امیرحسین شریفی، تهیهکننده سینما و تلویزیون در گفتوگو با خبرگزاری «حوزه» پیرامون جایگاه روحانیت در سینمای ایران اظهار داشت: درباره روحانیت در سینما تا به امروز خوب کار نشده و عمده آنچه کار شده، آثاری است که میخواستند از این حوزه سوء استفاده کنند. گاهی معدود کارهای خوبی نیز وجود داشته، اما در مقایسه با همه کارها تعدادشان به آن اندازه ای کم است که نمیتوان به آن تکیه کرد.
وی افزود: وقتی از پرداخت نامناسب به روحانیت در سینما سخن میگوئیم، منظور شکل ظاهری نیست، بلکه شخصیتپردازی ضعیف است. در عمده این کارها با شخصیت روحانیون آشنا نمیشویم، بلکه تنها پوششی از ظاهر را نشان میدهیم و این اتفاق باعث شده نگاه به این قشر به شدت شعاری و سطحی به نظر آید.
*با شناخت حقیقت روحانیت فاصله داریم
این تهیه کننده دلیل چنین ضعفی را ناآگاهی سازندگان دانست و گفت؛ چون بدون مطالعه و تحقیق به این حوزه ورود شده و سیاستگزاری مسئولان سینما نیز به نحوی نیست که که فیلمساز این امکان را داشته باشد پیرامون زوایای سوژه مطالعه اساسی داشته باشد، موفق به یک کار ماندگار پیرامون روحانیت نشدهایم.
شریفی با اشاره به نقش روحانیت در این حوزه (سینما) گفت: نباید کتمان کرد روحانیت نیز خود به نوعی در این زمینه کم کاری کرده، چرا که میتوان با زبان سینما بسیاری از موضوعات دینی را برای جهانیان ارایه کرد، البته در چند سال اخیر وضعیت فرق کرده و میبینیم گاهی از طرف روحانیت به سینما نگاهی جدی می شود.
*تلویزیون هم کم کاری کرده است
وی در بخش دیگری از این گفت و گو تاکید کرد: علاوه بر سینما تلویزیون نیز در این حوزه بسیار کم کار بوده، زیرا محدودیتهای سینما را به لحاظ مالی ندارد، اما در آنجا نیز تنها به ظاهر و پوسته موضوع توجه میشود، این نقطه ضعف در دیگر بخشهای هنری وجود دارد و نشان میدهد در این زمینه کار علمی لازم انجام نشده است.
شریفی به حوزههای علمیه پیشنهاد کرد: برای اینکه سینما نگاه بهتری به روحانیت داشته باشد، باید به سینما ورودی جدی پیدا کند، البته منظور، جلوی دوربین یا به عنوان کارگردان نیست، بلکه در بحث فیلمنامه میتواند به صورت مستقیم ورود داشته باشد. این مشارکت به نوعی دیگر نیز میتواند، رخ دهد و حوزه علمیه خود سفارش دهنده کارهایی باشد که خواهان ساخت آن است.
وی ادامه داد: نقش نظارتی حوزه علمیه بحث دیگری است که میتواند به سینما کمک کند تا آثاری که میخواهند تصویرگر روحانیت در سینما باشند کارهایی با کیفیت از درآیند. این اتفاق اگر در سینما روی دهد، دیگر شاهد تولید برخی از فیلمها نخواهیم بود که به نوعی با برداشتهای غلط پرداختی نامناسب نسبت به روحانیت دارند.
این تهیهکننده در پاسخ به این سوال که پرداختن به روحانیت چه ضرورتی برای سینما دارد؟ گفت: یکی از رسالتهای مهم سینما معرفی الگوی درست برای جامعه است. در این میان روحانیون بهترین الگو در این زمینه اند که میتوانند برای بخشهای مختلف جامعه نمونههای موفق باشند، به ویژه اینکه بخش عظیمی از روحانیت همانند دیگر مردم عادی جامعه زندگی ساده ای داشته و البته این زندگی ساده توأم با معنویت است.
تهیهکننده فیلم دفاع مقدس«اشک سرما» ادامه داد: توجه به روحانیت در سینما سبب میشود بسیاری از حقایق برای مردم آشکار شود. برای مثال بسیاری از روحانیون عمر خود را صرف تبلیغ و خدمت به مردم در دور افتادهترین نقاط میکنند، اما در فیلمهای ما تا چه حد این موضوع مدنظر قرار گرفته است.
*واتیکان فعال در عرصه سینما
وی یادآور شد: اینکه روحانیت در سینما ورود داشته باشند، اتفاق عجیبی نیست که عدهای بخواهند در مقابل آن جبهه بگیرند، زیرا در سینمای جهان هم چنین تجربههایی وجود دارد و روحانیون مسیحی در امر تولید فیلم ها حضوری جدی دارند، حتی تولیدات پرخرج و بزرگی در سینما وجود دارد که سفارش دهنده آن واتیکان یا دیگر نهادی مذهبی است.
شریفی در پاسخ به این سوال که آیا ممکن است از لباس روحانیت در سینما سوء استفاده نیز شود؟ گفت: در ابتدای صحبتم به نوعی به این امر اشاره داشتم که برخی تنها برای رضایت و خوشایند بخش یا مسئولی به ساخت فیلمی با محوریت روحانیت دست می زنند.، درصورتی که این فیلمها تنها یک کار سفارشی نیست، بلکه باید از روی عقیده و ایمان باشد، چون روحانیت نماد دین خواهی است.
*روحانیون هنرمندان را کمک کنند
این تهیهکننده متذکر شد: در کنار پرداختن به عمق حتما باید در بحث بازیگر نیز دقت لازم لخاظ شود تا فردی که میخواهد ایفاگر نقش روحانی باشد، با تماشاگر ارتباط لازم را برقرار بماند. برای مثال به دو نمونه موفق اشاره میکنم. «زیر نور ماه» یا «طلا و مس» کارهایی بودند که روحانی در آن باور پذیر بود، چون بازیگرانی که برای آن نقشها انتخاب شده بودند با شخصیت فیلم همخوانی لازم را داشتند.
وی در پایان گفت: تعریف سینما در ایران، با آنچه در غرب است، تفاوت دارد، برای همین نباید الگوهای آنان را در کارهای هنری خود مدنظر قرار دهیم. در این میان مشارکت روحانیت در هنر هفتم کمک میکند سینمای به نوعی از گرایش به سمت الگوهای غربی دور ماندهه و راه خود را به سمت ارزشها هموار کند.