عطا سلمانیان کارگردان و بازیگر سینما و تلویزیون در گفتوگو با خبرگزاری «حوزه»، درباره جایگاه سبک زندگی در سینمای کشورمان اظهار کرد: متاسفانه در سینمای کشورمان آنچه که دیده میشود چندان با سبک زندگی ایرانی – اسلامی همخوانی ندارد، زیرا بیشتر کارهایی که در سالهای اخیر روی پرده سینما رفته، تنها گیشه را مد نظر قرار داده است.
وی ادامه داد: دلیل این اتفاق را هم من در شکل اکران در سینمای کشورمان میبینیم، والا فیلمهایی که در آنها ارزشهای اسلامی مد نظر قرار گرفتهاند در سینما کم تولید نشدهاند، اما این آثار فرصتی برای نمایش پیدا نمیکنند.
این هنرمند عرصه سینما افزود: برای من ناراحت کننده است که میبینیم در کشوری که عنوان اسلامی را برای وزارت فرهنگ و ارشاد خود انتخاب کرده، فیلمهایی که در آنها سبک زندگی ایرانی – اسلامی محور است، کمتر فرصت خودنمایی پیدا میکنند. سلمانیان گفت: معضلی که هم بخش دولتی در آن نقش دارد هم اینکه بخش خصوصی در آن دخیل است. برای مثال حوزه هنری به عنوان سازمانی دولتی که نزدیک 50 سالن سینما در اختیار دارد باید توجه خود را معطوف به فیلمهای ارزشی کند، اما با کمال تاسف میبینیم که این بخش نیز توجه خود را به روی فیلمهای تجاری متمرکز کرده است، البته تا حدودی توجه به گیشه را برای بخش خصوصی درک میکنم، اما چرا باید سازمانی دولتی چنین رویکردی را مد نظر قرار دهد؟
کارگردان فیلم «پرنده باز» ادامه داد: درباره بخش خصوصی نیز چیز زیادی نمیتوان گفت، چون زمانیکه بخش دولتی به فیلمهایی که در آن سبک زندگی ایرانی – اسلامی مد نظر است کم توجهی میکند، چگونه توقع داریم بخش خصوصی حامی چنین تولیداتی باشد! در این میان نقش منتقدان را هم در به وجودآمدن این وضعیت مهم توصیف میکنم، چون آنها با حمایت نکردنهای خود به نوعی اشتیاق را از فیلمسازان میگیرند، حتی در برخی مواقع وقتی فیلمی با این رویکرد ساخته میشود آنچنان با انگهایی چون آثار سفارشی فیلمها را میکوبند که دیگر سینماگری جرات نزدیک شدن به این موضوعات را به خود نمیدهد.
بازیگر فیلم «گذرگاه» درباره نقش تلویزیون هم در به وجود آمدن چنین وضعیتی بیان داشت: بخش دیگری از معضل پیش روی در سینما به عدم حمایتهای تلویزیون بر میگردد، چون رسانه ملی به عنوان بزرگترین حامی فیلمهای ارزشی باید پیشتیبان کارهای ارزشی باشد، اما آن چیزی که میبینیم خلاف این خواسته است و معمولاً فیلمهای ارزشی آنچنان که باید حمایت نمیشوند، البته ممکن است مسئولان تلویزیون ادعا کنند که برای برخی از فیلمهای دینی تیزر رایگان نیز پخش کردهاند، اما حمایت از فیلمهای مربوطه تنها به پخش تیزر خلاصه نمیشود، چون تبلیغات تنها اولین قدم است. برای همین لازم است در ادامه با ساخت برنامههای نقد و بررسی بیشتر به کارهای دینی توجه کنند.
سلمانیان در پاسخ به این سوال که ترویج سبک زندگی ایرانی – اسلامی در چه سبک فیلمهایی بیشتر نمود پیدا میکند؟ گفت: سوال خوبی مطرح کردید، چون این تصور غلط رایج شده که فیلمهای جدی و درام تنها گزینههایی هستند که میتوان در آنها سبک زندگی مورد نظر را تبلغ کرد، درصورتیکه همه ژانرها این قابلیت را دارا هستند. برای مثال از یک سریال تلویزیونی نام میبرم. «پایتخت» مجموعهای است که همه آن را دوست دارند. این کار با نقدهای و رویکردهایی خود به نوعی به روشهای غلط در زندگی میپردازد و در کنار آن، راههای درست زیستن را هم آموزش میدهد. این اتفاق خوبی است که میتواند در سینما نیز مد نظر باشد.
وی اضافه کرد: برای مثال به سینمای کودک اشاره میکنم که متاسفانه به نوعی فراموش شده است، درصورتیکه اولین مرحله آموزش از این گونه سینمایی آغاز میشود، اما در کشور ما کودکان به حال خود راها شدهاند تا با تماشای کارهای هالیوودی، قهرمانانشان مرد عنکبوتی و سوپر من باشد، پس در چنین شرایطی چگونه انتظار داریم آنها بخواهند در بزرگسالی بیننده کارهایی باشند که در آنها به فرهنگ ایرانی پرداخته میشود. این کم کاری ما در شرایطی است که تمام قصهها و افسانههای ما سرشار از قهرمانانی است که هر کدام قادر است برای کودکان این مرز و بوم جذابیتهای فراوان داشته باشد، البته کارهایی هم به طور استثنا تولید میشود که تلاش دارد مروج فرهنگ ایرانی – اسلامی باشد، اما تعدادشان بسیار کم است. برای مثال فیلم «مبارک» اتفاق خوبی بود که باید بیشتر در سینمای کشورمان روی دهد.
سلمانیان در پایان به نقش جشنواره فیلم فجر در ترویج سینمایی که در آن سبک زندگی ایرانی – اسلامی محور است اشاره کرد و گفت: جشنواره فیلم فجر در کشور ما در حقیقت نوعی ویترین سینمای ایران است که در آنها مسیر راه سینمای ایران مشخص است. برای همین توصیه میکنم که در این رویداد مهم و تاثیرگذار بیشتر به سینمای دینی و انقلابی توجه شود، چون تجربه ثابت کرده وقتی فیلمهای مورد نظر در جشنواره فجر حمایت میشوند در سال بعد شاهد رشد عیان این دست فیلمها در سینما کشورمان خواهیم بود؛ اتفاقی که هم رشد کمی را در پی دارد هم اینکه کیفیت کارها رشد خواهند کرد.
نظر شما