محمد قهرمانی، تهیهکننده سینما و رئیس سابق موسسه فرهنگی - هنری شهید آوینی در گفتوگو با خبرگزاری «حوزه» درباره ساخته جدید خانم نرگس آبیار «نفس»، این گونه اظهار نظر کرد: از نگاه من «نفس» یک مستند روایی خوب است و نقاط قوت و ضعف خاص خود را دارد که در ابتدا به نکات مثبت این فیلم میپردازم. فیلم مذکور دارای طراحی صحنه بسیار خوبی است که نمونه آن را کمتر در فیلمهای ایرانی میتوان مشاهد کرد، اما یک فیلم سینمایی را تنها با طراحی صحنه آن نمیشناسند.
*ضعف در قصه پردازی «نفس»
وی درباره شکل روایی این فیلم گفت: «نفس» داستانی از زندگی یک کودک در قبل و بعد از انقلاب را روایت می کند و در کنار این موضوع، به حوادث اطراف قصه نیز می پردازد، اما به نظرم در رسیدن به این خواسته نتوانسته موفقیتی داشته باشد، درصورتی که اگر کارگردان سعی میکرد تنها یک مقطع از زمان را به طور ویژه، مد نظر داشته باشد، دست آوردهای بهتری نصیب فیلم میشد.
تهیهکننده فیلم «فرشتگان قصاب» درباره ضرب آهنگ فیلم هم گفت: شکل روایت داستان خسته کننده بوده و به هیچ وجه نمیتواند تماشاگر را به خود جذب کند، حتی در بسیاری از مواقع باعث خستگی تماشاگر نیز میشد و البته این موضوع را کارگردان بعد از نمایش فیلم در جشنواره، به نوعی متوجه شده بود، برای همین در تدوین مجدد تلاش کرد با کوتاه کردن زمان فیلم، ضرب آهنگ بهتری به آن دهد، اما کاری که از اساس کند و خسته کننده باشد را نمیتوان با تدوین وصله کرد.
*وصله ناچسب پرداختن به خرافه ها در «نفس»
قهرمانی ادامه داد: در کنار این، کارگردان به موضوعاتی پرداخته بود که به نظرم توجه به آن به هیچ وجه ضرورتی نداشت. برای مثال تصویری که از عزاداری عاشورا در یزد نشان داده شد، به هیچ وجه مطلوب نبود. در کنار این موضوع کارگردان سعی کرده به برخی خرافهها نیز که متاسفانه در برخی مناطق وارد عزاداریها شده بپردازد که جای مطرح کردن آن در «نفس» نبود.
*تصویر سازی نادرست از کلاس های قرآنی
وی در بخش دیگری از سخنان خود تصریح کرد: موضوع دیگری که در فیلم وجود داشت، تصویر سازی بود که کارگردان از کلاسهای قرآن کرده بود ، البته شاید چنین اتفاقاتی نیز در گذشته روی داده ، اما نشان دادن آن در یک فیلم سینمایی، به هیچ وجه ضرورتی نداشت، به ویژه آن که ما در کارهای سینمایی باید تصویرگر چهره ای خوب از آدمهای قرآنی باشیم، نه اینکه بخواهیم چنین افرادی را سیاه نشان دهیم. این گفته درباره معلمان نیز میتواند صادق باشد به این نحوکه شاید معلمی بچهای را هم تنبیه کند، اما این دلیل نمیشود ما نشان دهیم همه معلمان اینگونه هستند؟
وی به توضیح فوق اضافه کرد: شاید کارگردان ادعا کند هدف همه معلمان قرآن نبوده و میخواسته تنها به یک نفر اشاره کند، اما باید از این فیلمساز پرسید آیا تاثیری که این نوع تصویری سازی در ذهن تماشاگران میگذارد، تنها به یک آدم به خصوص خلاصه میشود، یا اینکه تماشاگر آن را به همه تعمیم میدهد؟
تهیه کننده سینما در پاسخ به این سوال چه عاملی سبب میشود، فیلمهایی مانند نفس مورد پسند تماشاگر واقع نشود؟ اینگونه پاسخ می دهد: اولین خواسته تماشاگران در هر فیلمی داستانگو بودن آن است، چون تماشاگر به سینما نمیآید تا پروژهای تحقیقاتی را شاهد باشد، بلکه میخواهد قصهای را بشنود، برای همین وقتی با کاری روبهرو میشود که در آن قصه ای روایت نمیشود، طبیعی است که آن را نپسندد. اتفاقی که به نوعی در «نفس» رخ داد.
قهرمانی افزود: در این فیلم کارگردان به سه مقطع زمانی توجه دارد، لذا این بازه زمانی را نمیتوان در یک فیلم سینمایی جا داد. در نتیجه آنچه حاصل میشود، اثری بدون قصه است که قادر نیست با مردم ارتباط برقرار کند.
*عدم پرداخت مناسب به دوران دفاع مقدس در فیلم خانم آبیار
این تهیه کننده در پایان گفت: اگر کارگردان سعی میکرد داستان خود را در همان قبل از انقلاب تعریف کند، نتیجه به دست آمده زیباتر میشد، چون می توانست به بسیاری از اتفاقات توجه کند. برای مثال ظلمی که در آن دوران به مردم میشد در این فیلم نشان نداده شد، همان گونه که آنچه در طول هشت سال دفاع مقدس رخ داد، در فیلم نشان داده نشد، زیرا شکل روایت قصه سبب دور شدن فیلم از موضوع مورد نظر شده است.