به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه از مشهد، دکتر محمدعلی مجد فقیهی، در نشست دانش افزایی اساتید اخلاق حوزه علمیه خراسان، در مدرسه علمیه سلیمانیه مشهد به تبیین روش برداشت مباحث از نهج البلاغه اشاره کرد و گفت: نهج البلاغه در میان کتب حدیثی شیعه امتیازات ویژه ای دارد از جمله آن که هیچ کتاب حدیثی همچون نهج البلاغه شرح و حاشیه ندارد.

وی با بیان این که نه تنها فقها، محدثین و عالمان دین به نهج البلاغه توجه دارند، بلکه حقوقدانان و سیاستمداران نیز بر آن تاکید و در باب آن شرح نوشته اند، در حالی که در سایر کتب حدیثی چنین چیزی دیده نمی شود، بیان کرد: عالمان، اندیشمندان و حتی افراد خارج از مذهب تشیع به نهج البلاغه به عنوان یکی از برجسته ترین سطوح فکری و علمی توجه داشته اند.

این پژوهشگر ادامه داد: نکته دیگر در رابطه با این کتاب آن است که بزرگان ما درباره پذیرش حدیث به سند آن نگاه می کنند و دو مبنا یعنی یکی وثاقت به صدور و دیگری وثاقت سندی در پذیرش روایت مطرح می شود.

 مجد فقیهی با بیان این که وحیانیت قرآن را سخن شناسان می فهمند و درک اعتبار این که صحیفه سجادیه از امام سجاد(ع) و نهج البلاغه از امیر مومنان(ع) آمده نیز رسالت سخن شناسان است، افزود: این کلمات، کلماتی است که ساحران کلام برابر آن سجده می کنند و نظر در اعتبار صحیفه و نهج البلاغه کار سخندانان است و طوری نیست که بشود بسادگی آن را رد و یا تایید کرد.

وی با اشاره به برخی از کلیدهای فهم نهج البلاغه بیان کرد: انسان برای فهم نهج البلاغه احتیاج به آمادگی های ذهنی، اخلاقی و روحی دارد و انس با این کتاب به عنوان یکی از شروط فهم آن مطرح شده همچنان که شارحین اصول کافی نیز می گویند کسی که انس با مفاهیم اهل بیت(ع) ندارد، عملا نمی تواند فهم درستی از آن داشته باشد.

مجد فقیهی با بیان این که نهج البلاغه دارای تنوع موضوعی است و اگر انس و الفت با اخبار اهل بیت(ع) نداشته باشید معلوم نیست که مقصود آنان را بفهمید و باید اشراف کلی برا کلماتشان داشت، افزود: نهج البلاغه تنوع موضوعی دارد و یکی از اختلافات در تفاسیر و شروح اینجاست که یکنفر در همه موضوعات تخصص ندارد و برای فهم درست باید توانمندی علمی را درنظر داشت.

وی یکی از نکات دیگر به عنوان شاه کلید فهم نهج البلاغه را تقوا و تزکیه دانست و گفت: فردی با فسق و فجور می تواند فیزیکدان و شیمیدان شود، اما به معارف ربانی نمی تواند دست پیدا کند و فهمیدن سخن پاک نیاز به تزکیه و پاکی درونی دارد.

وی با بیان این که برخی ها قرآن می خوانند اما ارتباط با آن برقرار نمی کنند و تفاوت قرآن با کلمات اهل بیت(ع) این است که اجازه نمی دهد معارف بلند آن را هر قلبی درک کند، یادآور شد: اینکه انسان بخواهد به لایه های زیرین مفاهیم دینی برسد باید خود را تزیین و آماده کند تا حقیقت را بفهمد و حقیقت گرایی پیش فرض فهمی در این مسیر است.

 مجد فقیهی ادامه داد: اینکه انسان با انگیزه نفسانی بخواهد وارد این مسیر شود، جز بلای دنیوی و اخروی چیزی نصیب او نخواهد شد، اما همین که فرد تسلیم حق بوده و بخواهد خوبی را درخود پیاده کند، به درجاتی از فهم دست پیدا می کند.

وی در ادامه «تحقیق سندی و مصدری نهج البلاغه با هدف دستیابی به اعتبار خطبه های آن»، «تحقیق متنی برای بررسی ساختار بلاغت، نکات زیباشناسانه و نظام هندسی به کار رفته» و پس از آن نیز «تحقیق محتوایی با هدف درک اشکالی ترتیبی، گزینشی و موضوعی یک موضوع واحد در این کتاب» را از جمله روش های تحقیقی مورد استفاده دانست.

این محقق و پژوهشگر با بیان این که تقطیع نادرست متن نهج البلاغه، آن را از سیاق اصلی فاصله می اندازد و حتی گاهی انحراف در اعتقاد، اندیشه و برداشت ایجاد می کند که باید مراقب بود، خاطر نشان کرد: در کتب نقد حدیث نیز عنوان کرده اند که شرائطی برای تقطیع وجود دارد که اگر آن شرائط احراز شد و خللی در فهم ایجاد نکرد، تقطیع مانعی ندارد.

انتهای پیام 313/49