به گزارش خبرگزاری «حوزه»، حضرت آیت الله مظاهری در کتاب «آفاق نيايش تفسير دعاى كميل»؛ به بهره گیری از آیات و روایات معاندین و لج بازان را دو گروه مخلّد در آتش جهنم برشمرده اند.
* فلسفه وجود جهنم
«اقْطَعُ لَوْلا ما حَكَمْتَ به مِنْ تَعْذيبِ جاحِديكَ وَ قَضَيْتَ بِه مِنْ اخْلادِ مُعانِديكَ لَجَعَلْتَ النّارَ كُلَّها بَرْداً وَ سَلاماً وَ ما كانَت لِاحَدٍ فيها مَقَرّاً وَ لا مُقاماً».[1]
* جهنم مختص «منكرين» و «لج بازان»
از قسمت انتهايى اين بخش از دعای کمیل چنين پيداست كه جهنم مختص «منكرين» و «لج بازان» است و اگر آن ها نمى بودند آتش سرد و سلامت مى شد و هيچ كس در آن وارد نمى شد ولى خداوند قسم ياد كرده است كه جهنم را از «انكار كنندگان» و «لج بازان» لبريز كند.
ظاهرا اميرالمؤمنين (ع) از ذكر اين جمله كه فرموده اند: منظورشان آن بوده كه اگر حكم الهى و قضاوت او بر جاودانگى معاندين و لج بازان در آتش نمى بود لذا هر چه اعمال زشت از غير معاندين صادر مى شد ديگر عذابى براى آن در نظر گرفته نمى شد و آتش، سرد و سلامت مى گشت، حال يا با توبه، يا به واسطه رحمت، يا به واسطه گذشت و شفاعت گناهان بخشيده مى شدند.
چنان كه خداوند تعالى با توبه، بدى ها را به نيكى تبديل مى نمايد قرآن می فرماید: «إِلَّا مَنْ تَابَ وَ آمَنَ وَ عَمِلَ عَمَلًا صَالِحاً فَأُولئِكَ يُبَدِّلُ اللَّهُ سَيِّئَاتِهِمْ حَسَنَاتٍ وَ كَانَ اللَّهُ غَفُوراً رَحِيماً» [2] مگر آن كس كه توبه كند و ايمان بياورد و كار شايسته انجام دهد كه خداوند بدى هايشان را به نيكى تبديل مى كند. چرا كه خداوند همواره آمرزش گر و مهربان بوده است.
لذا هم چنان كه خداوند تعالى به واسطه توبه، بدى ها را به نيكى تبديل مى نمايد، آتش را هم كه به واسطه بدى ها به وجود آمده- بلكه عين همان بدى ها هستند- سرد و سلامت مى نمايد و در آن صورت ديگر هيچ كس پايگاه و جايگاهى در آتش نمی داشت.
پاورقی:
[1]. كفعمى، مصباح، ص 559( الفصل الرابع و الأربعون).
[2]. فرقان، آيه 70.
