به گزارش خبرگزاری حوزه، نعمت الله صفری در پنجمین نمایشگاه دستاوردهای پژوهشی و فناوری دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم که در مرکز همایشهای غدیر قم برگزار شد، با بیان این که مجموعهای از دانشها که به صورت جامع، مستند و چکیدهوار باشند دانشنامه نام دارد، اظهار کرد: مهمترین ویژگی دانشنامه جامع بودن و جامعیت آن است.
وی با بیان اینکه پیشینه دانشنامه به سالهای پیش از اسلام باز میگردد، عنوان کرد: کتاب دانشنامهها ازجمله مهمترین کتب پیشینه دانشنامهای است ولی متاسفانه در آن هیچ اشارهای به دانشنامههای قم نشده است و علت آن هم نیز عدم تبلیغات و معرفی مناسب است.
مدیر گروه دانشنامه اهل بیت(ع) پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت(ع) پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با اشاره به اینکه بیشترین تاثیر دانشنامه ها در جهان برای قرن ۱۸ است، مطرح کرد: در غرب دانشنامههای متعددی با موضوعات مختلف وجود دارد و متأسفانه در زمینه دائره المعارف قرآن و حتی دائره المعارف احادیث صحیح نیز متناسب با طرز فکر غربی ورود پیدا کردهاند.
وی با بیان اینکه دانشنامهها در بسیاری موارد دیدگاهها و افکار را عوض کرده است، افزود: از دیگر ویژگیهای دانشنامه میتوان به تولید و بسط علم اشاره کرد و در هر زمینهای که بخواهیم مرجعیت ایجاد کنیم، حتماً باید دانشنامه بنویسیم.
صفری با اشاره اختلاف ماهیت چیستی دانشنامه، اظهار داشت: از دیدگاه دانشگاهی، دانشنامه کپسولی کردن دادهها است یعنی مباحث مختلفی که در جامعه وجود دارد، به طور خلاصه و چکیده در یک کتاب نوشته میشود و نویسنده نباید نظر و انتقادی از خود را در دانشنامه وارد کند.
وی با بیان به اینکه متأسفانه در موضوع اهل بیت(ع) مطالب تولیدی به میزان کافی وجود ندارد، گفت: در این زمینه، باید رویکرد جدیدی در دانشنامه نویسی را بکار بگیریم و آن هم چکیده نویسی، نقد و تولید علم است.
مدیر گروه دانشنامه اهل بیت(ع) پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با اشاره به اینکه بزرگترین مشکل ما در این زمینه کمبود نیروی انسانی متخصص است، تصریح کرد: باید در این زمینه افرادی وجود داشته باشد که علاوه در تخصص در زمینههای علمی، در زمینه دانشنامه نویسی نیز متخصص باشند.
وی با بیان اینکه باید در عرصه دانشنامه نویسی اتاق فکرهای فعال وجود داشته باشد، افزود: باید فرآیند ارزیابی در این زمینه متناسب، دقیق و عمیق باشد چراکه فرصت تجدید نظر در دانشنامه نویسی بسیار کم و محدود است.
صفری اظهار داشت: دانشنامه نویسی یک کار پر هزینه و زمانبر است و از آسیبهای مهم آن تکرار است که پیشنهاد ما تشکیل شورای عالی دانشنامه نویسی در کشور است تا تمام مراکز دانشنامه نویسی با یکدیگر هماهنگ باشند و در عرصه تبادل نظر فعالیت کنند.
وی با اشاره به اینکه اگر تبادل نظر در زمینه دانشنامه نویسی انجام شود از بسیاری از هزینههای اضافی جلوگیری میشود، گفت: تشکیل مجمع دانشنامه نویسی علاوه بر جلوگیری از هزینهها میتواند موازی کاری را نیز کاهش دهد تا شاهد دانشنامههای متعدد در موضوعات مختلف باشیم.
مدیر گروه دانشنامه اهل بیت(ع) پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با بیان اینکه باید یک رشته حوزوی دانشنامه نویسی برای تربیت نیرو داشته باشیم، مطرح کرد: وجود چنین رشتهای در حوزه موجب میشود تا مشکل ما در زمینه کمبود نیروی انسانی در حوزه دانشنامه نویسی برطرف شود.