محمد خزاعی تهیهکننده سینما در گفتوگو با خبرگزاری «حوزه»، درباره رویکرد سینما طی چهار دهه گذشته به موضوعات انقلابی، چنین اظهار نظر کرد: اگر بخواهیم قضاوتی منصفانه داشته باشیم، متوجه خواهیم شد که در 40 سال گذشته، شاید نزدیک به 700 فیلم در این حوزه تولید شده باشد، نکته جالبتر اینجاست که بیشتر تولیدات مورد نظر نیز در دهه 60 تولید شده، درباره چرایی این آثار نیز میتوان دو نظر ارائه داد. ابتدا اینکه در دهه 60 لازم بود تا چنین تولیداتی روی پرده رود، زیرا باعث میشد انگیزههای حماسی در مردم ایجاد شود؛ اتفاقی که برای کشوری که درگیر جنگ است جز ضروریات است.
وی افزود: اما دلیل دومی که برای این دست توجهات در سینما میتوان در نظر کرد بحث مفهومی است، زیرا این دست آثار در پی این بود که فرهنگ انقلاب و دفاع مقدس را در جامعه اشاعه دهد، درباره موفقیت این خواسته نیز بحث متفاوتی تا به امروز مطرح شده که عموماً به دو شکل کاملاً متفاوت بیان می شود، چراکه عدهای سینما را در رسیدن به این خواسته موفق و برخی دیگر هنر هفتم ما در پرداختن به موضوعات مورد نظر ناموفق میدانند.
این تهیهکننده گفت: سینمای دفاع مقدس را به نوعی میتوان همان سینمای جنگی دانست که در دنیا جز کارهای پرمخاطب دنیا محسوب میشود، با این تفاوت که در دفاع ما بحث ارزشهای دینی و ملی مطرح بود، اما در جنگهای دیگر دنیا عموماً انگیزههای ملی حاکم بر نبردها است. به هر حال در این شکل سینما همیشه یک نکته واحد وجود دارد. آنهم اینکه این قبیل تولیدات همیشه از سوی حکومت حمایت میشوند. این اتفاق را به خوبی در سینمای جهان مشاهده میکنیم، برای مثال در سینمای آمریکا همیشه تولیدات مورد نظر اهرمی در دست صاحبان قدرت هستند تا به واسطه آن سیاستهای سلطهجویانه خود را اشاعه دهند.
خزاعی با بیان اینکه سینما در هالیوود گاهی اوقات نقش پیش قراول را بازی میکند، تصریح کرد: اگر به اتفاقات چند دهه اخیر دقت کنیم متوجه خواهیم شد در بسیاری از مواقع سینما حکم پیش قراول را کاخ سفید داشته است. برای مثال زمانی که میخواستند به افغانستان یا عراق حمله کنند با تولید فیلمهای سینمایی اینگونه به مردم دنیا تلقین کردهاند که حمله تنها راهی است که میتواند آنها را از یک خطر جدی نجات دهد، برای همین وقتی حملات آمریکا به آن کشورها آغاز شد، تا حدودی ذهن مردم دنیا به ویژه مردم خود آمریکا آماده چنین اتفاقی شده بود.
وی تاکید کرد: مطلب فوق را گفتم تا به روی یک نکته تاکید داشته باشم. آن بحث حمایتهایی است که از این دست تولیدات صورت میگیرد، در کشور ما اگر فیلمی بخواهد در حوزه دفاع مقدس یا انقلاب اسلامی ساخته شود، متاسفانه با عکسالعمل شدید برخی اهالی سینما روبهروی شود که این کار سفارشی است! در صورتی که به سفارش نهاد یا سازمانی فیلم ساختن به هیج وجه بد نیست و در همه دنیا نیز این رویکرد باب است، اما مهم اینجاست که کار تولیدی آیا کیفیت لازم را دارا است یا خیر؟
خزاعی اضافه کرد: بحث دیگری که در زمینه کارهای سفارشی میخواهم مطرح کنم ادعاهایی است که در این زمینه مطرح میشود. بسیاری از مواقع میشنویم فیلمهای سفارشی از پول دولت بهره میبرند، اما نکته مهم اینجاست مگر فیلمهای دیگر از کمکهای دولت به انحای مختلف سود نمیبرند؟ آیا فردی میتواند ادعا کند در ساخت کارش هیچگونه کمکی از نهادهای دولتی نگرفته است؟ البته ممکن است استثناهایی وجود داشته باشد، اما در کل همه تولیدات سینمایی به نوعی از حمایت دولتی بهرمند هستند. با این تفاوت فیلمی که در آن موضوعات انقلابی و دفاع مقدسی مطرح میشود، به واسطه جنس کارشان حمایتهای بیشتری را به خود اختصاص میدهند و کارهای دیگر طبیعتاً کمتر از مساعدتهای دولتی سود خواهند برد.
تهیهکننده فیلم سینمایی «قلادههای طلا» درباره عدم موفقیت فیلمهایی دفاع مقدسی و انقلابی در جشنوارههای خارجی گفت: بر من جای تعجب نیست که فیلمهای دفاع مقدسی در جشنوارههای خارجی به موفقیتی دست پیدا نمیکنند، چون در این کارهای اندیشههای انقلاب اسلامی نهفته است، پس نباید انتظار داشت کشورهایی که با انقلاب اسلامی مشکل دارند، به فیلمهایی که منادی انقلاب است جایزه بدهند. برای همین هم عموم فیلمهایی که از سوی فستیوالهای غربی جایزه دریافت میکنند، کارهایی هستند که به موضوعات نگاهی انسانی دارند. بحث دیگر به پخش تولیدات دفاع مقدسی در بحث اکران مربوط میشود، متاسفانه ما در حوزه نمایش خارجی عملکرد خوبی نداشتهایم و هنوز نتوانسته این بعد از چهار دهه با کمپانیهای مطرح جهان ارتباط خوبی برقرار کنیم. برای همین هم کارهای این حوزه هم در اکران جهانی جایی ندارند.
وی با بیان اینکه در هفتههای فیلم جشنواره فیلم مقاومت که در کشورهای دیگر برگزار میشود، شاهد استقبال مردم از فیلم های انقلابی سینمای ایران بوده، اعلام کرد: در جشنواره مقاومت هفتههای فیلم در کشورهای دیگر برگزار میشود که فیلمهای ارزشی ما در آن به نمایش در میآید. عموم کسانی که برای دیدن فیلمهای مورد نظر میآیند نیز مردم عادی هستند، برای همین است که تاکید دارم ما باید بتوانیم با کمپانیهای پخش فیلم ارتباط برقرار کنیم.
خزاعی در انتها گفت: وقتی از پخش جهانی حرف میزنم در قدم اول سینمای اروپا یا آمریکا را هدف قرار نمیدهم، چون برای رسیدن به آن نقطه باید در ابتدا بتوان در منطقه و به ویژه جهان اسلام آثار ما پخش شود به ویژه در حوزه کشورهای فارسی زبان این کار میتوان به شکل بسیار سادهتری رخ دهد.