جواد حیدری، از کارشناسان عقاید و کلام در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری «حوزه» در اصفهان، در پاسخ به این سؤال که « چرا از مرگ می‌ترسیم؟»، اظهار کرد: عوامل متعددی در این زمنیه موثر باشد که در این مجال به چند مورد از آن که بیشترین اثرگذرای را دارد، اشاره می شود.
ناآگاهی از حقیقت مرگ
وی بیان کرد: اگر انسان، مرگ را نابودی و فنا تفسیر نکند، بلکه انتقال از سرای فانی به سرای باقی بداند، از مرگ هراسی به دل راه نمی‌دهد.
کارشناس عقاید و کلام تصریح کرد: امام هادی علیه‌السلام، به یکی از یاران خویش که در بستر بیماری بود و از ترس مرگ بی‌تابی کرده و می‌گریست، فرمود: «یا عبدالله تخاف من الموت لانک لاتعرفه»؛ «ای بنده خدا، تو از مرگ می‌ترسی به دلیل آنکه حقیقت آن را نمی‌شناسی» معانی الأخبار، ص۲۹۰
دل‌بستگی شدید به دنیا
وی در توضیح دومین دلیل چرایی ترس از مرگ، عنوان کرد: انسانی که شیفته‌ی دنیا و غرق در مادیات شده است؛ برای بهره‌مند شدن هرچه بیشتر از لذایذ دنیوی، به دنبال زندگی ابدی در این دنیاست و همواره از فرارسیدن مرگ خویش در نگرانی و اضطراب به سر می‌برد، زیرا چنین می‌پندارد که مرگ پایان‌بخش تمام لذت‌ها و کامیابی‌های اوست و او را از علایق و دل‌بستگی‌هایش، برای همیشه جدا می‌سازد.
کارشناس عقاید و کلام اظهار کرد: امام علی علیه‌السلام با گذرا خواندن دنیا و جاودان خواندن آخرت، در همه انسان‌ها این انگیزه را ایجاد می‌کند که به دنیای زودگذر دل نبندند که دراین رابطه می‌فرمایند: «ایها الناس انما الدنیا دار مجاز و الآخرة دار قرار»؛ «ای مردم، دنیا سرای گذرا و آخرت خانه جاودان است» نهج البلاغة صبحی صالح، ص۳۲۰
ترس از حسابرسی اعمال
وی با بیان اینکه سومین عامل ترس از مرگ، ترس از حسابرسی اعمال و خالی بودن توشه آخرتی است، ابراز کرد: قرآن کریم می‌فرماید: «وَ لا یَتَمَنَّوْنَهُ أَبَداً بِما قَدَّمَتْ أَیْدِیهِمْ وَ اللَّهُ عَلِیمٌ بِالظَّالِمِین»؛ «ولی آن‌ها هرگز تمنای مرگ نمی‌کنند به خاطر اعمالی که از پیش فرستاده‌اند و خداوند ظالمان را به‌خوبی می‌شناسد». سوره جمعه آیه۷، لذا اسلام عزیز، برای خنثی کردن این عامل، همواره بر گشودگی در توبه و بخشندگی و توبه پذیری خداوند تأکید می‌کند.
حیدری در بیان نتیجه گیری افزود: انسان بعد از مرگ بازخورد اعمال دنیایی خود را می‌بیند و اگر اعمال دنیایی او قابل قبول باشد، مشمول این روایت پیامبر اکرم خواهد شد که فرمودند: اَلدُّنْیَا سِجْنُ اَلْمُؤْمِنِ وَ جَنَّةُ اَلْکَافِرِ. (دنیا زندان مومن و بهشت کافر است.)
وی ادامه داد: بنابراین کسانی که سختی‌های دنیا را تحمل و از خوشی‌های زود گذر آن بگذرند نه تنها از مرگ ترسی ندارند، بلکه پس از مرگ ابتدای راحتی آنهاست، زیرا از زندان دنیا و جسم آزاد شده‌اند و به منزلگاه حقیقی که به آنجا تعلق دارند بازگشته‌اند.
کارشناس عقاید و کلام اظهار کرد: پس انسان می‌بایست با انجام اعمال خیر و استغفار، خود را برای مرگ، مهیا کند، زیرا طبق فرمایش امام رضا -علیه‌السلام- آنکس که یاد مرگ کند و از آن ترس داشته باشد، ولی خود را برای مرگ آماده نکند، خودش را مسخره کرده است. بحار الأنوار، جلد۷۸، ص۳۵۶
