به گزارش خبرگزاری حوزه، سی و هفتمین نشست از سلسله نشست‌های "چالش کرونا و زندگی مومنانه" با موضوع " کرونا، لایه های آن و تاثیرات پساکرونایی در تحولات آموزشی" که به همت پژوهشکده الهیات پردیس فارابی دانشگاه تهران و جهاددانشگاهی واحد استان قم در حال برگزاری است، با حضور و ارایه بحث دکتر حسین خنیفر رئیس دانشگاه فرهنگیان کشور برگزار شد.
وی در ابتدای نشست با ذکر این مطلب که دانش و موقعیت هر فرد، بدهی آن فرد نسبت به جامعه است، گفت: عنوان می شود که اگر می خواهید آیینه جامعه را ببینید به مراکز علمی و آموزشی و نمادهای تعلیم و تربیت آن سربزنید.
خنیفر اظهارکرد: در نظام آموزشی در ۵ ماه اخیر، کوچ مجازی را تجربه کردیم، عصر دو فضایی را چشیدیم، آموزش های شناور را باور کردیم و عصر خوشه ای به اطلاعات را از سر گذراندیم.
رئیس دانشگاه فرهنگیان کشور بیان کرد: بشر امروز وارد دورانی شد که آن را تجربه نکرده بود. این دوران را به ۵دوره می توان تقسیم کرد. تا کنون دو مرحله پدیدایی ( ۱ماه اول)، اپیدمی(۲ و نیم ماه بعد)، مرحله هیجانی ( دوران فعلی که شامل استان های ۸ گانه است)، مرحله التقاط کرونا و آنفلانزا یا توفانی در پاییز و دوره ابهام که به دوران پس از پاییز گفته می‌شود که ممکن است یک سال طول بکشد.
خنیفر اظهارکرد: بسیاری عنوان می‌کنند که شاید در پاییز امسال، کلاس ها را تجربه نکنیم و همین آموزش های مجازی را تجربه کنیم. دنیای وارد یک کریدور جدید زیستی در مقیاس جهانی شده است و تحقیقات وسیعی نیز در این عرصه انجام شده، از جمله مرادیشیلناس انجام داده و عنوان کرده که ۵ قرن اخیراز منظر جهانی سه عنصر را در خود دارد که شامل توزیع قدرت، چنگ اندازی بر منابع و هنجارها وقواعد بین المللی تابع تغییر است. سپس عنوان می‌کند که دنیا از چند قطبی ۱۹۰۰ به دو قطبی ۲۰۰۰ مبدل شده است. ولی بیان می کند که از ۲۰۱۰شیفت پارادایمی به سمت بازیگر واحد در دنیا حاکم شده است و کرونا یک تمرین بزرگ برای این دوران است. البته ترس هایی وجود دارد که این کرونا دامن مدعی را هم بگیرد.
وی با ذکر این مطلب که مباحثی چون دوران زندگی با کرونا و انسان بدون سر، نیز در این دوران مطرح شده است بیان کرد: عصر پس از کرونا عصر زندگی به حالت سابق نخواهد بود و این مساله یک فرمان ایست به غافله جهانی داد. همچنین ترس هایی نیز در خصوص یک ویروس برنامه ریزی نشده و خطرناک تر نیز همیشه حس خواهد شد.
وی با اشاره به مباحث مطروحه پیرامون کرونا تاثیرات بسیاری در آموزش و پرورش گذاشت، اظهارکرد: پس از کرونا از فضای مجازی حاشیه به فضای متن آمدیم. کرونا در حوزه آموزش، روش تربیت، نقش استاد و معلم، فراگیری، محتوا و ارزیابی و... تاثیرات گسترده ای گذاشته است.
خنیفر افزود: معلم از در بسته کلاس به تلویزیون و فضای جهانی شبکه های اجتماعی ورود کرد، انعطاف و فرصت آفرینی در این دوران انجام شد. فضای مجازی نیز به عنوان بدیل مطرح شد نه رقیب. این نظریه در سال ۲۰۰۵ نیز مطرح شد.
وی یادآورشد: در این دوران دنیای مجازی در حوزه آموزش عمومی ورود کرد و زمان مدرسه از ۶ تا ۸ ساعت به ۲۴ ساعت رسید. سامانه شاد نیز ۱۴ میلیون دانش آموزش را در یک تجربه موفق و به لطف تلاش های گذشته در ایجاد این شبکه پوشش داد. دانشگاه های ما نیز این شیوه را تجربه کردند.
رئیس دانشگاه فرهنگیان کشور یادآورشد: کرونا یک ویروس عادل است که تفاوتی میان نظام آموزشی و مرز و ثروت و فقر نمی بیند. امروزه یک خطر بزرگ حس می شود که در دوران پسا کرونا به آموزش درون منزلی سوق پیدا کنیم و تجربه زیستی در مدارس از بین برود.
وی بیان کرد: علی رقم تمام چالش‌ها، سرعت عمل نظام تعلیم و تربیت ما از مدرسه و دانشگاه بسیار زیاد است و یک نقطه افتخار برای نظام تعلیم و تربیت ما بود.
وی اظهارکرد: تمام اتفاقاتی که در حوزه آموزش رخ می‌دهد به این دلیل است که مدرسه از هم نپاشد. جنس مدارس پس از کرونا به شکل ترکیبی خواهد بود و تدریس فروشی و خرده فروشی رونق خواهد یافت.
خنیفر افزود: آموزش از دوران استاد شاگردی و ارباب رعیتی ، و یک‌جانشینی و شهرنشینی و مدارس کلاسیک و مدارس نوین در اواخر قرن بیست به مدارس مدرن و رادیویی رسید. پس از دهه ۸۰ وارد عصر فرامدرن شدیم که این مدارس تا سال ۲۰۲۰ را شامل شد که مدارس چند رسانه ای و شیوه های نوین آموزش و شکست بافت شانه تخم مرغی کلاس ها و عصر مهاجرت درجا شکل گرفت.
رئیس دانشگاه فرهنگیان کشور یادآورشد: امروزه به دنیای فراخطی و نسل دو فضایی پاگذاشتیم. عبور از فضیلت خالی مدرک و عصر فضیلت مهارت و توان یادگیری در هرجا و دنیایی که ظرفیت مغز کودکان ما طولی شده است از ویژگی های این عصر است. امروز دانشگاهی موفق است که متون خودیار و خودآموز تولید کند. امروزه عصر گزیده‌گویی و عصر دسترسی خوشه‌ای به اطلاعات و دانشگاه‌های فرامکان و حاکمیت آنتروپی یا اضمحلال مثبت است.
وی آموزش حضوری را بهترین نوع آموزش دانست و بیان کرد: امروزه شاهد چند نوع آموزش هستیم. نخست، آموزش مبتنی بر وب است، صوت و انیمیشن وفناوری چند رسانه‌ای، کلاس‌های رسانه‌ای نا همزمان، کلاس مجازی آنلاین مجازی، تعامل آنی، آموزش فعالانه فراگیر و تعامل استاد و درس، متناسب بودن یادگیری با سطح علمی دانشجویان و... از جمله مباحثی است که در این روزها نسبت به سطح آموزشی مطرح است.
وی با اشاره به اهمیت تقویت حس حضور اظهارکرد: باید دانش آموز و دانشجو را آماده نگه داشت و آماده فرستاد و آماده به درس بازگرداند که همان شیوه سینرژیک، تزاید یا جمع افزایی است. در این شیوه باید روی تکلیف گرایی تاکید کرد.
خنیفر افزود: با اینکه آموزش‌های از راه دور جذاب ولی پرنقد است باید گفت که این شیوه دانش محض را منتقل می‌کند و تاثیر تربیتی را به شدت کاهش می دهد. آموزش از دیرینگی برخوردار است و اگر این ارتباط یک باره به یک ارتباط غیررودرو مبدل شود با مشکل مواجه می شویم.
رئیس دانشگاه فرهنگیان کشور یادآورشد: امروزه وارد این حوزه آموزشی شدیم که باید به گونه‌ای برخورد کنیم تا کمترین آسیب را تجربه کنیم.
خنیفر با اشاره به مدل های تحقیقی ارایه شده در دنیا، اظهارکرد: در این راستا کره جنوبی به شیوه گهواره تاکید دارد که حس خوبی را از نظام آموزشی حسی حضوری به شیوه غیر حضوری مبدل کند. در این مدل به آرامی نظام آموزشی را تکان می‌دهند و تغییر صورت می‌گیرد.
وی با بیان این مطلب که برزیلی‌ها روی مدل آموزشی جهشی تاکید دارند، بیان کرد: آلمانی‌ها مدل اوج را مطرح می کنند که با توجه به اینکه آنها روی مهارت افزایی تاکید داشته‌اند، شیوه آموزشی خود را به آموزش‌های بدیل و فیلمی مبدل می‌کنند. استرالیا مدل تکلیفی را مطرح می‌کند. چین مدل سلف سرویس مطرح می‌کند. با حضور در ژاپن با سیستم آموزشی آنها آشنا شدم. ژاپنی‌ها هم بر مدل حفظ آموزش با حفظ فاصله تاکید دارند. ژاپنی‌ها در حوزه آموزشی ۲۰۰ سال با بقیه سیستم های آموزشی دنیا جلوتر هستند.
وی اظهارکرد: اروپایی‌ها هم در درمان و هم در جایگزینی سیستم آموزشی به شدت غافلگیر شدند ولی سیستم های شرقی به شدت منعطف بودند و خود را با شرایط وفق دادند.
خنیفر افزود: اماراتی‌ها مدل فاصله را تجربه کرد، آمریکا هم کاملا غافلگیر شد. ایران هم مدل جبران و بدیل به کارگرفته شد و شبکه آموزش دانش‌آموزی یا شاد به کار گرفته شد. دانشگاه‌های بزرگی چون تهران با تجربه دیتاسنترهای بزرگ خود که از قبل فعال شده بود سعی کردند که این خلا را جبران کنند.
رئیس دانشگاه فرهنگیان کشور با اشاره به آموزش‌های خاص دانشجویان در دوران کرونا یادآورشد: در ۲۳ ماه گذشته که بنده در این دانشگاه فعال هستم پذیرش دانشجویان از ۷ هزار پذیرش به ۸۵ هزار پذیرش رسیده است. البته باید این نکته را گفت که هم اکنون ۹۳۰ هزار معلم داریم که دوسوم این معلمان تا سال ۱۴۰۴ بازنشست می‌شوند.
وی بیان کرد: با قصور و اشتباه ۵ سال در این دانشگاه دانشجو گرفته نشد که اگر ۱۵ هزار معلم می داشتیم امروز مشکلی نداشتیم. البته این مشکل در آینده حل می‌شود. در این دانشگاه هم سعی داریم که دیتاسنتر خوبی را تا مهرماه تهیه کنیم.
وی اظهارکرد: پیش بینی‌ها بیان می‌کند که همه دنیا وارد کریدور عجیب و غریب شده است و باید به همه چیز توجه داشت. دنیای آینده به شدت متحول می‌شود و حتی عنوان می‌شود که ما وارد یک عصر متلاطم می‌شویم.
خنیفر افزود: آینده پژوهان معتقد هستند که یک آینده بیشتر وجود ندارد. بلکه باید معتقد به آیندگان باشیم و نگاه ۱۰۰ ساله داشته باشیم. آینده ممکن، باورپذیر، محتمل و مطلوب در نگاه آینده پژوهانه مورد توجه قرار می گیرد و ما باید با آینده پژوهی درست شیفت پارادایمی به سمت آینده مطلوب کنیم.
رئیس دانشگاه فرهنگیان کشور یادآورشد: پیشران های مختلفی در آموزش عالی وجوددارند که نقش مهمی در توسعه کشور و سیستم آموزشی ما دارند. امروزه منابع یادگیری هم متنوع شده است. کلان روندها هم در آینده پژوهی دارای اهمیت است. مرزها در اختیار ما نیستند و باید با حفظ ارزش ها و منافع خود به این مرزها برسیم. شگفتی سازها هم در آینده سازی نقش مهمی دارند که از جمله آنها می توان به تکنولوژی های جدید و پهبادها اشاره کرد. از جمله موارد مهم در آینده پژوهی توجه به نشانک های ضعیف در آینده است که نشانه ای از افق دوری را متوجه می شویم. مثلا اینکه آینده ما با جنگ واکسن کرونا چه خواهد بود.
وی با بیان اینکه ممکن است ۷۰ درصد واکسن های کرونا تقلبی باشد، تصریح کرد: این نشانک های ضعیف باید مورد مطالعه قرار گیرد.
وی اظهارکرد: خوشبختانه کشوری هستیم که در بحران ها همیشه سربلند بوده ایم که از جمله آنها می توانیم به قوی عمل کردن سیستم آموزشی در جنگ تحمیلی اشاره کرد.
خنیفر با اشاره به اهمیت آینده پژوهشی در افزایش قدرت سیستم آموزشی کشور افزود: در ایام تابستان باید در نظام آموزشی و دانشگاه ها به تقویت زیرساخت ها بپردازیم. ما یک کشور ۸۵ میلیونی هستیم که جمعیت آنچنان زیادی هم نیست. کشور ما یک درصد جمعیت و مساحت جهان را در اختیار دارد ولی ۸ درصد ثروت بالقوه جهان را در اختیار داریم. ۵۷ ماده معدنی جهان را دارا هستیم و هفتمین کشور واریته گیاهی هستیم.
رئیس دانشگاه فرهنگیان کشور در پایان بر لزوم آمادگی دانشگاه‌های کشور در دوران سوم کرونا یعنی دوران هیجانی کرونا تاکید کرد. امروزه دارای ۴ میلیون دانشگاهی هستیم که با کل اتحادیه اروپا برابر است.
انتهای پیام
