رضا ایرانمنش بازیگر سینما و تلویزیون در گفتوگو با خبرگزاری «حوزه»، با بیان اینکه سینمای ایران در چهار دهه گذشته نتوانسته آنچنان که باید همسو با آرمان‌های انقلاب اسلامی حرکت کند، اظهار کرد: بررسی عملکرد سینما در 4 دهه گذشته و اینکه آیا این رسانه توانسته عملکرد مطلوبی در حوزه انقلاب اسلامی داشته باشد، بسیار سخت است، زیرا در برهه‌ای ما شاهد موفقیت سینما در این زمینه بوده‌ایم، اما در زمان دیگر این اتفاق به هیچ وجه رخ نداده است، برای همین اگر بخواهیم به طور کلی در این باره حرف بزنیم باید بگویم ما نتوانسته‌ایم به موفقیت چندانی دست پیدا کنیم.
وی افزود: اگر بخواهم درباره موفقیت حرف بزنم، باید آن را به دهه 60 تعمیم دهم زمانی‌که به واسطه پیروزی انقلاب اسلامی نیروهای جدیدی وارد سینما شدند؛ نیروهایی جوان که شروع شوق انقلابی ویژگی بارز آنها بود. در سال‌های آغازین انقلاب اسلامی ما یک اتفاق بسیار بزرگ را هم تجربه کردیم. آن نیز وقوع جنگ تحمیلی بود که سبب شد نیروهای انقلابی به سمت این دست موضوعات گرایش پیدا کنند. در چنین شرایطی، بهترین کارهای سینمای ایران در حوزه دفاع مقدس شکل گرفت.
بازیگر فیلم سینمایی «سجاده آتش» گفت: به آن اندازه که ما در در دهه 60 توانستیم در پرداختن به دفاع مقدس موفق باشیم، به نظرم در تصویرگری انقلاب آنچنان موفق نبودیم. دلیل این امر را من در یک مهم جستجو می‌کنم. آنهم اینکه آنچنان فرصتی پیش نیامد تا فیلمسازان ما روی این حوزه دقیق شوند، چون همان گونه که گفتم، تنها دو سال از پیروزی انقلاب بیشتر نگذشته که جنگ شروع شده و تمرکز سینماگران هم طبیعتاً به این سمت معطوف شد، اما بعد از جنگ هم دیگر شاهد نگاهی عمیق و موشکافانه به انقلاب اسلامی در سینما نبوده‌ایم.
ایرانمنش درباره عملکرد تلویزیون هم چنین گفت: وقتی از کم کاری سینما حرف می‌زنم، منظورم این نیست که تلویزیون عملکرد مثبت‌تری در این زمینه داشته، چون تلویزیون هم نتوانسته آنگونه که لازم است به این معنا در سینما توجه کند. تلویزیون در کارهایی که انقلاب را مد نظر قرار داده عموماً به صورت مستقیم به این معنا پرداخته و آنگاه هم عمدتا کلیشه‌ای و شعاری بوده است. دلیل این اتفاق هم نگرشی است که در حوزه شخصیت‌پردازی این قبیل نقش‌ها وجود دارد.
بازیگر فیلم سینمایی «تعقیب سایه‌ها» ادامه داد: شاید پرداختن به موضوعات انقلاب در سینما در ابتدای دهه 60 به شکل اغراق شده، جواب می‌داد، اما آن رویکرد را نمی‌توان در زمان حال محق دانست. در زمان حال بیننده به دنبال چرایی رفتار می‌گردد و هر رفتاری را از قهرمان فیلم نمی‌پذیرد. این مسئله هم در قبال شخصیت‌های منفی صدق می‌کند، هم اینکه در شخصیت‌های مثبت می‌توان چنین نگرشی را مشاهده کرد. در حقیقت نگاه کاملاً سیاه و سفید به آدم‌ها به نظرم آسیبی است که باید در کارهای انقلابی تا حد امکان از آن پرهیز کرد.
وی در بخش دیگری از این گفتوگو در پاسخ به این سوال که چرا ما باید به دفاع مقدس در آثار سینمایی توجه داشته باشیم؟ گفت: چند دلیل در این رابطه وجود دارد. ابتدا اینکه هر کشوری سعی می‌کند درباره افتخارات خود در سینما حرف بزند. برای همین هم بعد از گذشت 70 سال از جنگ جهانی دوم هنوز هم درباره آن فیلم ساخته می‌شود، اما متاسفانه ما بعد از گذشته 30 سال فکر می‌کنیم که این موضوع قدیمی شده! اما نکته مهم‌تر این است که وقتی فیلمی درباره دفاع مقدس ساخته می‌شود. جوانان با قهرمانان این سرزمین آشنا می‌شوند و دیگر اسم امثال همت‌ها، باکری‌ها و... را تنها از طریق رادیو یا تلویزیون نمی‌شونند، بلکه در قالب فیلم و سریال هم زندگی آنها را مشاهده می‌کنند.
وی ادامه داد: وقتی جوان امروزی بداند امثال شهید همت جوانانی بودند که در زمان خود از آزمایش الهی سر بلند بیرون آمدند، آنها نیز انگیزه می‌گیرند چنین کاری انجام دهند، چون می‌بینند آنها نیز قادرند چنین رفتاری را انجام دهند. این اتفاق به نظرم موضوع بسیار مهمی است، زیرا هر کشوری اگر قادر باشد حس سلحشوری و دفاع از وطن را در جوانانش زنده نگاه دارد، هیچ کشوری اجازه نزدیک شدن به وی را نخواهد داشت.
ایرانمنش با تاکید بر اینکه فیلم دفاع مقدسی و انقلابی ساختن تنها معطوف به آدم‌های خاص نیست، گفت: متاسفانه نگاهی در این حوزه رایج شده که تنها آدم‌هایی خاص را مجاز می‌د‌اند که در این زمینه کار کنند. این نگاه به نظرم بسیار خطراناک است، چون وقتی قرار است آدم‌ها به خودی و ناخودی دسته‌بندی شوند دیگر اجازه پویش از آن موضوع گرفته می‌شود. اتفاقی که هم اکنون رخ داده است. این اتفاق را بگذارید در کنار کارهایی که در ابتدای انقلاب تولید می‌شد. در آن زمان هر نگاه و سلیقه‌ای می‌توانست در حوزه دفاع مقدس فیلمسازی کند، برای همین هم تولیدات مورد نظر جذابیت داشت، اما آیا این ویژگی را امروز هم می‌توان مشاهده کرد.
این بازیگر سینمای دفاع مقدس در پایان تاکید کرد: سینما جنگ و انقلاب متعلق به فرد یا گروهی خاص نیست بلکه برای تمامی مردم است، همانگونه که همه مردم در هشت سال دفاع مقدس و انقلاب حضور داشتند، پس بیایم به این حوزه بیش از آنگاه سیاسی و سلیقه‌ای نگاه کنیم، برافراشته شدن پرچم ایران اسلامی در جهان را مد نظر داشته باشیم.
