کسری تجاری آمریکا رکورد زد
در ماه آگوست، در حالی که واردات کالاهای مصرفی به بالاترین سطح تاریخ رسید، کسری تجاری آمریکا رکورد زد، اما کسری تجاری با چین، که تمرکز اصلی سیاست «اول آمریکا»ی دولت ترامپ است، کاهش یافت. وزارت تجارت آمریکا اعلام کرد که کسری تجاری آمریکا در این ماه ۱.۶ درصد رشد کرده و ۵۴ میلیارد دلار شده است. میزان کسری تجاری ماه جولای هم تایید شد و بدون اصلاح همان ۵۴ میلیارد دلار اعلام شده قبلی باقی ماند. اقتصاددانانی که در نظرسنجی رویترز شرکت کرده بودند، پیشبینی کرده بودند که کسری تجاری ماه آگوست به ۵۴.۵ میلیارد دلار خواهد رسید. کسری تجاری آمریکا با چین، که از لحاظ سیاسی بسیار با اهمیت شده است، با ۳.۱ درصد کاهش به ۳۱.۸ میلیارد دلار رسید. واردات از چین در این ماه ۰.۸ درصد افت کرد، در حالی که صادرات با خرید مجدد دانه سویا توسط چین، ۸ درصد جهش داشت. کسری تجاری آمریکا با اتحادیه اروپا ۲۳.۷ درصد جهش کرد و به ۱۵.۳ میلیارد دلار رسید. در ماه آگوست، با افزایش صادرات دانه سویا، صادرات آمریکا ۰.۳ درصد رشد کرد و به ۱۳۸.۶ میلیارد دلار رسید. واردات کالا هم با ۰.۶ درصد افزایش به ۲۱۳ میلیارد دلار رسید.
بورس آمریکا زیر خط قرمز رسید
بازارهای بورس آمریکا همچنان زیر خط قرمز فعالیت میکنند و شاخصهای عمدهای مانند داوجونز، نزدک و S&P با کاهشهای بیسابقهای مواجه شدند. بر اساس این گزارش، شاخص داوجونز آمریکا 490 واحد کاهش داشت و نزدک و S&P500 هم روند کاهشی خود را ادامه دادند و هر کدام 1.6 و 1.8 درصد کاهش را تجربه کردند. این شاخصها سه ماهه جدید را با شرایط خیلی بدی آغاز کردند به طوری که شاخصهای داوجونز و S&P بدترین شرایط خود را از رکود بزرگ 2008 تاکنون تجربه کردند. دونالد ترامپ اقدامات فدرال رزرو آمریکا را مقصر این ماجرا میداند و معتقد است، سیاستهای نرخ بهرهای بانک مرکزی این کشور مناسب نبوده است. طی دو روز گذشته، شاخص داوجونز 3 درصد معادل 850 واحد ارزش خود را از دست داده و شاخصهای نزدک و S&P هم طی دو روز گذشته به ترتیب 2.6 و 2.9 درصد ارزش خود را از دست دادهاند.
دود تحریم ها چشم غربی ها را کور کرد
نرخ نفتکش ها برای حمل نفت خام آمریکا به آسیا همچنان رو به افزایش است و هزینه کرایه یک نفتکش در روز پنج شنبه به رکورد 12 میلیون دلار رسید.اس کی انرژی، پالایشگاه بزرگ کره جنوبی در اوایل همین هفته سوپرنفتکش ماکسیم را برای حمل نفت خام آمریکا به کره جنوبی در نوامبر با 10 میلیون دلار کرایه کرد ولی این قیمت حالا تغییر کرده است.اطلاعات کشتیرانی شرکت ریفینیتیو آیکان نشان می دهد این شرکت حالا به طور مشروط نفتکش پسیفیک ام را با قیمت جدید 12.35 میلیون دلار رزرو کرده است.آمریکا هفته گذشته دو واحد از شرکت کاسکوی چین را به اتهام دخالت در حمل نفت خام ایران را تحریم کرد. این اقدام آمریکا نرخ حمل و نقل نفتکش ها را بالا برد و باعث شد صادر کنندگان گالف کوست آمریکا کرایه کشتی های مربوط به کاسکو را متوقف کنند. نرخ حمل و نقل کشتی ها پس از حمله ماه گذشته به تاسیسات نفتی عربستان بالا رفته بود. این حملات موقتاً 5 میلیون بشکه از تولید نفت عربستان را کم کرد که حدود نیمی از تولید این کشور را تشکیل می داد.شرکت فیلیپس66 هم نفتکش بسیار بزرگ سیفناس را برای حمله نفت خام آمریکا به چین کرایه کرده است. فیلیپس66 همچنین نفتکش لندبریج گلوری را برای انتقال نفت خام آمریکا به کره جنوبی در اوایل نوامبر با قیمت 10.4 میلیون دلار اجاره کرده است.از زمان برداشته شدن ممنوعیت صادرات نفت آمریکا در اواخر 2015، صادرات نفت خام این کشور افزایش یافته است. به گفته اداره اطلاعات انرژی آمریکا صادرات نفت این کشور در نیمه اول 2019، 2.9 میلیون بشکه در روز بود.مقصد اصلی نفت خام آمریکا در نیمه اول 2019 ، آسیا و اقیانوسیه با 1.3 میلیون بشکه در روز بوده است.
سونامی اقتصادی پشت درب های جهان غرب رسید
طبق برآوردهای مراکز تخصصی آماری در امریکا، شاخصهای اقتصادی نشان میدهد که وضعیت این کشور بهویژه در حوزههای اقتصادی با سرعت رو به وخامت گذاشته است.« عبدالله متولیان » گفت: اولین بحران اقتصادی امریکا به سال ۱۹۳۰ باز میگردد که نرخ بیکاری از ۳۰ درصد تجاوز کرده و حاصل، بروز جنگ دوم جهانی و تحمیل نابودی اقتصاد جهان، تخریب فرهنگی و خسارات فراوان بر کل جهان بود. سونامیهای اقتصادی بعدی امریکا و از جمله سونامی سال ۲۰۰۸ میلادی نیز به دلیل حاکمیت دلار بر اقتصاد جهانی تحت قانون «برتون وودز» اقتصاد همه کشورهای جهان را تحت تأثیر شدید خود قرار داده و خسارات بسیاری بر ملتهای جهان تحمیل نمود. هنوز هم به رغم اینکه امریکا جایگاه گذشته خود را در اقتصاد جهان از دست داده میتوان انتظار داشت که در صورت بروز بحران اقتصادی در غرب، کشورهای مختلف از جمله ایران از آسیبهای بحران آینده بینصیب نمانند. عقل سلیم حکم میکند که براساس منطق: «علاج واقعه قبل از وقوع باید کرد» به منظور پیشگیری از آسیبهای احتمالی، قبل از بروز بحران اقتصادی بعدی، کارشناسان و نخبگان راههای تأثیرناپذیری و خنثی سازی آن را به طور دقیق مورد بررسی قرار دهند.قرائن و شواهد نشان میدهد که امریکا و اروپا در آستانه بحران بزرگ و سونامی اقتصادی بزرگتر از سونامی اقتصادی سال ۲۰۰۸ میلادی قرار دارند. اگر چه عمدهترین تفاوت سونامی بعدی با سونامی ۲۰۰۸ در بیاعتباری دلار است و اینک بسیاری از کشورها به دنبال حذف دلار از چرخه تجاری و مبادلات خارجی خود با سایر کشورها هستند و حذف دلار کشورها را به تبدیل سرمایههای خود به منابع غیردلاری ترغیب کرده و همین امر سبب کاهش شدید ارزش دلار و بروز تورمی وحشتناک در امریکا خواهد شد و مشکل امریکاییها در سونامی دوم این خواهد بود که دیگر نمیتوانند تورم ناشی از کاهش ارزش دلار را مانند گذشته بر دوش سایر کشورها سرشکن کنند، اما دلایل دیگری نیز بر وخیمتر بودن بحران اقتصادی بعدی امریکا و اروپا وجود دارد. عواملی که بر شدت بحران اقتصادی آینده غرب میافزاید عبارت است از:۱ - عزم جهانی و تلاش بسیاری از کشورها از جمله قدرتهای بزرگ و نوظهور نظیر روسیه، هند، چین و... برای کنار گذاشتن دلار در مبادلات تجاری خود با سایر کشورها ۲ - افول هژمون و اقتدار سیاسی، فرهنگی و اقتصادی غرب بر جهان ۳ - افزایش وحشتناک دیون و بدهیهای کشورهای غربی ٤ - پیدایش قدرتهای نوظهور در شرق ۵ - ظهور محور مقاومت در معادلات سیاسی و اقتصادی جهان ۵ - ظهور قطب بندیهای اقتصادی جدید در سطح جهان ۶ - بروز بحرانهای مختلف در حوزههای بهداشت، امنیت بهویژه امنیت اخلاقی، هویت و... ۷ - خروج یاغی گونه امریکا از پیمانهای منطقهای و جهانی و از دست رفتن تکیه گاهها و همپیمانهای جهانی ۸ - آثار فروپاشی و تضعیف اتحادیه اروپا ناشی از خروج انگلستان و نغمه خروج از سوی برخی دیگر از کشورهای عضو اتحادیه که در این صورت حوزه یورو نیز اعتبار خود را از دست خواهد داد.۹ - از بین رفتن کسب و کارهای کوچک در سایه پیدایش شرکتها، مالها و هایپرمارکتها و مدلهای شبکهای جدید کسب و کار در دنیای مجازی. نا گفته پیداست که به هنگام بروز بحران شرکتهای بزرگ تأثیرپذیری بیشتری از بحران داشته و متقابلاً کسب و کارهای کوچک آستانه تحمل پذیری جامعه را بالاتر خواهد برد. ۱۰ - تخریب شدید نظام خانواده و حوزه فرهنگ غرب متأثر از نظام فاسد لیبرالیزم اقتصادی و سیاسی. ۱۱ - بروز و تشدید اختلافات بین امریکا و اروپا و بین اعضای اتحادیه اروپا با هم آسیب شدید پیوستگی و یکپارچگی اروپا و امریکا. طبق برآوردهای مراکز تخصصی آماری در امریکا، شاخصهای اقتصادی نشان میدهد که وضعیت این کشور بهویژه در حوزههای اقتصادی با سرعت رو به وخامت گذاشته است و تلاشهای دیوانه وار ترامپ نیز تأثیر بلند مدت و قابل ملاحظهای بر کنترل و کاهش این روند نداشته است و تنها در حد قرص مسکن عمل نموده است. عالیترین نهادهای مالی و اقتصادی امریکا و اروپا و همچنین صندوق بین المللی پول، در ارزیابیهای یکسال اخیر خود، از افزایش نشانههای بحران در اقتصاد جهانی و خطر شدت گرفتن آن خبر میدهند. گزارش صندوق بین المللی پول درباره چشم انداز اقتصاد جهانی در بر گیرنده پیشبینیهایی است بد بینانهتر از آنچه تاکنون از سوی نهادهای رسمی کارشناسی و شمار زیادی از اقتصاددانها انجام گرفته است. صندوق بینالمللی پول، که معمولاً در پیش بینیهای خود بسیار محتاط است، رشد اقتصادی امریکا را در سال منتهی به ۲۰۲۰ شش دهم درصد پیش بینی کرده است که ناگفته از بروز بحران خبر میدهد. و، اما در داخل ایران، بیشک هیچ فرد حقیقی و هیچکدام از احزاب و جناحهای سیاسی بر اساس قاعده ترجیح منافع ملی بر منافع حزبی تردیدی نمیتوانند داشته باشند که منافع نظام جمهوری اسلامی اقتضا دارد که باید با سرعت و دقت و با کار کارشناسانه، میزان تأثیرپذیری حوزههای مختلف اقتصاد کشور از بحران آینده جهان برآورد شده و راه کارهای عملی برای برون رفت و با کمترین تأثیرپذیری ممکن در دستور کار قرار گیرد.
بورس دنده عقب گرفت
شاخص کل قیمت و بازده نقدی بورس اوراق بهادار تهران در پایان معاملات با کاهش 1773 واحدی معادل 0.55 درصد به رقم 318 هزار و 250 واحد رسید. این در حالی است که در فرابورس شاخص کل با افت 11 واحدی به رقم ۴ هزار و 236 واحد رسید. همچنین شاخص قیمت (وزنی-ارزشی)، با کاهش 476 واحدی معادل 0.55 درصد به رقم 85 هزار و 536 واحد رسید. شاخص کل هم وزن نیز، با رشد 202 واحدی معادل 0.22 درصد، عدد 94 هزار و 167 واحد را به نمایش گذاشت. شاخص قیمت (هم وزن) نیز با افزایش 135 واحدی معادل 0.22 درصد به رقم 63 هزار و 35 واحد رسید. شاخص سهام آزاد شناور، 1636 واحد کاهش معادل 0.44 درصد را رقم زد و به سطح 369 هزار و 454 واحد رسید. همچنین شاخص بازار اول با 1771 واحد کاهش معادل 0.76 درصد به رقم 231 هزار و 96 واحد رسید و شاخص بازار دوم نیز، با 1439 واحد کاهش معادل 0.22 درصد همراه بود و عدد 648 هزار و 82 واحد را به نمایش گذاشت.
خزانهداری آمریکا دست از چینی ها برداشت
یک مقام از خزانهداری آمریکا اعلام کرد: این کشور فعلا برنامهای برای حذف شرکتهای چینی از بورس آمریکا ندارد. مونیکا کرولی، سخنگوی وزارت خزانهداری آمریکا گفت: دولت این کشور در حال حاضر به حذف شرکتهای چینی از بازارهای بورس آمریکا فکر نمیکند. رویترز روز جمعه گزارش داده بود دولت ترامپ به فکر حذف شرکتهای چینی از بورس آمریکا در راستای محدود کردن سرمایهگذاری پکن در آمریکا افتاده است.
تقلای «تسه»ها برای فرار از رکود ناکام ماند
اوراق وام مسکن طی روزهای اخیر گرفتار تله رکود حاکم بر بازار مسکن هستند و با وجود بهبود نسبی تقاضا و افزایش قیمت در تعداد زیادی از امتیازهای وام طی روز گذشته، کفهای قیمتی جدیدی را بر تابلو فرابورس به ثبت رساندند. دیروز قیمت پایانی دو سوم از تعداد کل امتیازهای مسکن بهطور میانگین یک درصد افزایش یافت و بین سطوح ۳۶ تا ۳۷ هزار و ۵۰۰ تومان به نوسان پرداخت. همزمان با این اتفاق در یک سوم دیگر از اوراق شاهد افت قیمتها بودیم. شدت افت به حدی بود که بهای امتیاز وام مهر ۹۶ به سطح ۳۳ هزار تومان سقوط کرد. عقبنشینی ۳۰ درصدی «تسه»ها از ابتدای سال در شرایطی اتفاق افتاده که تورم مسکن در شهریور برای دومین ماه پیاپی افت کرده و حجم معاملات به کمترین مقدار تاریخی خود رسیده است.
طلا سقوط کرد
روز سهشنبه قیمت طلا با تقویت شدن دلار افت کرد و به پایینترین سطح دو ماهه رسید، در حالی که امید به پیشرفت در مذاکرات تجاری آمریکا و چین بازار سهام را بالا برد تا قیمت طلا بیشتر تضعیف شود. مایکل مککارتی، استراتژیست ارشد بازار در سیامسی مارکتس، میگوید: پتانسیل دلار برای رشد بیشتر و خوشبینی در مورد احتمال توافق تجاری بین چین و آمریکا، بر قیمت طلا فشار وارد کرده است. قیمت خرید نقدی هر اونس طلا، اسپاتگلد، تا ساعت ۹:۰۵ به وقت تهران، ۰.۴ درصد افت کرد و به ۱۴۶۵.۸۰ دلار رسید. این شاخص صبح امروز تا ۱۴۶۲.۴۴ دلار افت کرده بود که این پایینترین سطح در دو ماه اخیر است. قیمت پیشخرید هر اونس طلای آمریکا تا ساعت ۱۱:۱۲ به وقت تهران، با ۰.۴۵ درصد افت نسبت به قیمت بسته شده دیشب، به ۱۴۶۶.۲۰ دلار رسید. قیمت این شاخص در اوایل معاملات امروز تا ۱۵۰۷.۲۰ دلار بالا رفته بود. قیمت هر اونس نقره با ۰.۱۹ درصد رشد به ۱۷.۰۳ دلار رسید.
مرغ از نوسان ایستاد
برومند چهارآیین عضو هیئت مدیره کانون سراسری مرغداران گوشتی، از ثبات نرخ مرغ در بازار خبر داد و گفت: متوسط نرخ هر کیلو مرغ زنده درب مرغداری ۹ هزار و ۲۵۰ و مرغ آماده به طبخ در خرده فروشیها ۱۳ هزار و ۵۰۰ تومان است. وی با اشاره به اینکه قیمت هر جوجه یکروزه نسبت به روزهای قبل ۲۵۰ تومان کاهش یافته است، افزود: نبود تمایل مرغداران گوشتی به خرید مرغ با نرخ بالا و عمل نکردن تعدادی از تولیدکنندگان مرغ مادر به جمع آوری تخم مرغ نطفه دار از سطح بازار موجب شد قیمت جوجه یکروزه در بازار با روند نزولی روبرو شود. چهار آیین قیمت کنونی هر قطعه جوجه یکروزه را ۲ هزار و ۳۰۰ تا ۲ هزار و ۳۵۰ تومان در بازار اعلام کرد و گفت: فروش با نرخهای فعلی به سبب اختلاف با نرخ مصوب به زیان تولیدکنندگان است. این مقام مسئول درباره آخرین وضعیت جوجه ریزی بیان کرد: با توجه به افزایش قیمت جوجه، میزان جوجه ریزی در واحدهای مرغداری کاهش یافت که مجدد با افت قیمت پیش بینی میشود که روند جوجه ریزی افزایش یابد. وی در گفتوگو با باشگاه خبرنگاران جوان قیمت مرغ در بازار را پیش بینی کرد و گفت: با توجه به شرایط کنونی عرضه و تقاضا پیش بینی میشود که قیمت مرغ تا پایان صفر در حد ۹ هزار و ۲۵۰ تومان باقی بماند و مجدد با پایان صفر و ازدیاد تقاضا همزمان با آغاز مجالس عروسی و مهمانیها به مرز ۹ هزار و ۶۰۰ تا ۱۰ هزار تومان خواهد رسید.
اتحادیه اروپا آمریکا را تهدید کرد
برونو لومر، وزیر دارایی فرانسه گفت اگر واشنگتن پیشنهاد بروکسل در حل و فصل درگیری تجاری ایرباس را قبول نکند، اتحادیه اروپا آماده است با تحریم پاسخ بدهد.لومر گفت:« اگر دولت آمریکا پیشنهاد فرانسه و اتحادیه اروپا را قبول نکند، ما خود را برای اعمال تحریم ها آماده می کنیم».این اخطارها پس از وضع عوارض 25 درصدی آمریکا بر یک سری از محصولات صنعتی و کشاورزی اتحادیه اروپا داده شد. این عوارض قرار است از 18 اکتبر اجرایی شوند.عوارض جدید بر ویسکی اسکاتلند، شراب فرانسه ، پنیر ایتالیا وسایر محصولات آلمان، انگلیس و اسپانیا وضع شده است. برخی محصولات خاص مثل شراب ایتالیا از عوارض معاف شده اند. این عوارض همچنین بر پولیور، پشم، ترمه و سایر انواع پارچه و همچنین زیتون وضع شده است. به علاوه ده درصد عوارض هم برای هواپیماهای بزرگ مسافربری تعیین شده است. پس از اینکه سازمان تجارت جهانی در پرونده طولانیمدت بویینگ و ایرباس به نفع آمریکا رای داد، واشنگتن تصمیم گرفت این تحریم ها را وضع کند. اختلاف این دو هواپیما ساز بزرگ دنیا در 2004 آغاز شد وقتی واشنگتن انگلیس، فرانسه، آلمان و اسپانیا را متهم به تامین سوبسید های غیر قانونی و اعطای آن به ایرباس کرد. یک سال بعد ،در شکایت مشابهی اتحادیه اروپا گفت که بوئینگ 19.1 دلار سوبسید های غیرقانونی از دولت آمریکا بین سالهای 1989 تا 2006 دریافت کرده است. سازمان تجارت جهانی در حال بررسی این شکایت اتحادیه اروپا است و انتظار میرود حکم خود را طی هشت ماه صادر کند.
طرح آمریکا برای دومینوی تعطیلی ها شکست خورد
وزیر صنعت، معدن و تجارت گفت: دشمن در ماه های پایانی سال ۹۷ انتظار داشت دومینوی تعطیلی کارخانجات ایجاد شود که خوشبختانه با همراهی مردم، صنعتگران و همه عوامل موثر در حوزه تولید نقشه دشمن با کار جهادی شکست خورده است. رضا رحمانی با اشاره به تاکیدات ویژه مقام معظم رهبری که راه حل رفع مشکلات اقتصادی کشور را در رونق تولید توصیف نموده اند، افزود: توجه به بخش تولید علاوه بر اشتغال، در زدودن آثار فقر، معشیت عمومی، رفع معضلات بانکی و احیای ارزش پول ملی تاثیر مستقیم دارد.وی تصریح کرد: امروز باید به وجود همه صنعتگرانی که در راستای تعمیق ساخت داخل گام بر می دارند، ببالیم و از آن ها حمایت جدی کنیم چرا که تحریم ها یک اراده واحد برای حل مشکلات کشور به وجود آورده است و در همین مسیر است که می توانیم از تحریمها فرصت بسازیم. رحمانی تصریح کرد: دشمن در ماه های پایانی سال 97 انتظار داشت دومینوی تعطیلی کارخانجات ایجاد شود که خوشبختانه با همراهی مردم، صنعتگران و همه عوامل موثر در حوزه تولید نقشه دشمن با کار جهادی شکست خورده است.وی تاکید کرد: کار و تلاش مدیران و کارگران و مهندسان در این شرایط سخت اقتصادی قابل تقدیر است، چرا که در تقابل و عبور از بحران های تحمیلی این جنگ اقتصادی همه به نوعی مشارکت داشته و همت به خرج داده اند که جای تشکر ویژه دارد.
حباب سکه و طلا منفی شد
در هفته گذشته نوسانات بسیار زیادی در بازار جهانی طلا به ثبت رسید که به طور میانگین اونس جهانی نوسان ۳۲ دلاری را طی یک هفته به ثبت رساند.محمدرضا کشتی آرای در رابطه با وضعیت بازار طلا و سکه در هفته گذشته، گفت: در کنار نوسان اونس جهانی، قیمت ارز به ویژه دلار رشد جزئی داشت که این دو عامل بر قیمت طلا و سکه تاثیرگذار بود و عاملی شد تا قیمت سکه که به کمتر از ۴ میلیون تومان رسیده بود، با رشد ۴۰ هزار تومانی به ۴ میلیون و ۳۵ هزار تومان برسدنایب رئیس اتحادیه طلا و جواهر تهران ادامه داد: با توجه به میزان نوسان طلای جهانی و دلار، قیمت طلا و سکه در بازار داخلی باید بیش از این رشد میکرد اما در پی رکود بازار و کاهش تقاضا قیمتها آنچنان رشد نداشته است. کشتی آرای یادآور شد: حباب سکه تمام، نیم سکه و طلای خام ۱۸ عیار منفی شده و با توجه به قیمتهای جهانی این سه قلم کالای بازار طلا قیمت ارزان تری نسبت به قیمت اونس و دلار دارند.نائب رئیس اتحادیه طلا و سکه اظهار کرد: در پایان روز گذشته ارزش اونس ۱۵۱۶ دلار، هر قطعه سکه تمام طرح قدیم ۴ میلیون و ۳۵ هزار تومان، سکه تمام طرح جدید ۴ میلیون تومان، نیم سکه ۲ میلیون و ۵۰ هزار تومان، ربع سکه ۱ میلیون و ۲۵۰ هزار تومان، سکه یک گرمی ۸۵۰ هزار تومان و هر گرم طلای خام ۱۸ عیار ۴۱۰ هزار تومان قیمت داشت.وی در انتها پیش بینی کرد تا پایان ماه صفر میزان تقاضا روند نزولی به خود بگیرد و با توجه به معاملات فصلی بازار نفت، بازار جهانی طلا دچار نوسان شود.
تورم ترکیه بالاخره تک رقمی شد
پس از مدتها، نرخ تورم ترکیه در ماه سپتامبر به محدوده تک رقمی بازگشت.به نقل از تریدینگ اکونومیکس، متوسط نرخ تورم ترکیه در 12 ماه منتهی به سپتامبر به۹.۲۶ درصد رسید تا برای نخستین بار پس از ۳۳ ماه، نرخ تورم ترکیه مجددا تک رقمی شود. این نرخ تورم که از ژانویه سال ۲۰۱۷ تاکنون یک رکورد محسوب میشود، بیش از همه تحت تاثیر کاهش نرخ تورم در بخش مواد غذایی و نوشیدنی ( از ۱۷.۲۲ درصد در ماه اوت به ۹.۵۲ درصد در ماه سپتامبر) و لوازم منزل ( از ۲۰.۱۳ درصد به ۸.۶۶ درصد) قرار گرفته است.در بین بخشهای دیگر، تورم هتلداری و رستوران ۱۴.۸۷ درصد، لباس و پوشاک ۲.۸۵ درصد و خدمات ۱۴.۹۸ درصد اندازهگیری شده است. طی این مدت، هسته تورمی که تغییرات قیمت گروه انرژی و مواد غذایی را به دلیل نوسانات بالای آنها در نظر نمیگیرد در ماه سپتامبر به ۷.۵۴ درصد کاهش پیدا کرده که پایین ترین سطح ثبت شده از دسامبر ۲۰۱۶ تاکنون بوده است.بر مبنای ماهانه، نرخ تورم ترکیه در سپتامبر ۰.۹۹ درصد اندازه گیری شده است که ۰.۱۳ درصد بیش تر از تورم ثبت شده ماه اوت بوده است. لازم به ذکر است که متوسط نرخ تورم ترکیه در بازه زمانی ۱۹۶۵ تا ۲۰۱۹ معادل ۳۴.۷۸ درصد بوده است که بالاترین تورم ثبت شده مربوط به می ۱۹۸۰ با ۱۳۸.۷۱ درصد و کمترین تورم ثبت شده نیز مربوط به ژوئن ۱۹۶۸ با منفی ۴.۰۱ درصد بوده است.بانک مرکزی ترکیه تورم این کشور را تا پایان سال جاری ۱۴.۶ درصد پیشبینی کرده است که این تورم در سناریو خوشبینانه ۱۲.۱ درصد و در سناریو بدبینانه ۱۷.۱ درصد خواهد بود. برنامه اقتصادی جدید ترکیه دستیابی به تورم ۱۵.۹ درصدی را برای سال ۲۰۱۹ و تورم ۹.۸ درصدی برای سال ۲۰۲۰ هدف گذاری کرده است.
نفت در شیب سقوط قیمت ماند
قیمت نفت درپی نگرانیها نسبت به وخامت بیشتر چشم انداز اقتصاد جهانی و آسیب دیدن تقاضا برای نفت، در معاملات عمده رشد قیمتی که در ساعات اولیه داشت را از دست داد.بهای معاملات آتی نفت برنت با سه سنت یا ۰.۱ درصد کاهش، به ۵۷ دلار و ۶۶ سنت در هر بشکه رسید. نفت برنت روز گذشته دو درصد کاهش قیمت داشت.بهای معاملات آتی نفت وست تگزاس اینترمدیت آمریکا با ۹ سنت یا ۰.۲ درصد افزایش، به ۵۲ دلار و ۷۳ سنت در هر بشکه رسید. شاخص قیمت نفت آمریکا روز چهارشنبه ۱.۸ درصد سقوط کرده بود.شاخصهای قیمت نفت تحت تاثیر کندی رشد اقتصاد جهانی و جنگ تجاری آمریکا و چین، روز دوشنبه بزرگترین کاهش سه ماهه را ثبت کردند. میانگین قیمت نفت برنت از ابتدای امسال تاکنون ۶۴ دلار و ۷۲ سنت و وست تگزاس اینترمدیت ۵۸ دلار و ۱۳ سنت بوده است.به گفته استفن اینس، استراتژیست بازار در شرکت اکسی تریدر، برای سرمایه گذاران نفت نادیده گرفتن واقعیتهای اقتصادی که در جدیدترین آمار تیره و تار بازارهای مالی منتشر شده و خوش بینی نسبت به تقاضای جهانی برای نفت، غیرممکن است. اگرچه وضعیت کوتاه مدت ممکن است تحت تاثیر تقاضا برای نفت قرار بگیرد اما مذاکرات تجاری آمریکا و چین در هفته آینده، عامل نامعلومی است که ممکن است اندکی از قیمتها حمایت کند.بازارهای سهام جهان در معاملات روز چهارشنبه تحت تاثیر کندی رشد اقتصادی آمریکا و درآمدهای ضعیف در اروپا که نگرانیها نسبت به سقوط اقتصاد جهانی به ورطه رکود را برانگیخت، به پایینترین رکورد خود در یک ماه گذشته سقوط کردند.عامل دیگری که قیمتهای نفت را تحت فشارهای کاهشی قرار داد، انتشار آمار رسمی بود که رشد ذخایر نفت آمریکا را نشان داد. طبق گزارش هفتگی اداره اطلاعات انرژی آمریکا، ذخایر نفت خام این کشور در هفته گذشته ۳.۱ میلیون بشکه رشد کرد و به ۱.۶ میلیون بشکه رسید.بر اساس گزارش رویترز، بهای معاملات آتی برنت اکنون پایینتر از سطحی است که پیش از حملات ۱۴ سپتامبر به تاسیسات نفتی عربستان سعودی قرار داشت. حملات هوایی به تاسیسات نفتی مهم این کشور به توقف نیمی از تولید نفت منجر شد که طبق اعلام مقامات سعودی، اکنون احیا شده است.فاتح بیرول، مدیر اجرایی آژانس بین المللی انرژی اعلام کرد این آژانس در تماس با مقامات سعودی و سایر کشورهای خاورمیانه است و آماده است در صورت نیاز در بازار نفت اقدام کند. وی گفت: آژانس بین المللی انرژی پیش بینی می کند تقاضا برای نفت در سال ۲۰۱۹ به میزان ۱.۱ درصد رشد داشته باشد.
خودرو از نفس افتاد
بسیاری از فعالان بازار معتقدند که فاصله قیمتی بسیاری از محصولات خودروسازان با بازار کاهش یافته است. با توجه به اظهارنظر این کارشناسان بهنظر میرسد که بازار خودرو دیگر محل امنی برای سرمایهگذاری نیست و سرمایههای سرگردان نیز به دلیل کاهش این فاصله، در حال خروج از بازار خودرو هستند.در این بین هر چند در برخی از خودروها هنوز حباب قیمتی وجود دارد اما پیشبینی میشود که روند کاهشی قیمتها تا پایان سال به این خودروها نیز سرایت کرده و حباب قیمتی آنها تخلیه شود.بازار خودرو درهفته جاری بازهم نوسان داشت این در شرایطی است که بیشتر محصولات با کاهش قیمت روبهرو و برخی دیگر نیز با ثبات همراه بود.آنچه مشخص است تعیین قیمت در بازاری که رکود در آن حاکم است سخت به نظر میرسد بهطوریکه برخی از فروشندگان برای فروش خودروی خود قیمت متعادلی را اظهار میکنند اما برخی دیگر هنوز به دنبال سود کسب شده از خودرو خریداری از کارخانه هستند. به این ترتیب تعیین قیمت ثابت در این بازار کمی سخت و ناممکن به نظر میرسد.
روسیه دلار را به زانو در آورد
روسیه برای برای جلوگیری از سلطه دلار در بازارهای جهانی، سهم طلا و ارزهای خارجی را از ذخایر ارزی خود افزایش و سهم دلار را به شدت کاهش داده است.کشورهای با اقتصاد بزرگ مانند روسیه و چین و به دنبال آن کشورهای دیگری نظیر ایران و ترکیه از پیشگامان مقابله با سلطه دلار در بازارهای جهانی هستند و طی دو سال گذشته پیمانهای دوجانبه و چندجانبه برای استفاده از ارزهای ملی به جای دلار امضا کردند. در جدیدترین روشی که برای مقابله با سلطه دلار روسیه و چین به کار میگیرند استفاده از داراییهای غیردلاری و خرید گسترده طلا است. خبرگزاری راشاتودی به نقل از بانک مرکزی روسیه اعلام کرد: سهم یوان (ارز ملی چین) در بین طلای ذخیره روسیه و ذخایر ارزی کشور رشد 14.2 درصد از کل ذخایر 532 میلیارد دلاری این کشور رسیده است.آمارهای بانک مرکزی روسیه نشان میدهد که سرمایهگذاری این کشور در چین نیز رشد 8.7 درصدی داشته است. سهم ین ژاپن هم به شدت رشد کرده و از 1.7 درصد به 10.2 درصد افزایش یافته است. در نقطه مقابل سهم دلار آمریکا که پیش از این در آوریل 2018، 43.7 درصد ذخایر ارزی و طلای روسیه را شامل میشد با کاهش بیسابقه به 23.6 درصد رسیده است. کاهش سهم دلار و همچنین افزایش طلا و دیگر ارزها در ذخایر خارجی روسیه از سال 2017 آغاز شده، روسیه از همان موقع تلاش کرده تا خرید شمش را افزایش دهد و همچنین با متنوع ساختن ذخایر ارزی خود سهم دلار را کمتر کند از سوی دیگر ذخایر خارجی این کشور به 532.6 میلیارد دلار رسیده است و ارزش شمش طلای نگهداری شده نیز به رقم 109.5 میلیارد دلار افزایش یافته است.ذخایر این کشور عمدتاً سرمایههای سریع نقدشونده شامل بازارهای بورس، طلا، ارزهای خارجی و سرمایههای حق برداشت مخصوص (SDR) هستند که به عنوان سپرده در بانک روسیه نگهداری میشود.
آمریکا کمترین سطح نیمقرن اخیر را هم شکست
نرخ بیکاری آمریکا به ۳.۵ درصد کاهش پیدا کرد.نرخ بیکاری در آمریکا تا پایان ماه سپتامبر به ۳.۵ درصد رسید که در طول ۵۰ سال اخیر بینظیر محسوب میشود. در این ماه اقتصاد آمریکا با وجود تشدید جنگ تجاری با چین و کاهش رشد اقتصاد جهانی، ۱۳۶ هزار فرصت شغلی ایجاد کرد.از سوی دیگر اما در نشانههای هشدار دهنده، سرعت رشد دستمزدها در سپتامبر به پایینترین سطح چهار ماه اخیر رسید. میشل فرولی، کارشناس ارشد مسائل اقتصادی در بانک "جیپی مورگان" گفت: گزارش بازار کار در ماه سپتامبر سیگنال های در برگیرنده مهمی داشت که نشان می دهد تصویر کلان اقتصادی تضعیف شده است، هر چند هنوز برای آنکه بگوییم اقتصاد رو به فروپاشی است فاصله زیادی داریم.به نظر می رسد اکنون بانک مرکزی برای کاهش مجدد نرخ بهره بیش از پیش تحت فشار قرار گیرد. فدرال رزرو تاکنون دو مرتبه نرخ بهره را کاهش داده است اما برخی مقامات از جمله دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا خواهان کاهش نرخ بهره تا زمان رسیدن آن به سطح صفر درصد یا منفی شده اند. در حال حاضر نرخ بهره آمریکا بین ۱.۷۵ درصد تا دو درصد تعیین شده است. بخش عمده اشتغال زایی در این مدت بر عهده بخش خصوصی بوده است به گونه ای که در ماه سپتامبر ۱۱۹ هزار فرصت شغلی از کل ۱۳۶ هزار فرصت شغلی را بخش خصوصی ایجاد کرده است. از سوی دیگر اما روند افزایش شمار شاغلین پاره وقت یا نیمه وقت برای دومین ماه متوالی افزایشی بوده است.تنها آمار اشتغال زایی منفی مربوط به بخش تولید بوده است که هم اکنون در رکود به سر میبرد و اشتغال زایی خالص آن در ماه سپتامبر منفی ۲۰۰۰ مورد بوده است. از طرف دیگر اما بخش مراقبت های درمانی موفقترین بخش بوده و برای ۴۱ هزار نفر شغل ایجاد کرده است. مشاغل حرفه ای نیز که شامل مشاغلی نظیر معلمان، مهندسان و حسابداران می شود ۳۴ هزار فرصت شغلی ایجاد کرده است.امی گلزر، مشاور ارشد موسسه " ادکو یو اس ای" با ااشره به تمایل شرکت ها برای افزایش سطح دستمزدها گفت که هنوز فرصت های شغلی بیشتری در مقایسه با تعداد افراد جویای کار وجود دارد.در شرایطی که کاهش رشد اقتصادی و افزایش تنش های تجاری با چین به عنوان بزرگ ترین شریک تجاری آمریکا، نگرانیها نسبت به وقوع رکود در بزرگ ترین اقتصاد جهان را تشدید کرده است، آمارهای جدید از بازار کار نیرومند این کشور میتواند انگیزه فعالان مالی را برای تداوم فعالیتهای خود حفظ کند.
وال استریت برای بازار آمریکا جشن گرفت
شاخصهای بورس آمریکا واکنش مثبتی به تحولات بازار کار نشان دادند. داده های جدید وزارت کار آمریکا نشان می دهد که نرخ بیکاری بزرگ ترین اقتصاد جهان تا پایان ماه سپتامبر به پایین ترین سطح خود در طول ۵۰ سال اخیر رسیده است. این خبر بیش از پیش انتظارات را برای سومین کاهش نرخ بهره توسط بانک مرکزی آمریکا در طول سال جاری تقویت کرده است.در وال استریت شاخصها در واکنش به این خبر خوب، افزایشی بودند تا جایی که شاخص "داوجونز ایدانستریال اوریج" ۱.۴۲ درصد صعود کرد و به ۲۶ هزار و ۵۷۳.۷۲ واحد رسید، شاخص " اس اند پی ۵۰۰" با ۱.۴۲ درصد افزایش تا سطح ۲۹۵۲.۰۱ واحدی بالا رفت و دیگر شاخص مهم بورسی یعنی " نزدک کامپوزیت" با جهش ۱.۴ درصدی در سطح ۷۸۷۲.۲۶ واحدی بسته شد.میشل آرون، استراتژیست ارشد سرمایه گذاری در موسسه " استیت استریت گلوبال ادوایزرز" گفت: آمار اشتغال، یک تعریف کلاسیک از موقعیت طلایی بود. نرخ رشد اشتغال زایی کند شده است اما وضعیت بازار کار کماکان رو به تقویت است.اکنون سرمایه گذاران انظتار دارند تا نرخ بهره در امریکا تا پایان ماه اکتبر یک مرتبه دیگر کاش یابد. کریس راپکی، کارشناس اقتصاد مالی در بانک میتسوبیشی گفت: یک گزارش خاص به تنهایی نمی تواند حرکت بعدی فدرال رزرو در خصوص نرخ بهره را تعیین کند اما مجموع شرایط در حال حاضر به ما می گویند که اقتصاد با وجود ریسک های متعدد از پا در نیامده است.در دیگر مناطق جهان و در معاملات بازارهای بورس در اروپا، روند صعودی از سر گرفته شد تا جایی که شاخص " فوتسی ۱۰۰" بورس لندن با افزایش ۱.۱ درصدی تا ۷۱۵۵.۳۸ واحد بالا رفت، دیگر شاخصهای مهم بورسی در اروپا نیز صعودی بودند به گونهای که شاخص " کک ۴۰" بورس پاریس با صعود ۰.۹۱ درصدی در سطح ۵۴۸۸.۳۲ واحد بسته شد و شاخص " دکس ۳۰" بورس فرانکفورت در آلمان با افزایش ۰.۷۳ درصدی و ایستادن در سطح ۱۲ هزار و ۱۲.۸۱ واحدی به کار خود خاتمه داد. در مادرید شاخص " ایبکس ۳۵" حدود ۰.۶۷ درصد بالا رفت و به ۸۹۶۱.۸۰ واحد رسید.از سوی دیگر در معاملات بورسهای آسیا، شاخص " نیک کی ۲۲۵" بورس توکیو ژاپن با افزایش ۰.۳۲ درصدی تا سطح ۲۱ هزار و ۴۱۰.۲۰ واحدی بالا رفت، شاخص " هانگ سنگ" بورس هنگ کنگ با کاهش ۱.۱۱ درصدی به ۲۵ هزار و ۸۲۱.۳۴ واحد رسید. در چین شاخص " شانگهای کامپوزیت " با ریزش ۰.۹۹ درصدی در سطح ۳۸۱۴.۵۳ واحد بسته شد.در بازار طلای سیاه، هر بشکه نفت " وست تگزاس اینتر مدیت" با ۰.۳۶ درصد افزایش به ۵۲.۸۱ دلار رسید و نفت خام برنت دریای شمال با افزایش ۰.۶۶ درصدی به ازای ۵۸.۳۷ دلار در هر بشکه مبادله شد.همچنین در بازار فلزات گران بها، بهای هر اونس طلا برای تحویل فوری با کاهش ۰.۹ درصدی به ۱۵۱۲.۹۰ دلار رسید. هر اونس نقره با کاهش ۰.۰۵ درصدی به ازای ۱۷.۶۳ دلار مبادله شد.
پایتختنشینان رکورد جدید زدند
تابستان سال جاری در حالی سپری شد که آمپر مصرف آب در تهران به بالاترین حد خود در تاریخ رسید. درواقع تابستان امسال رکورد مصرف آب با روزانه ٣.٧میلیون مترمکعب در تهران زده شد که در تاریخ مصرف آب شرب تهران بی سابقه بود.در نخستین روز مردادماه اعلام شد میزان مصرف آب در تهران به سه میلیون و ۷۰۰ هزار مترمکعب رسید که سال گذشتهاش در بازه زمانی مذکور مصرف آب روزانه تهران حدود سه میلیون و ۴۵۰ هزار مترمکعب بوده است، بنابراین میزان مصرف آب تهران نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۲۵۰ هزار مترمکعب افزایش یافته است.مسئولان بر این باور بودند که افزایش دو درجهای دمای هوای تهران موجب شده تا مصرف آب پایتخت رشد معناداری پیدا کند. هر ساله با افزایش جمعیت، مصرف آب بین دو تا ۲.۵ درصد افزایش پیدا میکند، اما امسال میزان مصرف آب شهروندان تهرانی حدود چهار درصد نسبت به سال گذشته افزایش داشته و این رشد مصرف در برخی از روزهای تابستان به بیش از هفت درصد نیز رسیده است. به عبارت کلی سه عامل افزایش میزان مصرف به دلیل افزایش دما، تداوم روزهای گرم و وجود انگاره غلط بین مردم که امسال بحران آب وجود ندارد، باعث ثبت این رکورد در بین پایتختنشینان شد.در این راستا، محمدرضا بختیاری- مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران- در آخرین نشست خبری خود اعلام کرد: میزان مصرف آب امسال در تهران ٤.٥ درصد نسبت به سال قبل افزایش داشته است، اظهار کرد: این درحالی است که میزان افزایش مصرف هر سال بین دو تا دو و نیم درصد بود.به گفته وی ٢٠ درصد مصرف آب شرب کشور در تهران رخ می دهد. میزان مصرف آب شرب در تهران ١.٥ میلیارد مترمکعب و در کشور ٦.٧ میلیارد مترمکعب است.بر اساس این گزارش، مردم شهر تهران در مقایسه با بقیه شهرهای کشور ۲۰ درصد و در مقایسه با برخی کشورهای اروپایی، ۳۰ درصد بیشتر آب شرب مصرف میکنند. این درحالی است که هزینه تمام شده هر مترمکعب آب شرب در تهران ۲,۵۰۰ تومان است درحالی که به ازای هر مترمکعب ۶۰۰ تومان از مشترکین دریافت میشود.
بلومبرگ ثبات ارزی ایران را گزارش کرد
خبرگزاری بلومبرگ سیاستهای اخیر بانک مرکزی را عامل ثبات در بازار ارز معرفی کرد.بلومبرگ در گزارشی به بهانه پست تازه عبدالناصر همتی، رئیس بانک مرکزی نوشت که ثبات نسبی به بازار ارز ایران بازگشته و ارزش ریال تقویت شده است. بلومبرگ با اشاره به تقویت ۴۰ درصدی ارزش ریال در برابر دلار در مقایسه با سال قبل از قول همتی نوشت که متوسط رشد اقتصادی ایران در بازه دوازده ماه اخیر و با وجود تحریم ها و تهدید به جنگ، مجددا مثبت شده است.بلومبرگ در ادامه می تویسد: پس از خروج آمریکا از برجام در اردیبهشت سال گذشته و دستور دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا به بازگرداندن تحریم ها، ارزش ریال دچار ریزش شد. از دست رفتن منابع درآمد ارزی نفتی که یکی از اصلی ترین شریان های ارزی ایران بود به ارزش ریال آسیب زد، نرخ تورم را به حد بالایی رساند و باعث کمبود برخی اقلام وارداتی شد اما پس از آن به کمک اجرای سیاست بازار باز و پلتفرم جدید بانک مرکزی برای تسهیل عرضه ارز، ارزش ریال در ماه های اخیر رو به بهود بوده است.پیش تر عبدالناصر همتی در صفحه خود در فضای مجازی نوشته بود: پارسال در این ایام، وضع تلخی بر اقتصاد کشورمان حاکم شده بود. دولت آمریکا و متحدین منطقهای آن با شروع جنگ تمام عیار اقتصادی و راه انداختن ماشین جنگ روانی و تبلیغاتی، در اندیشه فروپاشی کشور از طریق اقتصاد و با ابزار سقوط ارزش پول ملی و نهایتا ایجاد هرج و مرج در سراسر کشور بودند. وی افزود: خداوند متعال را شاکرم با هدایت و حمایتهای مقام معظم رهبری، رئیس جمهوری و سران قوا و از همه مهمتر، مقاومت و همراهی تحسین برانگیز مردم عزیز، تدابیر و اقدامات بانک مرکزی و برنامه منسجمی که در این رابطه تنظیم کردیم، با همکاری سایر دستگاهها و نهادها توانستیم با یکی از پیچیدهترین و بی سابقهترین تحریمها و محدودیتهای مالی و پولی با قدرت مقابله کرده و ثبات و آرامش را به بازار ارز و سایر بازارها برگردانیم. درست نسبت به یکسال پیش، پول ملی ۴۰ درصد تقویت و رشد تورم مهار شده و طلیعه رشد اقتصادی آشکار شده است. مردم عزیز، خصوصا اقشار با درآمدهای پایین و حقوق ثابت سختی زیادی را تحمل کرده و میکنند. لیکن، این روزها طلیعه پیروزی مقاومت مردم بیش از همیشه آشکار شده است. همتی ادامه داده است: آنچه من و همکارانم را به ادامه این مسیر هر روز مصممتر میکند، امید به بهبود شرایط زندگی و رفاهی اقشار آسیب دیده از فشار تحریمها و تلاش جدی مسئولین برای خدمت بهتر به مردم عزیز کشورمان است.
اختلاف تعرفهای نفت را ارزان کرد
قیمت نفت با افزاش یک درصدی همراه بود، اما نفت در هفته گذشته به دلیل بالا گرفتن جنگ تعرفهای بین آمریکا و اتحادیه اروپا، کاهش پنج درصدی را تجربه کرد.وضع عوارض ۲۵ درصدی آمریکا بر محصولات صنعتی و کشاورزی اتحادیه اروپا که قرار است از ۱۸ اکتبر اجرایی شود، باعث شده تا جنگ تجاری که آمریکا با چین و مکزیک آغاز کرده بود، اکنون به قاره سبز تعمیم یابد تا نگرانیها را نسبت به آینده اقتصاد جهان بیشتر سازد.این نگرانی بیش از هر چیز بر پیشبینی تقاضای نفت خام تاثیرگذار بوده و باعث افت قیمتها در بازار طلای سیاه شود.رویداد مزبور درکنار بازگشت تولید نفت عربستان به بازار باعث شد تا قیمتها با کاهشی پنج درصدی در بازار همراه باشد. تا آنجا که نفت برنت از ۶۱ دلار و چهار سنت در روز دوشنبه با ۴.۵ درصد افت به ۵۸ دلار و ۳۷ سنت رسید.نفت سبک آمریکا نیز ۵.۸ درصد کاهش را ثبت کرد و از ۵۵ دلار و ۹۱ سنت به ۵۲ دلار و ۸۱ سنت کاهش پیدا کرد.اکنون بازار نفت بر مسائل اقتصاد کلان و بیش از همه رشد جهانی اقتصاد متمرکز است و نه شرایط کنونی عرضه و تقاضا چندان بازیگر مهمی به شمار نمیآید. قدرت مسایل اقتصادی آنچنان زیاد است که حتی ریسکهای سیاسی که تا پیش از این موجهای بزرگ را در بازار نفت ایجاد میکرد نیز توان تغییر معادلات در این بازار را ندارد.