حبیب اسماعیلی تهیهکننده و بازیگر سینما و تلویزیون در گفتوگو با خبرگزاری «حوزه» با بیان اینکه سینما و تلویزیون، تلاشهای لازم را برای تربیت نیروی متعهد انجام دادهاند، گفت: به نظرم سینما و تلویزیون در پرداختن به موضوعات دینی و قرآنی، توانستهاند موفقیت لازم را کسب کنند، البته کمبودهایی نیز وجود دارد که در جای خود طبیعی است، چون هیچ فعالیت فرهنگی و هنری به صورت آرمانی دست آورد نخواهد داشت. برای صدق گفتار خود نیز بنیاد سینمایی فارابی را مثال میزنم که طی چهار دهه گذشته توانسته نیروهای خوبی در حوزه سینمای دینی و انقلابی تربیت کند.
*نقش سیاست های دولتی و خصوصی در موفقیت سینما
وی افزود: اما اینکه در به دست آمدن این موفقیت، آیا نهادهای دولتی بیشتر تاثیرگذار بودهاند یا بخشهای خصوصی؟ باید چنین گفت: به نظرم سینما نباید به واسطه حمایتهای دولتی به سمت جریان های خاص هدایت شود، چون رویکرد دولتی در سینما به ویژه در حوزه موضوعات ارزشی هیچ گاه دست آورد مطلوبی به همراه نخواهد داشت، بلکه مراکزی چون انجمن سینمای دفاع مقدس، حوزه هنری و... هستند که با سرمایه گذاری در این بخش میتواند هم تربیت کننده نیروی متعهد در سینما باشند و هم اینکه آثار خوبی را پدید آورند. اتفاقی که در دهه 60 رخ میداد، اما با گذشت زمان تا حدودی این مسئله به فراموشی سپرده شد.
بازیگر فیلم «360 درجه» در پاسخ به این سوال که در نهادها یا مراکز مربوط به موضوعات ارزشی و انقلابی، آیا تخصیص سرمایه به شکلی درست انجام میشود، چنین توضیح داد: متاسفم که بگویم جواب به این سوال به هیچ وجه خوشایند نیست، چون معمولا تخصیص سرمایه در این زمینه به درستی صورت نمیگیرد و بیشتر در دایره مناسبات گرفتار میآید، یعنی عموماً افرادی برای ساخت از سوی این مراکز انتخاب میشوند که به هیچ وجه به لحاظ حرفهای شایستگی لازم را برای ساخت کارهای مورد نظر ندارند. همین مسئله نیز سبب شده تا کارهایی تولید شود که عملاً دست آورد و یا جریان سازی به همراه نداشته باشد.
*ضعف نهادهای انقلابی در عرصه رسانه
بازیگر فیلم «تبعیدیها» ادامه داد: ضعف دیگری که برای عملکرد نهادهای انقلابی در عرصه فعالیتهای فرهنگی و هنری قائل هستم، این که معمولاً افرادی که برای همکاری انتخاب میکنند، دغدغه لازم را برای سودآوری ندارند، چون از قبل دست مزد خود را دریافت کردهاند و دیگر کاری به اکران و فروش فیلم ندارند، همین مسئله نیز سبب شد تا کارهای سرد و بیرمق تولید شود، والا اگر برای تخصیص سرمایه به فیلم خاص، درصدی از دستمزد مشروط به کیفیت و موفقیت فیلم میشد، دیگر شاهد تولید چنین کارهای بی کیفیتی در سینما و تلویزیون نبودیم.
*شکل نمایش جشنواره های موضوعی
وی در پاسخ به سوالی دیگر مبنی بر اینکه برگزاری جشنوارههای موضوعی که از سوی ارگانهای دولتی برگزار میشود، تا چه حد در تربیت نیروهای متعهد در سینما تاثیرگذار است، گفت: به نظرم جشنوارههای موضوعی تنها شکل نمایشی دارد و نمیتوان از آن توقع کارهایی خاص داشت، چون اگر غیر از این بود امروز ما به نتایج مطلوبتری دست مییافتیم. نکته دیگر که آن را به عنوان توصیه مطرح میکنم این که مسئولان سینمایی در عوض برگزاری جشنوارههای موضوعی، سرمایه خود را به روی تولید متمرکز نمایند تا قادر باشند هم نیروی جوان را جهتدهی کرده هم کارهای خوبی را روی پرده ببرند.
*نگاه منفی به فیلم های اجتماعی
این تهیهکننده در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه من به سیاهنمایی صرف فیلمهای ایرانی باور ندارم، گفت: به نظرم این تصور که سینمای اجتماعی در پی نشان داد نقاط ضعف کشورمان در جشنواره های خارجی است، اشتباه بوده و بیشتر نشئت گرفته از نگاه منفی به سینماست، البته شاید برخی فیلمهای اجتماعی که نگاهی انتقادی به موضوعات دارند، در جشنواره های خارجی جایزه دریافت کنند، اما این ویژگی تنها مختص به سینمای ایران نیست، بلکه به کلیه کشورهای جهان مربوط میشود. برای مثال وقتی به آثار برگزیده جشنواره کن در حوزه مسائل اجتماعی دقیق میشویم، پی میبریم که کارهای تولیدی، عموماً نگاهی انتقادی به موضوعات دارند. این فیلمها نیز تنها به یک کشور خلاصه نشده، بلکه همه کشورها را در بر میگیرد.
*اعتماد به سینما و به کارگیری نیرو جوان و متخصص
اسماعیلی ادامه داد: مطلب دیگر این است که شاید در جشنوارههای خارجی فیلمهای اجتماعی بیشتر خواهان داشته باشد، اما به معنای آن نیست که در اکرانهای بینالمللی نیز این وضعیت حاکم باشد. در اکرانهای خارجی هم فیلمهای دینی و هم آثار کمدی متقاضی دارد. روشنترین مثال نیز در این زمینه فیلم سینمایی «محمد رسوال الله» است که در کشورهای مختلف جهان روی پرده رفت و با استقبال بسیاری مواجه شد.
وی در پایان توصیه کرد: اگر به سینما اعتماد کنیم و به هنرمندان جوان خود بیشتر بها دهیم مطمئن باشید سینماگران ایرانی بهترین سفیران فرهنگی و دینی جمهوری اسلامی ایران در جهان خواهند بود، اتفاقی که در سال های اخیر به خوبی رخ داده و ما دیدهایم که فیلمهای ایرانی توانستهاند نام و آوازه فرهنگ و تمدن ایران را در دنیا فریاد زنند.