حجت الاسلام محمد صادق دوایی دهاقانی در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری«حوزه» در اصفهان به مناسبت هفته پژوهش با بیان اینکه یک طلبه پژوهشگر باید اهل تولید محتوا باشد اظهار داشت : نباید پژوهشگر بودن را منحصر به داشتن مقاله isi دانست.
وی بیان کرد: در حال حاضر پژوهشگرانی در بعد جهانی داریم که دارای نظریات متعدد علمی بوده، ولی حتی یک مقاله ISI هم ننوشته اند، مثل نویسنده لبنانی حیدر حب الله که در جهان بسیار مطرح هست و در حوزه علوم اجتماعی و علوم انسانی قلم میزند، در حالی که یک مقاله هم درisi ندارد، ولی پژوهشگر محسوب می شود، چون دائماً نوشته های خود را در سایت خویش به روز رسانی می کند.
معاون پژوهش سفیران هدایت رهنان با تاکید بر اینکه شکل ها و قالب های ارائه یک پژوهش با گذشته متفاوت شده است، گفت: چه بسا امروزه یک پژوهشگر احتمال دارد پژوهش خود را در قالب لایو اینستاگرامی یا یک پادکست صوتی در فضای مجازی عرضه کند.
وی در ادامه به بیان ویژگیه ای طلبه پژوهش محور اشاره و تصریح کرد: اولین مسئله ای که از آن غفلت شده است مسئله نوشتن است، چرا که نوشتن مولد پژوهش است.
حجت الاسلام دوایی ادامه داد : دکتر نعمت الله فاضلی در مقاله ای با عنوان تشویش نوشتن می گوید «از وقتی سواد پژوهشی دانشگاهی و حوزوی به این سمت کشیده شد که مولد بودن از نوشتن به ابزار بودن برای یک پژوهش تبدیل شد در علوم انسانی؛ ما شاهد رشد کمی از تولید هستیم و اگر تولیدی هم باشد، تولید واقعی نیست، چون تغییری در نگرش حوزه و دانشگاه ایجاد نمی کند.
وی افزود: یک طلبه برای اینکه در وادی پژوهش قدم بردارد نخست باید اهل نوشتن بشود و در مقوله هایی مثل خاطره نویسی، تجربه نگاری ،شرح نویسی ،نقد نویسی و انواع مدل های نوشتاری تمرین کنند.
معاون پژوهش سفیران هدایت رهنان در ادامه به اهمیت ذاتی که غربیها برای نوشتن قائل هستند، اشاره کرد واظهار داشت: از جهاتی غربیها برای ذات نوشتن اهمیت میدهند مانند اینکه جولیاکامرون که نویسنده کتابی به نام حق نوشتن یا راه هنرمند می باشد، می گوید اگرکسی میخواهد اهل نوشتن شود لازمه آن این است که روزانه حداقل هزار کلمه آزاد نویسی داشته باشد و می گوید من در ۳۰ سال اخیر شاید دو روز نوشتن را از دست دادم وی می گوید باید نوشتن را مهارت بدانیم، مهارت با تمرین کردن به دست می آید، نوشتن یک مهارت است و برای ایجاد تمرین احتیاج به ممارست است .
این پژوهشگر در ادامه، تفکر را دومین ویژگی طلبه پژوهشگر برشمرد و افزود: تفکر به دو صورت انتقادی و تحلیل گر می باشد، از لوازم یک پژوهشگر تفکر است و تا وقتی موضوعات در حیطه نقد و تفکر نگنجد آثار ما آثار سطحی خواهد بود، فقط به تحلیل و گردآوری منابع نباید بسنده کرد، همچنین نباید بین نظرات فقط یک نظر را انتخاب نمود چرا که علمای سلف نیز همین کار را میکردند .
وی ادامه داد: در بحث فضای پژوهشی جامعه ما، تفکر انتقادی کمرنگ شده و توصیه رهبر انقلاب اسلامی در ایجادکرسی های آزاد اندیشی و رشد آن نیز به منظور توسعه پژوهش بود.
حجت الاسلام دوانی ویژگی دیگر طلبه پژوهشگر را آشنایی وسیع با حیطه تخصصی دانست و گفت: اگر کسی پژوهشی درباره علوم اجتماعی میکند باید به تمامی آثار به فارسی و انگلیسی و چه زبان های دیگر تسلط داشته باشد واین کاری بود که شهید مطهری به آن واقف بود و در پژوهش هایش از آن استفاده میکرد در حقیقت یک جامعیت درباره منابع داشت، اینکه انسان به منابع یک موضوع جامعیت نداشته باشد قطعاً پژوهش را دچار نقص میکند.
وی متذکر شد: اینکه می بینیم آثار شهید مطهری همچنان زنده است به این دلیل است که ایشان در همه موضوعات سعی می کرد آثار مطرح آن موضوع را در سطح دنیا مطالعه کند و حتی اگر ترجمه نشده بود از دوستانش که بر آن اشراف داشتند میخواست ترجمه کند.
معاون پژوهش سفیران هدایت رهنان در پاسخ به این پرسش که چه توصیه هایی برای پژوهش محور شدن حوزه دارید، اذعان کرد: چه حوزه و چه دانشگاه با حذف ساختارهای دست و پاگیر میتوانند به پژوهش محور شدن آموزشهای حوزه کمک کنند.
وی تصریح کرد: حتی چیدمان کلاس ها نیز باید حالت پژوهش محور داشته باشد و اساتید، نوع تدریس آن ها و نوع آزمونی که می گیریم همه باید به شکل پژوهشی تعریف شوند و تا وقتی ساختار حوزه علمیه بر اساس آموزش است ما نمیتوانیم آن را به پژوهش محور تبدیل کنیم.
معاون پژوهش مدرسه علمیه سفیران هدایت رهنان به ارائه پیشنهاداتی برای پژوهش محور شدن حوزه های علمیه پرداخت و گفت: پیشنهاد من این است که دو نوع آموزش داشته باشیم، یک ساختار آموزش محور و یک ساختار پژوهش محور که همه روشهای این ساختار باساختار آموزش محور فرق می کند، چرا که در ساختار آموزشی کمیت مهم است و در پژوهش محوری، کیفیت مهم بوده و تا زمانی که کمیت در آموزش مهم است ما نمیتوانیم پژوهش محور شویم.
وی در پایان به عنوان کسی که مسئول پژوهش یکی از مدارس حوزه علمیه است از برگزاری ۱۶جلسه ۴ساعته کارگاه نویسندگی در این مدرسه یاد کرد و اظهار داشت: این کارگاه در ۱۶ جلسه از ساعت ۱۳ تا ۱۶ بعد از ظهر طول می کشید و از مزیت های آن ایجاد چندین سایت و تربیت چند نویسنده در حوزه کتاب و دفاع مقدس بود؛ اگرچه نوشتن اساس کار پژوهشی است، ولی فاصله قهری که بین دانش پژوهان و قلم ایجاد شده به دلایل مختلف مثل ترس از نوشتن، عدم مهارت و غیره می باشد که باید مرتفع گردد.
انتهای پیام