غلامرضا موسوی تهیهکننده سینما در گفتوگو با خبرگزاری «حوزه»، درباره سینمای دفاع مقدس و جایگاهی که این ژانر در سینمای ما دارد، اظهار کرد: در ابتدای سخنم باید به روی یک نکته تاکید ویژه داشته باشم. آنهم اینکه سینمای دفاع مقدس گونهای است که با کمکهای دولتی قادر است به حیات خود ادامه دهد. این نکته را در سرآغاز سخنانم بیان میکنم تا نگرش خود را نسبت به این موضوع به شکلی کاملاً عیان بیان کرده باشم. سینمای دفاع مقدس را از دو منظر میتوان بررسی کرد. ابتدا در قالب فیلمهای اجتماعی که به نوعی به بازتاب های جنگ توجه دارد؛ تولیداتی که عموماً اتفاقات بعد از جنگ را مد نظر قرار میدهند.
وی افزود: در این دست کارها به سرنوشت آدمهای جنگ و خانوادههای آنها اشاره میشود. در این شکل از فیلمسازی، آثار متعددی در سینمای کشورمان تولید شده که من بهترین نمونه آن را در فیلم «آژانس شیشهای» قادرم توصیف کنم. در این فیلم آنچه که از آدمهای جنگ روایت میشود، به شدت واقعی و تاثیر گذار است. در کنار این دست تولیدات کارهایی نیز هستند که به صورت مستقیم به جنگ توجه دارند. در این رابطه فیلمهایی نظیر «تنگه ابوقریب» بهترین مثال هستند.
تهیهکننده فیلم سینمایی «جنگ نفتکشها» متذکر شد: درباره کارهایی که به صورت مستقیم به جنگ میپردازند، یک نکته مهم وجود دارد، آنهم اینکه در آثاری خوب این بخش عموماً معنا قربانی تصویر میشود. مثال روشن نیز همین فیلم «تنکه ابوقریب» است که به عنوان بهترین فیلم جشنواره فجر نیز انتخاب شد. این فیلم به لحاظ ساختار و جلوههای ویژه، انصافاً کاری زیبا و تحسین برانگیز است، اما معتقدم این فیلم آنچنان که باید از متن خوبی بهره نبرده، ولیکن با وجود چنین ضعفی تولید این دست فیلمها جز امتیازات سینمای ایران محسوب میشود.
این تهیهکننده تاکید کرد: در ابتدای سخنان به لزوم حمایتهای دولتی از فیلمهای دفاع مقدسی تاکید داشتم. دلیلم نیز به امکاناتی مربوط میشود که فیلمهای دفاع مقدسی نیاز دارند. در کارهایی این گونه، چون نیاز به ادوات جنگی است، بخش خصوصی به تنهایی قادر به تامین آنها نیست، برای همین بیجا نیست توقع داشته باشیم فیلمهایی دفاع مقدسی با حمایت نهادهای دولتی به ویژه ارتش و سپاه تولید شود، اما در این رابطه نکتهای هم وجود دارد که حتماً باید به آن توجه کرد، آنهم اینکه سخت افزاری که این سبک فیلمسازی نیاز دارد، نباید بهانهای باشد تا عدهای بخواهند از این ژانر به عنوان محلی برای کسب درآمد بهره برند.
موسوی تاکید کرد: اگر فعالیت در سینمای دفاع مقدس بر اساس باور صورت نگیرد کارهایی که تولید میشود نیز کوچکترین کارکردی نخواهند اداشت، البته پر واضح است تعهد نیز، زمانی ارزش پیدا میکند که تخصص نیز در کنار آن قرار گیرد. این دو ویژگی متاسفانه در سینمای دفاع مقدس ما آنگونه که باید رعایت نمیشود، چون یا کارگردان تنها به تعهد مزین است، یا اینکه با تکیه به تکنیک صرف، دست به ساخت فیلم مورد نظر زده است. به هر حال هرگاه سینمای ما توانسته ویژگی تعهد و تخصص را به درستی در کنار هم قرار دهد، نتیجه کاری شده که ستایش مردم و اهالی سینما را به همراه داشته است.
این سینماگر در پاسخ به این سوال که آیا فیلمهای سینمایی توان عرضه شدن به بازارهای جهانی را دارا هستند؟ چنین گفت: خوب میدانیم در سینمای جهان، فیلمهای جنگی یکی از گونههای پرمخاطب سینما هستند، زیرا به واسطه پیشرفتی که در بحث جلوههای ویژه به وجود آمد، امکان خلق خیلی صحنهها در سینما فراهم شده، بنابراین فیلمهای ما اگر میخواهند مخاطب عام جهانی داشته باشند، باید به لحاظ تصویری جذابیت لازم را هم دارا باشند، همانند اتفاقی که در فیلم «تنگه ابوقریب» رخ داده است.
وی تاکید کرد: جدا از بحث ساختار ما باید بتوانیم پخشکننده خوبی نیز برای کارهایمان داشته باشیم. برای رسیدن به این خواسته هم در گام اول نیاز است با پخشکنندگان قوی در ارتباط باشیم. این اتفاق متاسفانه در سینمای ما کمتر رخ میدهد، البته برای رفع این معضل میتوان راهکاری پیشنهاد کرد. آنهم اینکه با عرضه فیلمهای خوب این حوزه در بازارهای فیلم به پخشکنندگان آثار سینمایی نشان دهیم، سینمای دفاع مقدس ما چه ظرفیت دارد تا آنها در ادامه خواهان کارهای ما شوند. مطلب دیگری که در این رابطه میتوانم بیان کنم به معنایی بر میگردد که در آثار دفاع مقدس ما وجود دارد.
این تهیهکننده اضافه کرد: روابط حاکم بر دفاع مقدس ما بر پایه ارزشهای دینی استوار است. ویژگی که عموماً در کارهای خارجی مشاهده نمیشود. این امتیازی است که ما باید از آن بهره ببریم، چون تمامی انسانها به واسطه فرهنگ و جایگاهی که دین در زندگی آنها دارد با آموزههای دینی مانوس هستند، به همین دلیل اگر کاری بتواند به خوبی موضوعات مورد نظر را مد نظر قرار دهد، جواب دریافتی هم مطلوب خواهد بود.
وی در انتها درباره رایجترین آسیبی که سینمای دفاع مقدس ما را تهدید میکند، هم گفت: از ابتدای شکلگیری سینمای دفاع مقدس همیشه یک آسیب جدی در این حوزه وجود داشته است. آنهم اینکه سطحینگری در بسیاری از کارها حرف اول را میزند. در این قبیل تولیدات عموماً دشمن افرادی ضعیف و ترسو هستند و شخصیتپردازیها در قالب سیاه و سفید خلاصه شدهاند، پس به طور طبیعی بعد از مدتی حرفهایی که در این حوزه زده میشود رنگی از تکرار و شعار به خود میگیرد.