خبرگزاری«حوزه»، متن سؤالات و پاسخ مقام معظم رهبری را منتشر می کند.
* شک در زمان رسیدن به وطن
پرسش: شخصی در ماه مبارک رمضان به وطن می رسد ولی شک دارد که در هنگام اذان ظهر رسیده است و یا بعد از اذان؛ آیا روزه آن روز او صحیح است؟
پاسخ: اگر زمان رسیدن به وطن معلوم باشد اما نمی داند در آن موقع ظهر شده یا نه، روزه صحیح است.
* ناتوانی در پرداخت کفاره غیر عمدی
پرسش: با توجه به اینکه پرداخت کفاره عمدی در صورتی که توان پرداخت نباشد، ساقط است آیا پرداخت کفاره غیرعمدی و فدیه هم در صورتی که توان پرداخت فعلی ندارد برای همیشه ساقط است یا هرگاه توان پیدا کرد باید بپردازد؟
پاسخ: حکم خصال کفاره را ندارد و هر زمان توانایی پیدا کرد، باید بپردازد.
* حکم افت قیمت ماشین در صورت تصادف
پرسش: اینجانب تصادف کرده ام و مقصر بوده ام و بیمه پاسخگوی شخص مقابل بوده ولی ایشان از من بابت افت ماشین شکایت نموده اند. آیا بنده ضامن افت قیمت ماشین طرف مقابل هم هستم یا همان مبلغی که بیمه به عنوان خسارت میدهد کفایت می کند؟
پاسخ: ضامن تفاوت قیمت هستید.
* عقد ازدواج در حال احرام
پرسش: اگر کسی از روی فراموشی به این که مُحرم است، در حال احرام عقدی را به واسطه وکیل برای خود انجام دهد، آیا این عقد باطل است؟ در صورت بطلان آیا حرمت ابدی هم شامل این عقد می شود؟
پاسخ: عقد باطل است و چنانچه حکم مسأله را می دانسته ولی فراموش کرده که محرم است، بنابر احتیاط، موجب حرمت ابدی می شود.
* عدم امکان رعایت قبله در نماز
پرسش: اگر امکان رعایت قبله برای نماز در وقت نباشد، وظیفه چیست؟
پاسخ: نباید نماز قضا شود و هر اندازه که می تواند باید در نماز فریضه رعایت قبله را بنماید و اگر فقط برای گفتن تکبیرة الاحرام یا برخی افعال نماز می تواند رو به قبله باشد به همان مقدار اکتفا می نماید و اگر اصلًا نتواند خود را رو به قبله کند رو به قبله بودن ساقط می شود، لیکن حتی الامکان به جهتی بایستد که نزدیکتر به جهت قبله است.
* حکم لاک روی ناخن مصنوعی برای وضو و غسل
پرسش: اگر کسی کاشت ناخن انجام داده و به جهت عسر و حرج و یا عدم توانایی در برداشتن آن وظیفه اش وضو و غسل جبیره ای باشد، حال اگر لاک بر روی آن ناخن کاشته شده باشد، آیا موظف به برطرف کردن آن است یا خیر؟
پاسخ: اگر به گونه ای نیست که جزو ناخن محسوب شود، برای وضو و غسل جبیره ای باید آن لاک را بر طرف نماید.
* طلاق در عده وطی به شبهه
پرسش: آیا زنی که در حال گذراندن عده وطی به شبهه است با وجود دیگر شرائط، طلاقش صحیح است؟
پاسخ: طلاق مانع ندارد و صحیح است.
* استفاده از قرص ضد بارداری با وجود شک در بارداری
پرسش: خانمی که مشکوک به بارداری است، آیا جایز است قرص ضد بارداری مصرف کند؟
پاسخ: مادامی که یقین به انعقاد نطفه نداشته باشد مانع ندارد.
* زکات محصول آبیاری شده با آب رودخانه
پرسش: زکات محصولی که آبیاری آن با پمپ از رودخانه انجام می شود آیا عشر است یا نصف عشر ؟
پاسخ: ملحق به آبیاری با دلو است و یک بیستم می باشد.
* ندانستن قبله در هواپیما
پرسش: چنانچه نماز در هواپیما مانع استقرار و طمأنینه نشود و سایر شرایط، مثل قیام و رکوع و سجود مراعات گردد ولی جهت قبله را ندانند، آیا نماز در هواپیما جایز است و وظیفه چیست؟
پاسخ: اگر می تواند علم و اطمینان به قبله پیدا کند و نماز را در وقت بخواند، باید صبر کند ولی اگر نماز قضا می شود به هر طرف که گمان بیشتر دارد، نماز بخواند و اگر هیچ راهی برای یافتن جهت قبله ندارد و گمانش هم به هیچ طرف نمی رود بنابر احتیاط باید به چهار طرف نماز بخواند و اگر برای چهار طرف وقت ندارد، به هر اندازه که وقت دارد نماز بخواند.
* بیان عیوب کالا هنگام معامله
پرسش: آیا هنگام فروش ماشین باید تمام عیب و نقص های آن به خریدار گفته شود و در صورتی که نگوییم معامله صحیح است؟
پاسخ: گفتن عیب واجب نیست، اما نباید عیب آن را مخفی کند یا دروغ بگوید و معامله صحیح است، ولی اگر مشتری عیب را نداند و بعد از معامله بفهمد، حق فسخ معامله یا دریافت ارش را دارد.
* حکم شیوه تقسیم ارث با فوت همزمان پدر و پسر
پرسش: اگر پدر و پسر با هم و همزمان در سانحه ای فوت کنند تقسیم ارث آنها به چه شکل خواهد بود؟ (نسبت به یکدیگر)
پاسخ: اگر معلوم باشد که با هم و در آن واحد فوت کرده اند، هیچ یک از پدر و پسر از دیگری ارث نمی برد و اموال هر یک به وارثان زندۀ هنگام مرگ او می رسد.
* عمل به شرط ضمن عقد
پرسش: اگر شخصی زمینی را به فردی بفروشد و شرط کند که نباید به فلانی بفروشی، آیا شرط صحیح و نافذ است؟
پاسخ: باید طبق شرط عمل شود.
* تخفیف گرفتن مسئول خرید
پرسش: من مسئول خرید شرکتی هستم در خریدهایی که انجام می دهم می توانم تخفیف بگیرم، آیا اگر تخفیفی از فروشنده بگیرم مبلغ تخفیف را می توانم خودم برداشت کنم؟
پاسخ: باید تخفیف را برای شرکت بگیرید اما جایز نیست آن را برای خود بردارید؛ و آنچه را که دریافت می کنید باید به شرکتی که مأمور خرید آن هستید تسلیم کنید.
* پوشاندن موی مصنوعی در نماز
پرسش: آیا برای زن پوشاندن موی مصنوعی در نماز واجب است؟
پاسخ: اگر در معرض دید نامحرم نباشد، واجب نیست.
* معامله با کودک
پرسش: خرید جنس از کودک پنج، شش ساله چه حکمی دارد؟ معیار چیست؟
پاسخ: در صورتی که کودک ممیز باشد، معامله در چیزهای مختصر از مواردی که روش معمول مردم بر آن جاری است، اشکال ندارد.
منبع: پایگاه اطلاع رسانی دفتر آیت الله العظمی خامنه ای
