برترین تمدن جهان، نتایج وحشتناکی را به همراه داشته است، اظهار کرد: غربیها میگویند تمدن ما بهترین است و بر تمام ملتها غلبه کردهایم. اما در حقیقت، در تاریخ هیچ قومی وحشیتر از غربیها وجود نداشته است. آنها تمدن خود را بهعنوان الگو میدانند، در حالی که در عمل از تمام ابزارهای فساد، استبداد و سلطهگری استفاده میکنند.
مدیر مدرسه علمیه مسجدگوهرشاد به ریشهشناسی واژه «تمدن» اشاره کرد و گفت: تمدن در اصل از کلمه «مدن» به معنای شهرنشینی است. شهرنشینی به معنای رعایت قوانین و انضباط اجتماعی است. بهعبارت دیگر، تمدن به معنای قانونگرایی است.
وی ادامه داد: «غربیها میگویند که تمدن را در جهان برقرار کردهایم، اما ما امروز میخواهیم ثابت کنیم که وحشیترین قوم در تاریخ امروز در غرب زندگی میکنند.
حجتالاسلام خدابخشیان به آیات قرآن و داستان حضرت شعیب اشاره کرد و افزود: در قرآن وقتی از تمدن صحبت میشود، به رعایت قانون و انضباط اجتماعی اشاره شده است. خداوند در قرآن میفرماید که حضرت شعیب به مردم مدین فرستاده شد تا آنان را به اصلاح دعوت کند و این اصلاحات در یک جامعه تمدنی بهویژه در زمینه عدالت اجتماعی، قانونگرایی و خیرخواهی است.
وی همچنین به آیات دیگر قرآن اشاره کرد و گفت: در قرآن آمده است که تمدن اسلامی بر اساس خیرخواهی برای مردم باید شکل گیرد. همانطور که در آیهای میخوانیم که حضرت شعیب به مردم خود میگوید: «ما به شما شعیب را نفرستادیم تا سلطهگری کنیم، بلکه او برای اصلاح و خیرخواهی شما آمده است»
مدیر مدرسه علمیه مسجدگوهرشاد به نقد تمدن غربی پرداخت و گفت: تمدن غربی بهدنبال منافع خود است و تمام منابع دنیا را غارت میکند. در حالی که در تمدن اسلامی هدف اصلی تأسیس جامعهای مبتنی بر عدالت، انصافی و رعایت حقوق مردم است.
وی افزود: تمدن اسلامی بههیچوجه مبتنی بر سلطهگری و استبداد نیست. در تمدن اسلامی، حاکم باید خیرخواه مردم باشد، نه مانند حکام ظالم و ستمگر مانند متوکل یا حتی ترامپ که جز فریب و فساد کاری ندارند.
حجتالاسلام خدابخشیان در ادامه به فساد اقتصادی در جوامع غربی اشاره کرد و گفت: در تمدن غربی، حتی در بازار و تجارت، فساد وجود دارد. برای مثال، در فروش کالاها و محصولات، کمفروشی و تقلب در بستهبندی و قیمتگذاری وجود دارد که برخلاف اصول اسلامی است. خداوند در قرآن به این فسادها اشاره کرده و میفرماید: «ولا تبخسوا الناس أشیاءهم»، یعنی هیچگاه حقوق مردم را کم نکنید و در داد و ستد عدالت را رعایت کنید.
وی همچنین به فساد فرهنگی و اجتماعی در جوامع غربی پرداخت و گفت: تمدن غربی در زمینه فرهنگی نیز تأثیرات منفی زیادی بر جامعه بشری داشته است. از جمله این اثرات، از بین بردن نهادهای خانوادگی و دینی، ترویج روابط بیروح و سطحی، ترویج مصرفگرایی و فریب مردم با تبلیغات است. بهعنوان نمونه، قوانین مربوط به خانواده و حقوق کودکان در بسیاری از کشورهای غربی به نحوی تنظیم شدهاند که به جای حفظ نهاد خانواده، آن را تخریب میکنند.
حجتالاسلام خدابخشیان به تأثیرات تمدن غربی بر نسل جوان اشاره کرد و گفت: امروزه شاهد هستیم که بسیاری از جوانان در کشورهای اسلامی تحت تأثیر فرهنگ غربی قرار گرفتهاند. بسیاری از آنها بهویژه از طریق رسانهها و شبکههای اجتماعی، به ارزشها و مقدسات دینی خود بیاعتنا شدهاند. این نشاندهنده تأثیرات منفی تمدن غربی است که از طریق نظامهای آموزشی و رسانهای به جوامع اسلامی نفوذ کرده است.
وی در ادامه اظهار داشت: برای مقابله با این خطرات و چالشها، باید تمدن اسلامی را بر اساس قوانین قرآن و آموزههای دینی پیریزی کنیم. برای تحقق تمدن اسلامی، باید به اصول قرآن، از جمله رعایت حقوق مردم، انصافی اجتماعی و عدالت، توجه داشته باشیم.
مدیر مدرسه علمیه مسجدگوهرشاد از طلاب و دانشآموختگان خواست تا در راستای تحقق تمدن اسلامی، همواره در تلاش باشند و در عرصههای مختلف اجتماعی، فرهنگی و سیاسی از اصول دینی و قرآنی پیروی کنند.
وی افزود: وظیفه ما این است که آموزههای قرآن را در جامعه بهدرستی پیادهسازی کنیم. تنها در این صورت است که میتوانیم به تمدن اسلامی واقعی و پایدار دست پیدا کنیم.
حجتالاسلام خدابخشیان با اشاره به اهمیت تلاش برای ساخت تمدن اسلامی، تأکید کرد: اگر ما در این مسیر گام نگذاریم، آینده جامعه اسلامی دچار مشکلات جدی خواهد شد. وظیفه همه ما این است که با آگاهی، ایمان و تلاش مستمر، پایهگذار تمدنی باشیم که مبتنی بر عدالت، قانونگرایی و خیرخواهی برای مردم باشد.
گفتنی است؛ این کارگاه توسط واحد تربیتی و تبلیغی مدرسه علمیه مسجدگوهرشاد برگزار شد.
نظر شما