فیلم سینمایی «محمد رسول الله(ص)» ساخته مجید مجیدی نماینده ایران در هشتاد‌و‌هشتمین جشنواره بین المللی فیلم اسکار است. خبرگزاری«حوزه» در این یادداشت بر آن است تا پیامدهای این حضور را بررسی کند.

این اتفاق تا حدودی قابل پیش بینی بود، زیرا با توجه به ظرفیتی که این فیلم داراست، بهترین نماینده برای ایران اسلامی است تا بتواند در مهمترین رویداد سینمایی جهان بدرخشد، اما جدا از این حضور می‌خواهیم از دست آوردهایی که حضور این فیلم در اسکار دارد ارزیابی درستی داشته باشیم، همینطور بررسی کنیم چه معیارهایی برای انتخاب این فیلم در اسکار وجود داشته است.

در اولین گام بررسی از دست آوردهای مفهومی این فیلم سینمایی باید بیان داشت که درطی چند سال اخیر متاسفانه هجمه‌های وقیحانه‌ای به واسطه ابزارهایی چون فیلم و کاریکاتور در جهان به راه افتاده و در آنها یا به حضرت رسول (ص) توهین شده، یا اینکه چهره اسلام به عنوان جریانی خشونت طلب به جهانیان معرفی شده است. در این میان گرو‌‌هایی مزدور چون داعش نیز وجود دارند که به واسطه همان جریان های اسلام ستیز به وجود آمدند تا به آنها برای رسیدن به خواسته‌شان کمک کنند.

نکته تاسف آور اینجاست که بسیاری از مردم دنیا که با اسلام و مسلمانان واقعی ارتباط ندارند، فریب این تبلیغات واهی را خورده و نگاهی منفی به اسلام دارند. در این میان سینمای کشورهای مسلمان چه اقدامی برای خنثی کردن این اقدام ها انجام داده‌اند، آیا فیلم‌های فاخری در این حوزه تولید شده تا بتواند تصویری درست از اسلام به جهانیان ارئه دهد؟ جواب این سوال خیر است، چون بعد از 40 سال فیلم «الرساله» ساخته مصطفی عقاد که آن هم یک کار هالیوودی بوده، تنها فیلمی است که در آن به زندگی حضرت رسول(ص) پرداخته شده است! وضعیت مذکور این سوال را در ذهن پیش می‌آورد که چگونه با این کم کاری توقع داریم مردم دنیا نگاهی درست به اسلام ناب محمدی داشته باشند؟

*مقابله با اسلام ستیزی

در چنین فضایی فیلمی ساخته شده که در آن چهره رحمانی اسلام تصویر شده. در این کار فاخر که از عوامل مطرح سینمای جهان بهره برده، زندگی کودکی حضرت رسول (ص) به زیبایی نشان داده شده و مردم می‌بینند، پیام پیامبر صلح رحمت جز مهربانی و صلح چیزی برای جهانیان نیست. این امتیاز نیز معطوف به مسلمانان نمی‌شود، بلکه حضرت رسول(ص) برای دیگر ادیان الهی هم پیام رحمت دارد.

فیلم، دست آوردهای بسیاری به همراه دارد که اولین گام آن را در جشنواره مونترال شاهد بودیم که چگونه از این فیلم استقبال کردند، حتی فیلمساز بزرگی چون "کاپولا" هم نسبت به فیلم عکس‌العمل مثبتی از خود نشان داده حال تصور کنید این کار قرار است در جشنواره بزرگی چون اسکار به نمایش در آید که تمامی نگاه‌های جهان معطوف به آن است با چنین ویژگی دیده شدن این فیلم می تواند بسیاری از نگاه‌های اشتباه را نسبت به اسلام و حضرت رسول(ص) از بین ببرد.

*نمایش خلاقیت هنرمندان ایران

مطلب دیگر اینکه، می‌خواهیم بررسی کنیم به لحاظ فنی فیلم «محمد رسول الله» چه بازخوردهای مثبتی به همراه داشته باشد؟  تا به امروز تصوری که جهان نسبت به سینمای ایران داشته این بوده که فیلم‌های ایرانی فیلم‌هایی ساده هستند که در آنها پیام‌های اخلاقی روایت می‌شود. این نگاه نیز در جای خود شایسته بوده و توانسته افتخارات بسیاری به همراه داشته باشد، اما همین رویکرد به تنهایی قادر نیست تا ابد برای سینمای ایران دست آوردهای مثبت به همراه داشته باشد، چون سینمای جهان این روزها به شدت از فن‌آوری روز برای زیباتر شدن آثار خود استفاده می‌کند. بنابراین با گذشت زمان، فیلم‌های ساده، جذابیت خود را برای مردم عادی از دست خواهند داد.

*مانور تکنیک سینماگران ایران

با توجه به توضیح فوق فیلم «محمد رسول الله» به دنیا نشان می‌دهد سینمای ایران به لحاظ تکنیکی نیز قادر است با فیلم‌های مطرح سینمای جهان رقابت کند. حتی این ظرفیت در کشور ما فراهم است تا تولیدات مشترک با کشورهای صاحب سینما هم به وجود آید.  مطلب دیگری در این میان وجود دارد که تا حدودی دلیلی برای انتخاب این فیلم در اسکار است. امسال اگر نگاهی به کاندیداهای دیگر کشورها بیندازیم، متوجه می‌شویم آنها فیلم‌هایی را برای حضور در اسکار انتخاب کرده‌اند که به اصطلاح سینمایی‌ها به آن "بیگ پروداکشن" می‌گویند. برای نمونه می‌توان به دو فیلمی که چین و روسیه معرفی کرده اشاره کنیم. برای همین حضور فیلمی چون «محمد رسول الله(ص)» با توجه به داشته‌های فنی‌اش، می‌تواند امکان موفقیت را برای نماینده ایران بیشتر کند.

موضوع دیگر اینکه، مجیدی کارگردان این کار از چهره‌های شناخته شده سینمای جهان است که پیشتر با فیلمی چون «بچه‌های آسمان» در اسکار موفق بوده، همچنین حضور موفق این فیلمساز در رویدادهای مختلف بین‌المللی، می‌تواند وزنه‌ای باشد تا فیلم مذکور به شکل بهتری دیده شود. همچنین عواملی که پشت دوربین این کار حضور دارند، همگی از بزرگان سینمای جهان هستند برای همین شرایطی پیش خواهد آمد که نگاه به فیلم «محمد رسول الله(ص)» کاملا جدی باشد.

*نباید به دنبال جایزه بود هدف مهم است

تمام نکاتی که پیرامون داشته‌های این فیلم گفته شده به این معنا نیست که فیلم فوق حتما در اسکار جایزه دریافت خواهد کرد، چون پر واضح است، در این جشنواره نیز افرادی که نسبت به اسلام عناد دارند، کم نیستند، برای همین تلاش خود را خواهند کرد به فیلم ضربه بزنند، اما این امر اهمیتی ندارد، چون آن چه مهم است حضور در این رویداد سینمایی در جشنواره بین المللی است که باعث می‌شود این فیلم به شکل بهتری در معرض دید جهانیان قرار گیرد.

مطلب پایانی بعد از فیلم «الرساله» فیلم محمد رسول الله(ص) تنها کاری است که به زندگی حضرت رسول (ص) پرداخته است. برای همین امیدوارم با تولید این فیلم، همچنین ساخته شدن قسمت دوم و سوم آن فضایی در سینمای جهان به ویژه در کشورهای مسلمان پیش آید که بیشتر به این حوزه ورود کنیم. در این میان دعوت مجیدی از تمامی فیلمسازان جهان برای استفاده از شهرک سینمایی پیامبر اعظم(ص) که برای تولید این فیلم ساخته شده، اقدامی تحسین برانگیز است که انتظار می‌رود قدمی در جهت تولیدات بیشتر باشد. مخلص کلام اینکه امید داریم ما به عنوان مهمترین کشور در میان کشورهای مسلمان که سینمایی فاخر دارد شرایطی را فراهم آوریم تا کارهایی این چنینی بیش از پیش تولید شود. بنابراین برای رسیدن به این خواسته تمامی بخش‌های مرتبط با سینما باید حامی این تولیدات باشند.