به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری «حوزه»، مولانا محمد مجتبی در ٤ رجب المرجب سال ۱۳۲۳ هـ.ق در منطقه نوگانوان سادات از توابع مراد آباد (ضلع فعلی امروهه) چشم به جهان گشود.
تحصیل ابتدایی خود را پیش پدرش "علامه محمد حسین نوگانوی" صاحب تذکره بی بهاء گذراند و برای تحصیل در مراحل بالاتر عازم مدرسه منصبیه (کالج عربی) واقع در شهر میروت شد و نزد اساتید مجرب و بزرگی کسب فیض نمود.
مدتی در میروت باقی ماند، سپس عازم مدرسه عالی رامپور شد و در آنجا خدمت اساتید بزرگی همچون مولانا تأثیر حسین پهندیروی و مولانا سید محمد داود زانوی ادب زده و تلمذ نمود.
مولانا مجتبی نوگانوی بعد از مدتی رامپور را وداع گفت و عازم مدرسه سید المدارس امروهه گردید. در آنجا پیش سید محمد (مجتهد) امروهوی دروس فقه، اصول، منطق، فلسفه، کلام و عقاید را خواند و امتحانات را با موفقیت پشت سر گذاشت.
او به اساتید خود احترام زیادی قائل بود
صدر الملة در سال ۱۳۵۵ هـ.ق برای تحصیل درجه اجتهاد عازم عراق گردید. مدتی در کربلای معلی بود و در درس خارج آیت الله سید عبد الحسین حجت شرکت می‌نمود و سپس عازم نجف اشرف گردید و نزد اساتید بزرگی مانند آیت الله سید ابوالحسن اصفهانی، آیت الله شیخ ضیاء الدین عراقی، آیت الله شیخ عبد الحسین رشتی و آیت الله شیخ محمد حسین اصفهانی و دیگران کسب فیض نمود.
علمای برجسته ایران و عراق از جمله آیت الله سید ابوالحسن اصفهانی، آیت الله شیخ عبد الحسین رشتی، آیت الله شیخ ضیاء الدین عراقی، آیت الله شیخ محمد حسین کاشف الغطاء، آیت الله محمد هادی کاشف الغطاء، آیت الله شیخ محمد کاظم شیرازی، آیت الله سید عبدالحسین حجت، آیة الله سید عبد الله شیرازی، آیت الله میرزا محمد هادی خراسانی و آیت الله سید محسن حکیم طباطبایی به او اجازه اجتهاد عطا نمودند.
مولانا در عرصه تدریس کمیاب بود. قبل از اینکه عازم عراق شود چندین سال در مدرسه سید المدارس امروهه تدریس نمود و بعد از بازگشت از عراق مدرسه‌ای به نام "مدرسه عالی جعفریه" در نوگانوان سادات بنا نهاد تا درس و تدریس را ادامه دهد. این مدرسه شاهکار زندگی مولانا بود. بعد از وفات وی فرزند ارجمندش "مولانا سلمان حیدر" مدرسه را ترقی داد و سپس امور مدرسه را بر عهده برادر خود "مولانا عمار حیدر" گذاشت.
مولانا مجتبی علاوه بر اینکه ذاکر و واعظ خوبی بود به دو زبان فارسی و اردو نیز شعر می‌سرود.
او کتاب‌های مختلفی چون زینة المجالس، رساله اِرغام الکفرة، اصحاب رسول و بهارستان تبلیغ را تألیف نمود.
مولانا مجتبی در تاریخ ٢٦ جمادی الثانیه سال ۱۳۷۷هـ.ق طبق عادت خود به زیارت قبور نوگانواں سادات رفت و پس از قرائت فاتحه برای آنها و همچنین برای پدر خود "علامه محمد حسین" به قصد اقامه نماز وارد مسجد گردید سپس وضو گرفته و بر فرش مسجد رو به قبله دراز کشید و در همین وضع به لقای الهی پیوست. خبر وفاتش منتشر شد و مردم جمع شده و پیکر وی از مسجد به خانه آورده شد و بعد از غسل و کفن به قبرستان خانوادگی برده شده و مولانا سید محمد (مجتهد) امروهوی نماز میت را اقامه نمود و در حضور وارثان، مؤمنان، علماء و طلاب به خاک سپرده شد.
منبع : نجوم الهدایه تحقیق و تألیف مولانا سید غافر رضوی فلک چهولسی و مولانا سید رضی زیدی پهندیروی، ج ۱، ص ٢٤٣ - دانشنامه اسلام مرکز بین المللی میکروفیلم نور دهلی
