به گزارش خبرگزاری«حوزه» از یزد، حسین فلاح در نشست هماهنگی ستاد خدمات سفر میبد با تاکید بر اهمیت توجه به‌گردشگری مذهبی در میبد، اظهار داشت: خانه تاریخی آیت‌الله حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی، موسس حوزه علمیه قم، در میبد مرمت و بازسازی می‌شود.

فرماندار میبد افزود: با احیا و مرمت بیت مرحوم آیت‌الله حائری یزدی، فرصتی بزرگ در معرفی شهرستان میبد برای ما فراهم می‌شود.

وی با بیان این که تا به حال 300 میلیون تومان از محل اعتبارات میراثی و شهرستان برای احیای این خانه هزینه شده و برای تکمیل آن 150  میلیون تومان دیگر نیاز است، افزود: این خانه با 90 درصد پیشرفت فیزیکی در مرحله بهره‌برداری قرار دارد.

فرماندار شهرستان میبد ادامه داد: خانه گلشن یکی دیگر از بناهای تاریخی است که از سوی فرمانداری در حال احیا است و ظرفیت خوبی برای توسعه گردشگری میبد به‌وجود می‌آورد.

فلاح راه‌اندازی 3 موزه، مبلمان شهری، روشنایی و احیا و مرمت تعدادی از آسیاب‌های آبی را بخشی از فعالیت‌های انجام شده در سال 93 عنوان کرد و گفت: شهرستان میبد ظرفیت‌های زیادی در حوزه میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری دارد که آسیاب‌های آبی یکی از این ظرفیت‌ها است و در واقع می‌توان شهرستان میبد را شهر آسیاب‌های آبی نامید.

*آیت‌الله حائری یزدی که بود؟

آیت الله شیخ عبدالکریم حائری یزدی موسس حوزه‌ علمیه‌ قم در سال ۱۲۷۶ (ه.ق) مصادف با ۱۲۳۹ (ه.ش) در روستای مهرجرد میبد، واقع در ۶۰ کیلومتری یزد به دنیا آمد. پدر ایشان مردی پارسا بود که هر چند از تحصیل علم بی‌نصیب مانده بود؛ اما از زهد و تقوی بهره داشت. دوران کودکی عبدالکریم در دامان پرمهر مادری مهربان سپری گشت و مانند اکثر کودکان آن زمان در محیطی به دور از آموزش‌های علمی روزهای کودکی را سپری می‌کرد؛ ولی روزگار سرنوشت و تقدیری شگرف را برای این کودک روستایی نگاشته بود و مشیت الهی بر این امر قرار گرفته بود که وی تبدیل به یکی از برجسته‌ترین و تاثیرگذارترین علمای دینی مذهب شیعه گردد.

روزی شوهرخاله عبدالکریم به نام محمدجعفر، معروف به «میرابوجعفر» که روحانی بود، به مهرجرد آمد. وی در همان دیدار نخست آثار استعداد و نبوغ را در رفتار این کودک مشاهده کرد. به همین دلیل عبدالکریم را برای یادگیری دانش، با خود به اردکان برد و به مکتب‌خانه سپرد. عبدالکریم در مکتب‌خانه اردکان، در محضر «مجدالعلمای اردکانی» یکی از بزرگان آن دیار ، دروس نصاب‌الصبیان، صرف، مقدمات علوم و ادبیات را با عشق و علاقه فراوان آموخت.

در حالی که هنوز ۱۰ سال از بهار عمرش سپری نگردیده بود، از سایه پرمهر پدر بی‌نصیب گشت، از این رو راه مهرجرد را در پیش گرفت و خود را در کنار مادر غمدیده تنها و دور از مکتب یافت. چند سال را محروم از مکتب و دوستان در روستای مهرجرد گذراند؛ ولی پس از چندی شور و شوق دانش‌آموزی او را بی‌قرار ساخت. به همین دلیل عشق و دلبستگی خویش به علوم دینی را با مادر در میان گذاشت. مادر کوله بار سفر فرزندش را به سوی حوزه علمیه یزد بست و با چشمانی پر از اشک شوق و هجران، فرزند دلبندش را راهی آن سامان ساخت.

شیخ عبدالکریم به یزد رفت ولی پس از تحصیل مبادی فقه و اصول، ماندن در این شهر  را نپسندید و تصمیم به مهاجرت به کربلا گرفت. او راهی عراق شد و حدود سال ۱۲۹۸ ق در مدرسه‌ علمیه‌ حسن‌خان سکونت و به محضر استاد بزرگ فاضل لنکرانی راه یافت. شرح لمعه و قوانین را در محضر ایشان خواند با رحلت میرزای بزرگ (مؤسس حوزه‌ علمیه‌سامرا) و بیم از رونق افتادن حوزه علمیه این شهر آیت‌ الله فاضل لنکرانی، شیخ عبدالکریم را برای ادامه‌ تحصیل از کربلا به سامرا فرستاد.

‌آیت‌ الله حائری سطوح عالیه‌ را در حوزه‌ سامرا در محضر شهید آیت‌ الله شیخ فضل‌ الله نوری و مرحوم میرزا ابراهیم محلاتی شیرازی فراگرفت. در درس خارج نیز بیشتر از محضر تدریس آیت‌الله سید محمد فشارکی استفاده می‌کرد. با هجرت آیت‌ الله فشارکی به نجف اشرف،‌ شیخ عبدالکریم حائری نیز پس از حدود ۱۳ سال سکونت در سامرا به نجف هجرت نمود و علاوه بر درس استادش آقای فشارکی در درس آیت‌الله العظمی آخوند ملا محمدکاظم خراسانی نیز شرکت نمود. سرانجام بعد از حدود ۱۶ سال آیت‌الله حائری بار دیگر به کربلا هجرت نموده و تا سال ۱۳۳۲... در کربلا اقامت نمود.

شیخ عبدالکریم حائری در سال ۱۳۳۲ یا ۱۳۳۳، به دعوت فرزند حاج آقامحسن اراکی به اراک مهاجرت کرد و بیش از ۸ سال در آن شهر عهده‌دار اداره‌ حوزه‌ علمیه‌ و تربیت طلاب شد تا جایی که تعداد طلاب در حوزه‌ اراک از ۳۰۰ نفر گذشت و اراک به یک مرکز عظیم علمی و تحقیقی تبدیل گردید.

در سال ۱۳۴۰ق آیت‌ الله حائری برای زیارت حضرت معصومه سلام الله علیها و گذراندن تعطیلات ایام نوروز (۱۳۰۱ش) از اراک به قم حرکت کرد. در آن هنگام بسیاری از مردم ایران که از تهران، اصفهان، کاشان و اراک و نقاط دیگر برای شروع سال نو به قم آمده بودند و جمعی از علما و خطبا هم که به همین عنوان مشرف بودند، برای زیارت و دست‌بوسی ایشان آمده، ضمنا تقاضای اقامت در قم را از ایشان کردند تا این شهر مذهبی را محل توقف خود قرار داده و تشکیل حوزه دهند. علاقه‌ای که عموم مردم قم و زوار آن سال ابراز داشتند، حاج شیخ را به حال تردید درآورده و فرمودند: استخاره خواهیم کرد. سپس صبحگاهی به حرم حضرت معصومه مشرف شدند و با قرآن کریم استخاره کردند، ‌آیه‌ ۹۳ سوره یوسف آمد: «اذْهَبُواْ بِقَمِيصِي هَـذَا فَأَلْقُوهُ عَلَى وَجْهِ أَبِي يَأْتِ بَصِيرًا وَأْتُونِي بِأَهْلِكُمْ أَجْمَعِينَ» و اولین جمله‌ای که در اول صفحه‌ قرآن بود، آیه: «وَأْتُونِي بِأَهْلِكُمْ أَجْمَعِينَ» بود. پس با عزمی راسخ و قلبی مطمئن بنا را بر توقف گذارده و به منزل حاج سید علی مصطفوی، تاجر قمی که علما و طبقات تجار و اصناف دیگر، اجتماع کرده و انتظار تصمیم نهایی ایشان را داشتند،‌ آمده و نتیجه استخاره را به استحضار رساند.

  قم از روزهای اول تولد تشیع در ایران، به مرکزیت شیعه شهرت داشته و با ورود حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیها و بعدها به سبب وجود بارگاه آن حضرت به عظمتش افزوده شد و مورد توجه مشتاقان علم و ایمان قرار گرفت. این شهر مقدس تاریخ درخشانی در خصوص برپایی حوزه‌ علمیه و پایگاه دینی مردم دارد. اولین کسانی که در این شهر برای تاسیس حوزه علمیه قیام کردند، محدثان و راویان قبیله اشعری بودند، سپس ظهور شخصیت‌های بزرگی مثل کلینی و شیخ صدوق و پس از آن روی آوردن شیعیان به این حوزه بر رونق قم افزود.

اما در سال‌های پیش از ورود شیخ عبدالکریم حائری، قم آن رونق اولیه را در مرکزیت علوم دینی از دست داده بود و آن که همت دوباره و مردانه‌ای در این راه گمارد و حوزه‌ای هم‌طراز و بلکه اجل از حوزه‌ی نجف اشرف و عتبات عالیات تاسیس نمود، شخص آیت‌الله حائری بود. در سال ۱۳۴۰‌ق، مدتی بعد از ورود آیت‌الله حائری به قم، حوزه علمیه این شهر به طور رسمی تاسیس شد. مقارن با تاسیس حوزه‌ رویدادهای مهمی نیز در ایران و جهان به وقوع پیوست که آیت‌الله حائری با کیاست و دوراندیشی ویژه‌ای از این رویدادها کمال بهره‌برداری را به نفع تاسیس حوزه نمود.

 ایشان حفظ حوزه‌ علمیه‌ قم را از اهم واجبات می‌دانست‌ و با کیاست و دوراندیشی و تدبیر خود سعی می‌کرد بهانه‌ای به دست دشمنان نداده و از نهال نوپای حوزه‌ علمیه به شدت حفاظت نماید تا به باروری و باردهی برسد.

آیت‌ الله حائری در طول زندگی خود از استادان برجسته‌ای سود همانند آیت‌ الله فاضل اردکانی، حاج میرزا حسن شیرازی (میرزای بزرگ)، آیت‌ الله فشارکی، آخوند خراسانی، سید محمدکاظم یزدی، آیت‌الله میرزا محمدتقی شیرازی و آیت الله شیخ فضل‌الله نوری بهره برد.

  روشنفکری و اندیشه‌ باز و نوآوری شیخ عبدالکریم حائری در حوزه‌ علمیه و اجرای برنامه‌هایی نظیر تنظیم برنامه‌ امتحانی حوزه و اجرای آن، تخصص در فقه، تشویق طلبه‌ها به یادگیری زبان‌های خارجی و اهتمام در پرورش و شکوفایی استعدادهای طلبه‌های مستعد باعث شد که شاگردان برجسته و عالمان ربانی نظیر آیت‌ الله سید محمدتقی خوانساری، آیت‌ الله سید محمد حجت کوه کمری، آیت‌الله شیخ محمدعلی اراکی، امام خمینی، آیت‌الله گلپایگانی، آیت‌الله مرعشی نجفی، آیت‌الله شیخ مرتضی حائری، آیت‌الله میرزاهاشم آملی، آیت‌الله محمدتقی بافقی و... در مکتب ایشان تربیت شوند.

از مهمترین آثار و تألیفات آیت الله شیخ عبدالکریم حائری یزدی می توان به عناوین زیر اشاره کرد :

   - کتاب الصلاة در باب مسائل مختلف نماز

   - دررالفوائد:در زمینه‌ی اصول فقه

   - تقریرات استاد: یک دوره گزارش دروس استادش سید محمد فشارکی در علم اصول فقه

   - کتاب النکاح: فقه استدلالی و اجتهادی

   - کتاب المواریث: فقه استدلالی و اجتهادی

   - مجمع الاحکام: رساله علمیه حاج شیخ به زبان فارسی

   - کتاب الرضاع: احکام شیردادن به کودک

   - حاشیه ای بر عروةالوثقی

    - حاشیه‌ای بر انیس‌التجار نراقی

اقدامات زیر نیز از جمله خدمات اجتماعی آیت الله شیخ عبدالکریم حائری یزدی محسوب می شود .

   - تاسیس اولین بیمارستان در قم

   - تاسیس بیمارستان سهامی قم

   - تاسیس بیمارستان فاطمی قم

   - تعمیر و بازسازی مدرسه دارالشفاء

   - تعمیر مدرسه فیضیه

   - تاسیس کتابخانه فیضیه

   - ایجاد قبرستان و غسالخانه در قم

   - ایجاد دارالاطعام در قم

   - بنای سیل‌بند و سد در رودخانه قم

   - احداث واحدهای مسکونی برای سیل زدگان شهر قم.

آیت الله شیخ عبدالکریم حائری یزدی در روز نهم بهمن ماه ۱۳۱۵ ش مطابق با ۱۷ ذی‌ القعده ۱۳۵۵ ق، پس از ۷۹ سال زندگی بابرکت بر اثر حمله‌ قلبی درگذشت. پیکر مطهر وی بعد از تشییع باشکوه توسط مردم در حرم حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیها به خاک سپرده شد. در حالی که شعله‌ فروزان حوزه‌ علمیه‌ قم که وی بنیانگذار آن بود، هم‌چنان می‌درخشد و منشأ برکات زیادی برای اسلام و ایران می‌باشد.

روحش شاد و یادش گرامی