خبرگزاری «حوزه» - اصفهان/ روحانیون شیعه ایرانی در ترویج مکتب سرخ عاشورایی نقش به سزایی داشته اند، با بررسی سیر تحول تاریخ شیعه در سراسر جهان شاهد حضور پررنگ علما شیعه ایرانی در معرفی اهل بیت (ع) هستیم، امروز این نقش نه تنها کم رنگ نشده بلکه نمودی موثرتر پیدا کرده است.
حجت الاسلام محمود زرگر یکی از روحانیونی حوزه علمیه اصفهان است که پس از تحصیل و تسلط به زبان فرانسوی در دفتر تبلغیات اسلامی واحد اصفهان جهت تبلیغ دین اسلام درعرصه بین المللی گام برداشته است، وی تاکنون به کشورهای زیادی خاصه کشورهای آفریقای فرانسوی زبان سفر کرده تا پیام مکتب اهل بیت(ع) را به گوش جهانیان برساند. با او به گفتگو نشستیم تا بیشتر با تبلیغ مکتب شیعه در جهان آشنا شویم و در نخستین بخش از این گفت وگو به بحث ماه محرم در عرصه بین الملل و این کشورها پرداخته ایم.
شما بیشتر به کدام کشورها سفر داشتید و مردم مسلمان را در آنجا چطور دیدید؟
من عمدتا به کشورهای آفریقایی که در زمانی مستعمره فرانسه بودن و امروز به زبان فرانسوی سخن می گویند، سفر داشتم، طی سفرها تابلویی از مردمی که شیعه بوده، ولی ایرانی نیستند در مقابل من باز کرد ، یک تابلو در مورد مردم لبنان و دیگری از مردم هند هستند که عمده جمعیت شیعه در کشورهای خارجی را شامل می شوند.
وضعیت شیعه در هند به چه صورت است؟
قبل از آنکه به هند سفر کنم در کتابی با عنوان «آشنایی با فرق تشیع» آشنا شدم. این کتاب در مورد شیعیانی صحبت میکند که از آقاخان در هند شروع میشود(شیعیان خوجه)، آقاخان با تحقیقاتی که در مورد مکاتب و ادیان میکند با شیعه اثنا عشری آشنا می شود و مردم را با این مکتب آشنا می کند، فشارهای حکومت زمان باعث می شود تا این شیعیان مهاجرت کنند.
امروز در دنیا شماری از شیعیان هندی(شیعیان خوجه ) را داریم که بسیار به روز هستند، فعالیت های منظم در عرصه دین انجام می دهند و تعامل خوبی با شیعیان ایرانی داشته و به ایرانی ها محبت دارند.
آیا آنچه شما از این شیعیان درک کردید با آنچه در کتاب آمده بود، همخوانی داشت؟
در این کتاب نسبت به این افراد کم لطفی شده است، به گونه ای از این افراد یاد می شود که گویی از منحرفین شیعه هستند، ولی حقیقت این گونه نیست، تجربه میدانی نشان می دهد که آنها بسیار محب اهل بیت (ع) هستند و سلام برای تمام اهل بیت (ع) را بعد نماز دارند، حتی برای مرحوم آیت الله بهجت در کشورهای خارجی مراسم برپا می کنند و در سالگردهای این عالم برای او مراسم می گیرند.
آنها با علمای ایران آشنایی دارند و امیدوارم این کتاب ها تصحیح شود. اگر این کتاب ها به دست آنها برسد نظرشان در مورد ایران تغییر می کند. بی مهری نسبت به آنها صحیح نیست.
رابطه این شیعیان با امام حسین (ع) در محرم چگونه است؟
در کنار اکثر مساجدی که این قشر از شیعیان در کشورهای خارجی چون لندن، فرانسه، افریقا و...ساخته اند، حسینیه وجود دارد، در این حسینیه ها در ماه محرم مراسم های عزاداری منظمی برپا می شود و حتی ماکت هایی از ضریح های و مرقدهای مطهر اهل بیت نیز در حسینیه های خود ساخته اند.
جایگاه امام حسین (ع) در دیگر نقاط جهان در بین شیعیان چگونه است؟
امام حسین (ع) موتور محرک دین و راهنمای هدایت در بین شیعیان و بسیاری از اهل تسنن است، در همایش حسینی پیرغلامان که اخیرا در اصفهان برگزار شد از تمام دین ها و فرق ها آمده بودند و می گفتند ما نور حسین(ع) را یافته ایم، هندی هایی را در کنیا و ماداگاسکار دیده ام و می دانم مراکزی در انگلستان دارند که هدایت امام حسین (ع) برای آنها راه گشا بوده است.
شیعیان لبنان را چگونه دیدید؟
شیعیان لبنانی پتانسیل ارزشمندی هستند و احترام زیادی برای امام حسین (ع) قائل هستند، مانند ما مراسم های مختلف دارند و ساعت ها ذکر مذهبی سالار شهیدان برپا می کنند، آنها عاشقانه تر از ما امام حسین (ع) رادوست دارند و از ما هم دعوت می کنند تا در مراسم های آنها در کشورها ی خارجی حضور یابیم.
علت این توجه به امام حسین (ع) در جهان چیست؟
در همایش پیرغلامان حسینی همه ادیان اذعان داشتند امروز در مقابل مدرنیته و تهاجم فرهنگی که همه فضاهای دینی دنیا را در بر گرفته، تنها نورانیت امام حسین(ع) می تواند مقابله کند، در طول تاریخ جناح اهریمنی سعی کرد اعتقاد به خدا را بگیرد، سپس سعی کرد اولیا الله و پیامبران را مورد هجوم قرار دهد و امروز دشمنان متوجه شده اند باید ظروف اعتقادات را شکست که همان قلوب ونفوس مومنان است با تهاجم فرهنگی قلب پاک که ظرف معارف ونورانیت است از بین می رود و دیگر جایگاه ان نیست.
امام حسین(ع) می تواند ظروف قلوب ما را بگونه ای کند که انوار الهی در آن به گونه ای دیگر باشد، ولایت به صورت کلی اینگونه است، امام علی(ع) در جنگی که خلخال از پای دختری در آوردند فرمودند جا دارد که در غم این مصیبت از دنیا برود، داعشی ها که بویی از ولایت نبرده اند حرکاتشان جدای از این فکر است که بچه را می کشند و مسلمان و غیر مسلمان را هم در نظر آنها فرقی ندارد، اگر ولایت نداشته باشیم مسلمان هم نیستیم و از رفتار آنها واقعا آن حدیث حضرت رسول صلوات الله علیه خوب معنی می شود که ولایت را پایه اصلی اسلام می دانند و می فرمایند بمانند آن وصیت هیچ پیامبری نبوده درست است که تا ولایت نباشد فرد بویی از اسلام نبرده است، کسی که اهل بیت را درک نکرده است اسلام را نشناخته است.
امروز چگونه مکتب عاشورایی در حال ترویج در دنیا است؟
امام حسین(ع) مانند کشتی است که از کشوری به کشور دیگر سفر می کند و مسافرهای خود را که طالب ولایت هستند را سوار کرده و به مقصد می رساند.
امروز خرسند هستم که تاکید علما بر این است که محوریت برنامه ها باید با یک روحانی باشد چون امکان دارد خلاف برویم، دلیل اینکه در برخی حرکات عزاداری اشتباه می شود این است که اگر روحانی نباشد امکان دارد ما به خلاف برویم، در کشورهای دیگر نیز محوریت با روحانی است.
از خاطرات خود از کشورهای خارجی و تبلیغ در ایام محرم بگویید
در کشور آفریقایی کنیا، روحانی اول بالای منبر می رود و شعور را ایجاد می کند سپس شور به میان می آید، از آن شعور گریه می آید، در لبنان نیز همین گونه است و محوریت جلسات عزاداری با روحانی است، از گذشته هم همین گونه بوده است.
در ماداگاسکار مسجدی در کنار دریا بود در این مسجد افراد مکرراً بعد از نمازهای خود در حال سلام دادن به اهل بیت(ع) هستند، سراغ که می گیرید متوجه می شوید که آنجا یک حوزه علمیه هم هست، در سالن این مسجد تابلویی بود که عکس یک روحانی سید در آن قرارداشت، در پای آن نوشته بود فلان عالم از شیراز؛ اهالی آن منطقه به من گفتند این مسجد را از او داریم، سالها قبل مسجدی داشتیم که شانیت مسجد را نداشت، دهه محرم عالمی از ایران آمد (بیش از 50 سال پیش) او چند روز بین ما بود وسپس شبی از جوانان دعوت کرد با او در مسجد بمانند، سپس او می گوید باید این مسجد را خراب کرد و صبح که مردم می آیند می بینند مسجد خراب شده و به مردم می گوید باید مسجدی درخور و شان عبادت پروردگار باشد و از همان روز مسجدی جدید را می سازند که امروز این گونه دلنواز و دل انگیز است و شوق عبادت خالق را در وجود هر بیننده ای در ساحل دریای تنگه مزامنیک ایجاد میکند.
در ایام محرم جلسات عزاداری در کشورهای خارجی هم برپا می شود؟
روحانیت از گذشته های دور در ایام محرم در کشورهای متعدد دنیا حضور داشته است، هر کجا می رفتیم جلسات عزاداری و وعظ سید الشهدا(ع) خانه به خانه وجود داشت، مانند کشتی هدایت امام حسین(ع) که در دنیا در حال حرکت است، این مجالس عزا در حالی در کشورها برگزار می شود که احتمال خطر جانی هم هست.
به عنوان نمونه خانمی ما را در کشور «ماداگاسگار» برای سخنرانی جلسه عزا دعوت کرد و داماد او ما را به محل رساند و برگرداند، وقتی برگشت چند ساعت بعد خبر به شهادت رسیدنش را شنیدیم و فردای آن روز در جلسه تشییع جنازه او حضور یافتیم، با همه این خطرات شیعیان و مسلمین در کشورهای خارجی دست از محبت امام بر نمی دارند.
مثلا در نیجریه شیخ زکزاکی جلسه ای چند هزار نفری در مدح و منقبت اهل بیت(ع) برگزار کرد که رگبارگلوله به روی مردم گرفتند ولی هنوز جلسات ادامه دارد، امام حسین(ع) اگر بخواهد قلوب را باز کند مردم فوج فوج به این نور می گرایند.
متاسفانه چهره ناصحیحی از واقعه عاشورا در خارج یعنی به صورت یک صحنه خشن ترسیم شده، شما چه نکاتی را بیشتر در جلسات عزاداری ها برای جوانان شیعه در کشورهای خارجی مطرح می کردید؟
امام حسین دارای ارزشهای بشری فرادینی است و همه دین ها را به خود جذب می کند، همانگونه که امام می فرمایند اگر دین ندارید، آزاد مرد باشید، عشق به آزاد مردی در تمام انسان ها وجود دارد، همین حُریت امام حسین(ع) را ما امروز ندا می دهیم .
حضرت سیدالشهدا (ع) می فرماید، بیایید آزاد مرد باشیم، من اگر قیام کردم برای دفاع از مظلوم بود، این قضیه در همه جا اتفاق می افتد، من در مقابل ظالم قیام کردم و در مقابل ظالم سکوت نکنید، همین مطالب را برای جوانان مسلمان کشورهای خارجی بیان میکنیم و می خوانیم برای آنها،
بزرگ فلسفه قتل شاه دین حسین این است
که مرگ سرخ به از زندگی ننگین است
حسین مظهر آزادگی و آزادی است
خوشا کسی که چنینش مرام وایین است
نه ظلم کن به کسی و نه به زیر ظلم برو
که این مرام حسین است ومنطق دین است
براساس دین اسلا م و مکتب عاشورایی، مرگ همراه با عزت بهتر از زندگی و مرگ با ذلت داشتن است و همه انسان ها این کلام را متوجه می شوند و فطرتا خواهان آن هستند. اگر امروز امام خمینی(ره) در جهان آبرو دارد زیرا این درس را از امام حسین(ع) گرفته است، اگر روحانیون ما در دنیا آبرو دارند به همین دلیل است که این نورانیت را امام حسین(ع) گرفته اند. حتی گاندی می گوید من نهضتم را از امام حسین(ع) گرفته م.
کسانی که به کشتی هدایت امام حسین(ع) با هر دین و مسلکی رسیده اند، فراوان اند، توماس سانکارا در بورکینافاسو شخصی بوده که 4 سال رئیس جمهور مردمی بود از آن جمله است ، که جوانی آزاد اندیش است که پیش پاپ می رود و غذای خود را هم با خود می برد و می گوید من نمی خواهم حتی برای غذا وابسته باشم ولی وقتی کلاه پاپ را می بیند که از تجملات پُر است به او می گوید تو با این کلاه می خواهی مردم دنیا را هدایت کنی، او امام حسین را شناخت و براساس مکتب او گام برداشت، درهمین راه هم به شهادت رسید، امروز مردم توماس سانکارا را با شعار امام حسین(ع) ندا می کنند.
کشتی امام حسین(ع) راه خود را طی می کند و ما باید کاری کنیم از قافله عقب نمانیم.
گفت وگو: سیدامیر حسین ابطحی