به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری «حوزه» حجت الاسلام والمسلمین رمضانی درادامه سلسله مباحث خود در تبیین حقوق بشر از دیدگاه اسلام با تکیه بر رساله حقوق امام سجاد علیه السلام گفت: امام سجاد(ع) در ادامه¬ بحث حقوق اخلاقی که هر مسلمانی باید به آن توجه داشته باشد به حق روزه اشاره کرده و میفرماید:
«و اما حق روزه آنست که بدانی روزه، پوشش و پرده است که خداوند آن را بر زبان و گوش و چشم و عورت و شکست زده تا تو را به وسیله¬ی آن از آتش بپوشد. پس اگر روزه را ترک کردی پردهای را که خداوند برای حفظ و پوشش تو قرار داده بود، پاره کردهای و همین گونه در حدیث آمده که روزه پوششی است از آتش جهنم، پس اگر اعضا و جوارحت در پس پرده آن، سکونت و آرامش یافتند، امید به پوشش از گناه پیدا کرده ای و چنانچه ترک پوشش نمودی اضطراب در آن پیدا میکنی و وقتی پردههای حجاب را برداشتی نگاهت به چیزی میافتد که نباید بدو بنگری و از کنترل خویش در مقابل آن کاستی و در چنین موقع ایمن مباشی که پرده دریده شود و از آن بدر شوی و کمک ویژهای جز از طرف خداوند وجود ندارد».
حکمت تشریع روزه
وی افزود: فلسفه تشریع روزه مطابق بیان نورانی امام سجاد(ع) به¬ جهت تربیت نفس و برقراری ارتباط صحیحِ انسان، با خودش می ¬باشد و اینکه میان ظرفیت¬های درونی انسان رابطۀ واقعی برقرار شود. به¬ همین جهت نه فقط برای مسلمانان بلکه برای ادیان گذشته نیز حکم روزه وجود داشته است؛ چنانکه خدای متعال در قرآن کریم صراحتاً به این مطلب اشاره فرموده است:
«يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيامُ كَما كُتِبَ عَلَی الَّذينَ مِنْ قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُون؛ ای افرادی كه ايمان آوردهايد! روزه بر شما نوشته شده، همانگونه كه بر كسانی كه قبل از شما بودند نوشته شد؛ تا پرهيزكار شويد».
لذا هم در تورات و هم در انجیل به روزه اشاره شده است. هرچند ممکن است در کیفیت روزه تفاوت¬هایی میان ادیان وجود داشته باشد. بنابراین اگر حق روزه به درستی شناخته و اداء شود، آثار فراوانی در جسم و روح انسان پدید می¬ آورد.
آثار اجتماعی روزه
مدیر مرکز اسلامی هامبورگ افزود: علاوه بر اینکه روزه آثار فردی دارد، آثار اجتماعی نیز دارد که اثر اجتماعی آن در جامعه، این¬گونه در بیان نورانی امام صادق(ع) بیان شده که فرموده¬اند: «همانا كه خداى عزّ و جلّ روزه را از آنرو واجب ساخت كه غنى و فقير به¬وسيله آن در يك سطح قرار گيرند. و اين بدان سبب است كه غنى چنان نبود كه اثر گرسنگى را احساس كند، تا بر فقير رحم آورد، زيرا غنى هر زمان كه چيزى مىخواست بر آن قادر بود، از اين رو خداى عزّ و جلّ اراده كرد تا ميان افراد خلقش تساوى برقرار سازد، و رنج گرسنگى و درد را به غنى بچشاند، تا نسبت بهضعيف رقّت كند، و بر گرسنه رحم آورد».
جایگاه روزه در خودسازی
وی خاطر نشان کرد: روزه در تربیت خواستههای نفسانی آدمی، نقش بسیار مهمی ایفا میکند. البته این موضوع منحصر به روزه نیست، بلکه هر کدام از احکام الهی در تربیت جسمی و روحی و روانی انسان ایفای نقش دارند؛ البته در صورتی که به درستی آن حکم الهی مورد عمل واقع شود و فلسفه آن دانسته شود. به¬ همین جهت در این خصوص رسول خدا(ص) میفرمایند: «روزه خواستههای نفسانی و طبیعت شهوانی را تضعیف میکند و موجب پاکی اعضای بدن و آبادانی ظاهر و باطن انسان میگردد. و نیز مایه شکران نعمت و احسان به فقرا و علل کثرت تضرع و خشوع و ناله گریه به درگاه پروردگار است و همچنین سبب تمسک و روی آوردن به ریسمان محکم الهی و فروکش کردن شهوات و تخفیف در حساب و مضاعف گشتن حسنات است».
حجت الاسام رمضانی گفت: آنچه اسلام در حوزه تربیت به آن اهمیت میدهد این است که انسان تلاش کند همه¬ امور زندگی خود را برای خدا انجام دهد و به کارها و افعالش رنگ و بوی الهی داشته باشد؛ چراکه همین موضوع باعث ماندگاری آن عمل خواهد شد. زیرا وجه اللّه ابدی است و آنچه برای این انگیزه انجام گیرد باقی خواهد بود «وَ يَبْقى وَجْهُ رَبِّكَ ذُو الْجَلالِ وَ الْإِكْرام؛ و تنها ذات ذو الجلال و گرامى پروردگارت باقى مىماند».
برای اینکه انسان بتواند به صفت اخلاص که یکی از صفات والای انسانی است، دست پیدا کند، روزه نقش بسیار مهمی را ایفاء میکند. چنانکه حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها در این خصوص فرموده¬اند: «...فَفَرض الله الصِّيَامَ تَبْيِيناً لِلْإِخْلَاصِ... ؛ خداوند روزه را واجب گردانید تا اخلاص را در زندگی انسان¬ها تثبیت نماید». و نیز از امیرالمومنین(ع) نقل شده که در این باره می¬فرمایند: «فَرَضَ اللَّهُ ... الصِّيَامَ ابْتِلَاءً لِإِخْلَاص؛ خدواند روزه را براى آزمودن اخلاص بندگان واجب کرد».
نظر شما